Ảnh: BBC
Theo đài BBC (Anh), trên khắp Afghanistan, hầu hết các trường trung học cơ sở dành cho học sinh nữ đều đã bị đóng cửa theo yêu cầu của Taliban. Nhưng ở ngôi trường này, giáo viên và nhiều nữ sinh đã cố gắng tạo ra một lớp học đúng nghĩa. Tại đây, khoảng hơn 10 học sinh đang tham gia một lớp học toán.
Giáo viên duy nhất của lớp học này chia sẻ: “Chúng tôi hiểu rõ mối đe dọa và cũng rất lo lắng về điều đó, nhưng việc học của các bé gái đáng giá hơn bất kỳ rủi ro nào. Chúng tôi đã cố gắng hết sức để làm điều này một cách bí mật, nhưng ngay cả khi họ bắt tôi, đánh đập tôi, điều đó cũng đáng”.
Sau khi giành quyền kiểm soát Afghanistan, Taliban ra lệnh đóng cửa trường học do COVID-19. Hai tháng sau, họ đã cho trường học mở cửa lại, nhưng chỉ chấp nhận nam sinh và học sinh nữ ở độ tuổi tiểu học đến trường. Bộ Giáo dục Afghanistan xác nhận các trường mở cửa trở lại vào ngày 23/3 tại nhiều tỉnh và cả thủ đô Kabul. Tuy nhiên, những trường cấp 2 dành cho nữ học sinh ở Afghanistan buộc phải đóng cửa chỉ vài giờ sau khi được phép mở cửa.
Đối với các học sinh tại ngôi trường bí mật này và nhiều học sinh nữ khác, nỗi buồn vẫn còn nguyên vẹn. Nữ sinh 19 tuổi trong lớp học tạm này chia sẻ: “Đã hai tháng rồi mà trường học vẫn chưa mở cửa trở lại. Điều đó khiến em rất buồn”, cô nói trong khi lấy tay che mặt kìm nước mắt.
Một học sinh 15 tuổi khác muốn gửi thông điệp đến tất cả học sinh nữ ở Afghanistan: “Hãy dũng cảm lên, nếu bạn dũng cảm thì không ai có thể ngăn cản bạn”.
Nhiều học sinh nữ đã thất vọng khi trường học phải đóng cửa. Ảnh: BBC
Các trường tiểu học dành cho bé gái đã được mở cửa trở lại dưới thời Taliban, và trên thực tế đã số học sinh đã gia tăng sau khi an ninh ở các vùng nông thôn của đất nước được cải thiện. Nhưng không rõ khi nào các học sinh nữ ở độ tuổi lớn hơn sẽ được phép trở lại lớp học.
Taliban cho biết trước tiên họ phải tạo ra “môi trường Hồi giáo”, mặc dù các trường học đã được phân chia theo giới tính và không ai chắc chắn điều xảy đến tiếp theo sẽ là gì.
Giới lãnh đạo của lực lượng Taliban đã nhiều lần khẳng định trước công chúng rằng các trường nữ sinh sẽ mở cửa trở lại, nhưng cũng thừa nhận rằng giáo dục nữ sinh là một vấn đề “nhạy cảm” đối với họ. Trong thời kỳ nắm quyền trước đây vào những năm 1990, tất cả nữ giới đều không được phép đến trường.
Trong những tuần gần đây, một số học giả tôn giáo thân cận với Taliban đã ban hành các sắc lệnh tôn giáo ủng hộ quyền học tập của trẻ em gái. Trong đó có Sheikh Rahimullah Haqqani, một giáo sĩ người Afghanistan, hoạt động ở bên kia biên giới Peshawar, Pakistan và là một nhân vật rất được Taliban kính trọng.
Giáo sĩ có ảnh hưởng Rahimullah Haqqani. Ảnh: BBC
Trong chuyến thăm Kabul vào tháng trước, ông đã gặp gỡ các nhân vật cấp cao trong chính phủ. Ông nói rằng: “Không có điều khoản nào trong luật Sharia viết rằng không được phép giáo dục nữ giới. Tất cả các cuốn sách tôn giáo đã nói rằng giáo dục nữ giới là điều được phép và bắt buộc. Chẳng hạn, nếu một phụ nữ bị bệnh, trong một môi trường Hồi giáo như Afghanistan hoặc Pakistan và cần được điều trị, sẽ tốt hơn nhiều nếu cô ấy được chăm sóc bởi bác sĩ nữ”.
Những điều khoản tương tự cũng được ban hành bởi các giáo sĩ ở các tỉnh Herat và Paktia của Afghanistan. Đây là minh chứng cho thấy việc giáo dục trẻ em gái hiện nay ở trong nước nhận được sự ủng hộ rộng rãi, ngay cả trong giới bảo thủ, nhưng không rõ các sắc lệnh sẽ có tác động như thế nào với lực lượng Taliban.
Taliban đã yêu cầu phụ nữ ở Afghanistan phải đeo khăn che kín mặt. Ảnh: BBC
Các quan chức phương Tây cũng nói rõ rằng tiến bộ về quyền của phụ nữ sẽ là "chìa khóa" để Taliban có thể tiếp cận hàng tỷ USD dự trữ ngoại hối đang bị đóng băng. Trong khi đó, các nhà hoạt động vì quyền phụ nữ Afghanistan đang cố gắng đảm bảo một thế hệ trẻ em gái không bị bỏ lại phía sau.
Khi giành quyền kiểm soát Kabul hồi tháng 8/2021, Taliban đã cam kết sẽ đưa ra các chính sách cai trị mềm mỏng hơn so với thời gian cầm quyền từ năm 1996-2001. Nhưng thực tế cho thấy vẫn còn nhiều bất cập, nhất là đối với trẻ em gái và phụ nữ . Nhiều người đã bị hạn chế đến trường và làm việc trong chính quyền. Chẳng hạn, phụ nữ trên khắp Afghanistan đã bị cấm đi du lịch một mình và buộc phải che kín mặt và cơ thể ở nơi công cộng. Thành phố Herat cũng đã ngừng cấp giấy phép lái xe cho phụ nữ.
Phụ nữ Afghanistan phải che kín mặt khi ra đường. Ảnh: Reuters
Còn tại ngôi trường bí mật này, các học sinh nữ chỉ đến lớp 1 hoặc 2 tiếng mỗi ngày, tập trung vào các môn toán, sinh học, hóa học và vật lý. Giáo viên phụ trách cho biết có nhiều nữ sinh khác muốn theo học, nhưng ngôi trường này đang không có đủ không gian và nguồn lực.
Nữ giáo viên này không hy vọng viễn cảnh các trường học sẽ sớm mở cửa bình thường, nhưng cô quyết tâm sẽ làm những gì có thể. Cô chia sẻ: “Là một phụ nữ được giáo dục, đây là nhiệm vụ của tôi. Giáo dục có thể cứu chúng ta khỏi bóng đen này”.