Điều gì đang thực sự diễn ra ở “nồi hầm” Aleppo?

Thế nhưng, việc giành lại quyền kiểm soát thành phố Aleppo (thủ phủ tỉnh Aleppo) lớn nhất nước sẽ trở thành trận chiến “đắt giá” mà chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad có thể sẽ không thể thành công, dù có được sự trợ giúp từ không quân Nga. Thêm nữa, đó cũng chưa hẳn là ưu tiên hàng đầu của quân chính phủ, khi họ đang hướng đến việc cắt đứt các tuyến đường tiếp vận tới ở rìa phía Nam Aleppo.

 “Việc kiểm soát Aleppo có ý nghĩa rất lớn đối với Tổng thống Assad xét ở tính chính danh nhà nước. Syria được tạo lập từ sau Thế chiến thứ nhất thông qua Liên minh hai tỉnh Aleppo và Damascus. Với cá nhân ông Assad, mất Aleppo đồng nghĩa với việc ông chỉ là Tổng thống của một nửa đất nước. Xét về tầm chiến lược, Aleppo rất quan trọng để từ đó giành lấy vùng tây bắc (tỉnh Idlib và Aleppo) và kiểm soát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ”, chuyên gia về Syria Fabrice Balanche thuộc Viện Washington về Chính sách Cận Đông bày tỏ.

Chiến trường Aleppo đã chứng kiến nhiều thăng trầm trong suốt cả 3 năm qua. Quân đội Syria đã tạo được thế bao vây thành phố vào mùa xuân năm 2013, kiên nhẫn khép chặt quân nổi dậy ở các quận miền đông. Đến tháng 2/2015, nỗ lực của quân chính phủ nhằm cắt đứt tuyến đường cuối cùng nối Aleppo tới miền đông Thổ Nhĩ Kỳ đã thất bại, với việc quân nổi dậy củng cố được vị trí – chuyên gia này bày tỏ. Hiện tại, thành phố Aleppo được phân chia giữa lực lượng trung thành với Tổng thống Assad với phe đối lập. Quân chính phủ kiểm soát sườn phía Tây, với nhiều địa điểm chiến lược như Học viện quân sự, Học viện Canon và Học viện Hàng không. Quân nổi dậy kiểm soát khoảng 60% diện tích, nhưng lại do hai nhóm chính, thủ lĩnh Abdel Jabbar al-Okaidi thuộc nhóm Quân đội Syria tự do (FSA) nói. Đó là phái Fatah Halap ở Aleppo được hợp thành từ 15 nhóm nhỏ như mặt trận  al-Sham Front, Nur al-Din Zanki, lữ đoàn al-Safwa Brigade, Faylaq al-Sham, Fastaqim Kama Umirt, tiểu đoàn 16… Phái thứ 2 là Ansar al-Sharia, với nòng cốt là nhóm Jabhat al-Nusra, Jund al-Aqsa, Ahrar al-Sham, Liwa al-Haqq, Jaish al-Sunna và Ajnad al-Sham.

Hai phái này ít phối hợp cùng nhau, nếu có chỉ là ở cấp cá nhân, trong đó Jabhat al-Nusra chỉ đóng vai trò nhỏ. Thế nhưng các cuộc không kích của máy bay Nga cùng với chiến dịch phản công của quân đội Syria đã đẩy hai bên xích lại gần nhau hơn. Hơn thế, quân nổi dậy cho biết đã nhận được nguồn cung cấp vũ khí mới – tên lửa chống tăng, từ các nhà nước đối lập với ông Assad kể từ hôm 19/10. Các tay súng đến từ 3 nhóm tham chiến ở Aleppo nói với hãng tin Reuters rằng tên lửa TOW giờ “chất đầy kho” và đây là thứ vũ khí ưu việt nhất để tiêu diệt xe tăng, bọc thép của quân đội Syria.

Trên thực địa, các vùng tiếp giáp Aleppo những ngày qua chứng kiến nhiều cuộc giao tranh dữ dội giữa quân chính phủ được sự trợ giúp của lực lượng Hezbollah và quân đội Iran với quân nổi dậy cùng các lực lượng cực đoan. Hàng nghìn chiến binh Shiite đã được triển khai tới khu vực Aleppo dưới sự chỉ huy của Tướng Qasem Soleimani, Tư lệnh đặc nhiệm Quds thuộc lực lượng Vệ binh Hồi giáo Iran (IRCG). Khoảng 1.000 tay súng dòng Shiite đến từ Iraq cũng đã hội tụ về đây.

Các đợt không kích của máy bay Nga ở Aleppo thời gian qua chủ yếu tập trung ở sườn nam của tỉnh. Đây được coi là mắt xích yếu nhất của quân nổi dậy, với mức độ hiện diện quân sự thấp. Thế nhưng thị trấn Al-Eis tại khu vực này lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nó nằm trên tuyến đường cung ứng hậu cần giữa Hama và Aleppo, bao quát cung đường Aleppo-Damascus. Quân đội Syria giờ cũng mở thêm các mũi tiến công sang hướng bắc, chiếm thêm được nhiều làng mạc ở vùng nông thông phía đông bắc, tạo bàn đạp hướng sang phía tây bắc, để hình thành thế bao vây thành phố Aleppo.

Thế nhưng, đến lúc này, việc chinh phạt “thủ đô phương bắc” – thành phố Aleppo vẫn phải gác lại, vì trận chiến này sẽ không hề đơn giản khi xét đến quy mô, tầm vóc của đô thị này, dân số đông, cùng với sự hiện diện của nhiều lực lượng. “Thành phố bị vây quanh ở hướng Tây bởi nhóm Jabhat al-Nusra, hướng đông bởi khủng bố IS. Nó chỉ cách Thổ Nhĩ Kỳ, đầu mối cung cấp hậu cần chính cho quân nổi dậy, có 50 km. Thật khó để tin rằng, quân đội Syria có thể chiếm được Aleppo mà không kiểm soát được biên giới giáp Thổ Nhĩ Kỳ”, Blanche chia sẻ.