Mùa Đông năm 2022 đã trở thành bài kiểm tra với hệ thống năng lượng Ukraine. Kể từ đầu mùa Đông, quân đội Nga đã thực hiện 15 cuộc tấn công lớn bằng tên lửa và 18 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào các cơ sở năng lượng ở Ukraine.
Bộ Năng lượng Ukraine chia sẻ với kênh DW (Đức) rằng hơn 50% cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đã hư hại, ảnh hưởng đến việc sản xuất và truyền tải điện.
Giám đốc Ukrenergo – ông Volodymyr Kudrytsky - cho biết các nhà máy thủy điện và nhiệt điện lớn đều bị tổn thất. Tuy nhiên, nguồn cung cấp điện vẫn được duy trì. Ông Kudrytsky nhấn mạnh kể từ giữa tháng 2 đã không còn xảy ra tình trạng mất điện.
Có một số nhân tố đã góp phần khiến lưới điện của Ukraine không bị đình trệ.
Sửa chữa nhanh chóng
Theo Ukrenergo, các đường dây điện bị hư hỏng đã được sửa chữa nhanh chóng. Ngoài ra, Ukrenergo đã làm việc cùng với các nhà điều hành lưới điện để phát triển phương pháp mới nhằm đối phó với các cuộc tấn công.
Giám đốc chương trình năng lượng tại trung tâm nghiên cứu Rasumkov ở Kiev – ông Volodymyr Omelchenko chia sẻ: “Một phương pháp là giảm tải hệ thống năng lượng trong khoảng thời gian trước các cuộc tấn công”.
Việc dừng hoạt động của các đơn vị riêng lẻ tại một nhà máy điện trước các cuộc tấn công tiềm tàng giúp giảm thiểu thiệt hại cho hệ thống năng lượng nếu chúng bị phá hủy, từ đó tạo điều kiện khôi phục năng lượng nhanh hơn.
Bộ Năng lượng Ukraine cũng đề cập đến một số phương pháp kỹ thuật giúp ổn định tình hình nhưng từ chối cung cấp thông tin chi tiết.
Sản xuất và nhập khẩu năng lượng hạt nhân
Việc sửa chữa một khu vực tại nhà máy năng lượng hạt nhân Rivne của Ukraine đã hoàn thành. Khu vực thứ hai của nhà máy này, vốn hoạt động với một nửa công suất vào năm 2022, hiện cũng đã hoạt động hết công suất. Điều này có nghĩa là tất cả chín khu vực hạt nhân hiện có đang hoạt động, bù cho sự thiếu hụt từ nhà máy năng lượng hạt nhân Zaporizhzhia đang trong tầm kiểm soát của quân đội Nga.
Cũng đã có sự hỗ trợ từ mạng lưới vận hành hệ thống truyền tải điện châu Âu (ENTSO-E). Ông Volodymyr Kudrytsky giải thích, nhờ lưu lượng dòng kỹ thuật liên tục, hệ thống năng lượng Ukraine vẫn ở trạng thái cân bằng.
Cơ quan báo chí của Chính phủ Ukraine ngày 15/3 dẫn lời Thủ tướng nước này, ông Denys Shmyhal cho biết Ukraine đang tìm cách hội nhập sâu hơn vào thị trường năng lượng châu Âu. Thủ tướng Shmyhal cho biết việc tham gia vào mạng lưới vận hành ENTSO-E giúp Ukraine củng cố an ninh năng lượng của nước này. Lưới điện của Ukraine đã được đồng bộ với ENTSO-E vào tháng 3/2022.
Theo DW, sự đồng bộ hóa này cho phép Ukrenergo ngăn chặn tình trạng mất điện thường xuyên ở quy mô lớn hơn trong các cuộc tấn công. Nhập khẩu điện từ các nước EU trong tháng 1 và đầu tháng 2 năm nay cũng đảm bảo cung cấp cho ngành công nghiệp Ukraine.
Giám đốc điều hành của công ty sản xuất thủy điện Ukrhydroenergo – ông Ihor Syrota - nói: “Thiên nhiên đứng về phía chúng tôi. Mùa Đông này, chúng tôi có lượng nước băng tan lớn bất thường ở các sông Dnipro, Sozh, Dnesna và Pripyat. Điều như vậy chỉ xảy ra cứ sau 20 đến 30 năm. Điều đó giúp chúng tôi rất nhiều và các nhà máy thủy điện đang cung cấp lượng lớn năng lượng”.
Các nhà cung cấp năng lượng của Ukraine đang tìm kiếm thêm phương pháp để đảm bảo an toàn cho các cơ sở và mạng lưới có nguy cơ cao nhất. Một ví dụ là các kỹ sư Ukraine đang thu thập thông tin về cách di chuyển các cơ sở năng lượng càng xa càng tốt dưới lòng đất để bảo vệ chúng.
Ông Ihor Syrota cho biết ông đã đến Hàn Quốc và quan sát cách thiết bị cùng máy biến thế được giấu lưới lòng đất. Ông nói: “Chúng tôi sẽ áp dụng giải pháp như vậy”.