Bà Mạnh Vãn Chu, Giám đốc tài chính của tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei. Ảnh: Reuters/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Canada, tờ The Hill Times số ra ngày 9/1 dẫn lời Đại sứ Trung Quốc Lu Shaye cho rằng Ottawa đã thể hiện sự "tự cao tự đại của phương Tây" khi yêu cầu Bắc Kinh trả tự do cho 2 công dân nước này bị bắt giữ tại Trung Quốc, trong khi bà Mạnh Vãn Chu bị cầm giữ tại Canada sau khi bị nhà chức trách nước này bắt giữ theo yêu cầu của Mỹ. Đại sứ Trung Quốc nhấn mạnh việc bắt giữ CFO của Huawei là "vô căn cứ" và khẳng định nữ doanh nhân này không vi phạm luật pháp Canada. Ông Lu Shaye cho rằng Canada áp dụng "tiêu chuẩn kép" trong cách hành xử này.
Phản ứng trước phát biểu trên của Đại sứ Trung Quốc, người phát ngôn của Ngoại trưởng Canada đã nhắc lại mối lo ngại của Ottawa đối với 2 công dân Canada bị Bắc Kinh bắt giữ, đồng thời kêu gọi Trung Quốc trả tự do ngay lập tức cho 2 người này.
Ông Charles Burton, một cựu quan chức ngoại giao của Canada tại Trung Quốc, hiện giảng dạy tại Đại học Brock, nhận định các phát ngôn trên của Đại sứ Lu Shaye là “đáng lo ngại” và gây tổn hại thêm cho mối quan hệ giữa Canada và Trung Quốc.
Hôm 1/12 vừa qua, bà Mạnh Vãn Chu bị cảnh sát Canada bắt giữ tại sân bay quốc tế Vancouver theo yêu cầu của Mỹ, với nhiều cáo buộc, trong đó có gian lận nhằm né tránh các biện pháp trừng phạt của Washington đối với Iran. 9 ngày sau đó, Bắc Kinh bắt giữ hai công dân Canada là cựu cán bộ ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor với cáo buộc "tham gia các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Trung Quốc".
Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland đã đề nghị Trung Quốc ngay lập tức thả tự do cho 2 công dân trên, đồng thời bác bỏ yêu cầu của Bắc Kinh cho phép bà Mạnh Vãn Chu được trở về Trung Quốc. Ngoại trưởng Freeland khẳng định Ottawa phải tôn trọng các thủ tục tố tụng.
Bà Mạnh Vãn Chu đã được bảo lãnh tại ngoại và hiện đang ở một căn hộ hạng sang tại Vancouver chờ các thủ tục pháp lý tiếp theo. Trong khi đó, một nhóm nghị sĩ Canada tới Trung Quốc tuần này bày tỏ lo ngại về những khó khăn trong việc hỗ trợ lãnh sự đối với 2 công dân Kovrig và Spavor khi hai người này không được tiếp cận luật sư và vẫn bị giam giữ trong những điều kiện "hoàn toàn không thể chấp nhận được".
Trong cuộc điện đàm hôm 7/1 vừa qua, Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mỹ Donald Trump nhất trí cho rằng việc bắt giữ 2 công dân Canada nói trên là "tùy tiện". Australia, Anh, Pháp, Nhật Bản, Đức và Liên minh châu Âu (EU) cũng bày tỏ ủng hộ quan điểm của Canada.