Truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin ngày 26/2, Tòa án Nhân dân số 1 Bắc Kinh đã thụ lý đơn kiện yêu cầu bồi thường cho các công dân Trung Quốc bị Nhật Bản cưỡng bức lao động trong suốt cuộc Chiến tranh Thế giới thứ 2.
Trước đó, nhóm 37 người gồm nạn nhân lao động cưỡng bức thời chiến, luật sư, học giả từ Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc và đại học Bắc Kinh đã đâm đơn kiện các công ty của Nhật Bản lên tòa án trên trong bối cảnh mối quan hệ Trung - Nhật đang xấu đi liên quan tới cuộc tranh chấp chủ quyền lãnh thổ cũng như bất đồng về nhận thức lịch sử.
Cụ thể, họ yêu cầu tập đoàn Mitsubishi Materials Corp. và một công ty khác nữa phải bồi thường, xin lỗi và cam kết xây các đài tưởng niệm ở Nhật Bản dành cho các nạn nhân lao động cưỡng bức thời chiến của Trung Quốc cũng như gia đình của họ.
Phản ứng trước đơn kiện liên quan tới vấn đề cưỡng bức lao động thời chiến, Nhật Bản tuyên bố nghĩa vụ pháp lý của Tokyo đối với những hành động trong thời chiến ở Trung Quốc đã được giải quyết thông qua một thỏa thuận song phương.
Trả lời họp báo, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga khẳng định không còn tồn tại vấn đề liên quan tới nghĩa vụ pháp lý, trong đó có cáo buộc của nhiều cá nhân, sau tuyên bố chung 1972 đánh dấu bình thường hóa quan hệ ngoại giao Nhật - Trung sau cuộc Chiến tranh Thế giới 2.
Ông Suga từ chối bình luận cụ thể về đơn kiện của nhóm người Trung Quốc, nhấn mạnh rằng đó là "một vụ việc dân sự giữa phía Trung Quốc và các công ty liên quan".
Cho tới nay, giới chức Trung Quốc vẫn ngăn chặn trên diện rộng các cá nhân đâm đơn kiện đòi bồi thường đối với Nhật Bản do lo ngại điều này có thể làm phương hại tới quan hệ song phương và cản trở hoạt động đầu tư của Nhật Bản vào Trung Quốc.
Hồi năm 2007, Tòa án Tối cao Trung Quốc đã ra phán quyết, theo đó các cá nhân Trung Quốc không có quyền yêu cầu đòi Nhật Bản bồi thường, nhấn mạnh Bắc Kinh đã rút lại cáo buộc nhằm vào Tokyo trong tuyên bố chung 1972 vào thời điểm Trung - Nhật bình thường hóa các mối quan hệ ngoại giao.
T.N (Theo Reuters/Kyodo)