Tiến sỹ Balaz Szantos thuộc bộ môn khoa học chính trị của Đại học Chulalongkorn (Thái Lan). Ảnh: TTXVN phát.
Tiến sĩ Szantos cho biết cả ASEAN và Hoa Kỳ đều có lợi ích trong việc thúc đẩy hợp tác đôi bên cùng có lợi và phối hợp trong các vấn đề khu vực và toàn cầu quan trọng. Theo Tiến sĩ Szantos, thời kỳ khó khăn mà hệ thống quốc tế đang đối mặt tiếp tục cho thấy cần phải có các mối quan hệ đối tác và hợp tác toàn cầu. Chuyên gia này nhận xét từ góc độ ASEAN, ông kỳ vọng trọng tâm chính của hội nghị sẽ là kinh tế khi mà sự phục hồi trong khu vực diễn ra chậm chạp do du lịch tiếp tục gặp nhiều trở ngại.
Về triển vọng hợp tác kinh tế giữa hai bên trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang bị gián đoạn, Tiến sĩ Szantos đánh giá cả ASEAN và Hoa Kỳ đều đang rất cần tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là để bù đắp những thiệt hại kinh tế do đại dịch gây ra. Hoa Kỳ đã chi một số tiền khổng lồ để kích cầu trong những năm gần đây nhưng nền kinh tế của nước này đang đối mặt với suy thoái, đặc biệt là do các vấn đề của chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong khi đó, ASEAN cũng đang phải đối mặt với các vấn đề kinh tế. Du lịch vẫn chưa trở lại các mức trước đại dịch và hầu hết các nước ASEAN phải đối mặt với sự suy giảm kinh tế hoặc tăng trưởng tối thiểu, điều càng trầm trọng hơn khi giá cả trong nước leo thang do gián đoạn kinh tế quốc tế. Ông Szantos nêu rõ Hoa Kỳ là một đối tác kinh tế quan trọng của khu vực, và các nước ASEAN sẽ mong muốn thúc đẩy tăng cường thương mại cũng như thu hút du khách đến từ Hoa Kỳ
Tiến sĩ Szantos nhấn mạnh hợp tác về năng lượng cũng như giảm thiểu tác động của các lệnh trừng phạt kinh tế và gián đoạn thị trường do cuộc khủng hoảng Ukraine sẽ là một lĩnh vực được cả ASEAN và Hoa Kỳ quan tâm. Nếu đà tăng giá năng lượng không được kiềm chế, mọi nỗ lực và thành quả phục hồi kinh tế ASEAN đã đạt được đều sẽ bị xóa sổ. Ông Szantos cũng cho rằng ASEAN sẽ kêu gọi Hoa Kỳ sử dụng ảnh hưởng để thúc đẩy tăng sản lượng dầu nhằm kiềm chế giá năng lượng.
Đối với triển vọng của quan hệ ASEAN – Hoa Kỳ, Tiến sĩ Szantos nhận định ưu tiên chính của ASEAN là phục hồi kinh tế, trong khi căng thẳng toàn cầu và khu vực đặt ra những thách thức mới. Theo ông, mối quan tâm hàng đầu của ASEAN là sự ổn định và thúc đẩy các cơ hội tăng trưởng cho các nền kinh tế bị thiệt hại nặng nề bởi đại dịch. Bởi vậy, các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ đề cập vấn đề này tại Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN – Hoa Kỳ.