Cảnh thương binh Ukraine rời ‘pháo đài’ Azovstal, chấm dứt trận chiến dài nhất trong xung đột với Nga

Tờ Guardian dẫn lời Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar cho biết, đến cuối ngày 16/6 (theo giờ địa phương), 53 binh sĩ bị thương nặng đã được sơ tán đến bệnh viện ở thị trấn Novoazovsk cách đó 40km do Nga kiểm soát và hơn 200 người khác đã di chuyển qua một hành lang nhân đạo tới Olenivka.

Không rõ hiện còn lại bao nhiêu binh sĩ trong nhà máy thép, nhưng Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, cho biết “chúng tôi hy vọng sẽ cứu được mạng sống các chàng trai của chúng tôi. Tôi muốn nhấn mạnh: Ukraine cần những người anh hùng Ukraine còn sống. Đây là nguyên tắc của chúng tôi”, ông Zelensky nói trong một tuyên bố qua video.

Xem video thương binh Ukraine được sơ tán khỏi "pháo đài" Azovstal trong sự kiểm soát của lực lượng Nga (Nguồn: Guardian)

Cuộc sơ tán binh sĩ Ukraine khỏi nơi được mệnh danh là “pháo đài” cuối cùng ở thành phố cảng Mariupol có khả năng đánh dấu kết thúc cho trận chiến kéo dài nhất và đẫm máu nhất trong cuộc xung đột Nga – Ukraine và là một thất bại đáng kể cho phía Ukraine. Với diễn biến này, các lực lượng Ukraine dường như sẽ nhường lại quyền kiểm soát hoàn toàn thành phố cảng chiến lược Mariupol cho Nga sau 82 ngày bị bắn phá.

Đối với người Ukraine, nhà máy thép Azovstal đã trở thành một biểu tượng của sự kháng cự, khi hàng trăm binh sĩ cố thủ trong mạng lưới đường hầm dưới lòng đất và tiếp tục chiến đấu ngay cả khi toàn bộ phần còn lại của thành phố đã do quân đội Nga kiểm soát. Khoảng 600 tay súng được cho là đã ở bên trong nhà máy.

Bộ Tổng tham mưu Lực lượng vũ trang Ukraine ngày 16/5 tuyê bố những người lính bảo vệ nhà máy Azovstal đã hoàn thành nhiệm vụ của họ và yêu cầu lực lượng này ngừng chiến đấu.

“Bộ chỉ huy quân sự tối cao đã ra lệnh cho chỉ huy của các đơn vị đóng quân tại Azovstal phải cứu tính mạng của các thành viên,” Bộ Tổng tham mưu Lực lượng vũ trang Ukraine cho biết trong một tuyên bố trên tài khoản Facebook. "Các nỗ lực giải cứu những người bảo vệ còn lại ở khu vực nhà máy Azovstal vẫn tiếp tục."

Trong một tuyên bố, trung đoàn Azov cũng nói rằng họ đang thực hiện mệnh lệnh cứu sống binh lính của mình.

Trung đoàn Azov, trước đây có các chi nhánh cực hữu theo chủ nghĩa dân tộc, là một lực lượng dân quân được thành lập để chống lại người Nga sau sự kiện năm 2014, nhưng sau đó đã trở thành một đơn vị thuộc Lực lượng Vệ binh quốc gia Ukraine.

Trung đoàn Azov cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội: “Để cứu  tính mạng [binh sĩ], toàn bộ đơn vị đồn trú ở Mariupol đang thực hiện quyết định đã được phê duyệt của bộ chỉ huy quân sự và hy vọng nhận được sự ủng hộ của người dân Ukraine”.

Lực lượng này cho biết đơn vị của họ ở Mariupol, thành phố bên bờ Biển Azov ở phía đông nam Ukraine, đã cầm cự suốt 82 ngày qua, giúp phần còn lại của Ukraine chiến đấu và đảm bảo tiếp nhận các vũ khí cần thiết từ phương Tây.

Hoạt động sơ tán diễn ra vài giờ sau khi Nga cho biết đã đồng ý ngừng bắn, cho phép sơ tán các thương binh Ukraine đến một cơ sở y tế ở Novoazovsk. Bộ Quốc phòng Nga cho biết ngày 16/5: “Đã đạt được một thỏa thuận về việc sơ tán những người bị thương. Một hành lang nhân đạo đã được mở, qua đó các quân nhân Ukraine bị thương đang được đưa đến một cơ sở y tế ở Novoazovsk.”

Những người lính cuối cùng bảo vệ Mariupol đã cố thủ tại Azovstal và cầm cự nhiều tuần trong các boongke và đường hầm được xây sâu dưới lòng đất, vốn được thiết kế để chống chọi với chiến tranh hạt nhân. Từ đầu tháng này, toàn bộ thường dân đã được sơ tán khỏi khu vực nhà máy, vốn là một trong những cơ sở luyện kim lớn nhất ở châu Âu.

Ngày 16/5, vợ của một thành viên trung đoàn Azov là Natalia Zaritskaya đã mô tả điều kiện bên trong nhà máy: “Họ đang ở trong địa ngục. Họ bị những vết thương mới mỗi ngày. Họ không còn chân hoặc tay, kiệt sức, không thuốc men”.