Theo phóng viên TTXVN tại Pháp, bộ phim tài liệu "Chất độc da cam - Quả bom nổ chậm" do đạo diễn Hồ Thủy Tiên và Laurent Lindebrings thực hiện năm 2013 đã được trình chiếu tối 10/2 tại rạp chiếu bóng Paul Eluard của thành phố Choisy-le-Roi, ở ngoại ô thủ đô Paris.
Được tổ chức bởi Chi hội hữu nghị Pháp - Việt của thành phố, buổi chiếu phim đã thu hút đông đảo người dân địa phương và bạn bè Pháp đến xem. Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng và thị trường Choisy-le-Roi, ông Tonino Panetta, đã tham dự sự kiện.
Buổi chiếu phim được khép lại với phần giao lưu và chia sẻ với bà Trần Tố Nga, một Việt kiều và cũng là nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, về những ảnh hưởng của chất độc hủy diệt này đối với sức khỏe và môi trường.
Nhân dịp này, Chi hội hữu nghị thành phố đã kêu gọi người dân quyên góp cả về vật chất và tinh thần nhằm ủng hộ các nạn nhân da cam Việt Nam và bày tỏ sự đoàn kết với bà Trần Tố Nga trong vụ kiện các công ty hóa chất đã sản xuất hoặc cung cấp chất diệt cỏ cho quân đội Mỹ trong thời gian chiến tranh.
Phát biểu tại sự kiện, Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng bày tỏ sự cảm ơn về những tình cảm là sự ủng hộ mà người dân Choisy-le-Roi nói chung và chi hội AAFV thành phố nói riêng đối với nhân dân Việt Nam và đặc biệt là nạn nhân chất độc da cam. Đại sứ khẳng định sự giúp đỡ và tình đoàn kết của bạn bè quốc tế sẽ góp phần xoa dịu nỗi đau da cam của các nạn nhân và tăng cường quyết tâm của họ trong cuộc đấu tranh giành công lý.
Theo thị trưởng Tonino Panetta, buổi chiếu phim nhằm tôn vinh cuộc chiến pháp lý của bà Trần Tố Nga, đồng thời cũng là một sự ủng hộ mà thành phố Choisy-le-Roi muốn dành cho bà, cũng như với các nạn nhân da cam ở Việt Nam. Thông qua sự kiện này, ông cũng muốn mọi người dân thành phố hiểu rằng chiến tranh không phải là giải pháp duy nhất để giải quyết vấn đề. Dù thắng hay thua thì kết cục của mọi cuộc chiến sẽ chỉ là thảm họa và với Việt Nam, đó là thảm họa chất độc da cam.
Về phía mình, bà Nicole Duchet Trampoglieri, Chủ tịch Chi hội hữu nghị Pháp - Việt Choisy-le-Roi, cho biết sự kiện nhằm giới thiệu tới người dân địa phương, đặc biệt là giới trẻ về một thảm họa mà có thể họ chưa biết đến và cũng là một động thái nhằm ủng hộ vụ kiện của bà Trần Tố Nga. "Mặc dù vụ kiện này không thành công, nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục đấu tranh để kêu gọi chính phủ Mỹ phải có trách nhiệm với các nạn nhân Việt Nam", bà khẳng định.
Là một Chi hội địa phương của Hội hữu nghị Pháp Việt (AAFV), Choisy-le-Roi những năm qua đã có nhiều hoạt động thiết thực để ủng hộ Việt Nam nói chung, và nạn nhân da cam nói riêng. Chi hội luôn nỗ lực đóng góp vào tiếng nói của nhân loại về chất độc da cam/dioxin và những hệ lụy của nó ở Việt Nam, kêu gọi các tổ chức quốc tế giúp đỡ chính phủ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh.
Cuộc chiến còn tiếp diễn
Ngay sau buổi chiếu, khán giả đã ngồi lại để nghe những chia sẻ của bà Trần Tố Nga về nỗi đau cả về thể xác và tinh thần mà bà phải chịu trong suốt hơn nửa thế kỷ qua, hành trình gian nan của bà trong việc đòi lại công lý cho bà và nạn nhân da cam, cũng như sự đóng góp và ủng hộ to lớn mà bà đã và đang nhận được trong cuộc chiến này.
Năm 2014, bà Trần Tố Nga, một Việt kiều Pháp từng là phóng viên chiến trường miền Nam trong thời gian chiến tranh, đã đệ đơn kiện các công ty đa quốc gia đã sản xuất hoặc cung cấp chất diệt cỏ cho quân đội Mỹ trong thời gian chiến tranh, trong đó đứng đầu là công ty hóa chất nông nghiệp Monsanto - Bayer. Vào ngày 10/5/2021, tòa án Evry (ngoại ô thành phố Paris) đã đưa ra phán quyết bác đơn kiện với lý do "không có thẩm quyền xét xử". Dư luận Việt Nam và quốc tế lấy làm thất vọng về kết luận này của tòa án. Các luật sư và bà Trần Tố Nga đã quyết định kháng án và cuộc đấu tranh vì nạn nhân da cam vẫn đang tiếp tục.
Chia sẻ với phóng viên TTXVN, bà Trần Tố Nga cho biết, sau khi tòa án bác bỏ đơn kiện của bà, đông đảo bạn bè quốc tế và các luật sư đã bày tỏ sự đồng lòng ủng hộ bà trong việc kháng án và tiếp tục vụ kiện và điều này giúp bà có thêm sức mạnh để tiếp tục cuộc chiến. Vụ kiện về hậu quả chất độc da cam đang ngày càng được thế giới biết đến và thậm chí hiện nay, nó là cơ sở để các tổ chức xanh trên thế giới đấu tranh bảo vệ môi trường.
Nói về dự định sắp tới, bà cho biết sẽ cùng bạn bè Pháp thực hiện việc kêu gọi quyên góp để xây dựng một số trung tâm đào tạo nghề cho con em khuyết tật của các nạn nhân da cam, trước mắt là ở Tây Nguyên và một số tỉnh khó khăn khác, để cho các em có nghề tự sống. Người phụ nữ ở tuổi 80 này chia sẻ: "Nếu việc tiếp tục vụ kiện là cuộc chiến đấu cuối cùng của đời tôi, thì việc xây dựng các trung tâm dày nghề này sẽ là ước mơ cuối cùng mà tôi muốn thực hiện".
Từ năm 1961 đến năm 1971, quân đội Mỹ đã thực hiện các chiến dịch ném bom napalm và rải xuống Việt Nam 80 triệu lít chất diệt cỏ trong đó chứa khoảng 400 kg dioxin, một trong những chất độc mạnh nhất, làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường sống. Suốt 60 năm qua, các di chứng của chất độc giết người này vẫn còn hiện hữu, trong đất, trong nước và trên cơ thể nhiều người. Cho đến nay vẫn còn tồn tại một lượng dioxine không nhỏ ở một số khu vực làm ảnh hưởng đến môi trường, đất đai và nguồn nước. Di chứng của chất độc da cam, truyền từ đời này sang đời khác, đã và đang khiến hơn 4,8 triệu người Việt Nam phải chịu hậu quả. Những thiệt hại về sức khỏe, môi trường và xã hội là không thể đong đếm được.
Hàng năm, Nhà nước Việt Nam dành khoản ngân sách hơn 10.000 tỉ đồng để trợ cấp, chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng cho các nạn nhân da cam, hỗ trợ những vùng đặc biệt khó khăn do bị ảnh hưởng nặng nề của chất diệt cỏ. Trong công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh nói chung, chiến tranh hóa học nói riêng, nhân dân Việt Nam nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn của nhân dân thế giới và bạn bè quốc tế. Riêng tại Pháp, từ nhiều năm nay, các hội đoàn như UGVF, UJVF, Hội hữu nghị Pháp - Việt, Collectif Vietnam Dioxine… cũng tổ chức nhiều hoạt động thiết thực để giúp đỡ nạn nhân da cam ở Việt Nam, ủng hộ cuộc đấu tranh đòi công lý của các nạn nhân trong đó có vụ kiện của bà Trần Tố Nga.