Những mánh khóe lừa đảo liên quan đến trận động đất mới đây ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria thường dựng lên các câu chuyện và nhân vật không có thực để đánh vào lòng trắc ẩn của các cư dân mạng.
Các đối tượng xấu sẽ sử dụng mạng xã hội để kêu gọi người dùng quyên góp tiền cho các nạn nhân còn sống sót nhưng không có thức ăn, nước uống và nơi sưởi ấm. Tuy nhiên, thay vì giúp đỡ những người gặp khó khăn thật sự, những kẻ lừa đảo này sẽ chuyển các khoản quyên góp sang tài khoản PayPal và ví tiền điện tử của chính chúng.
Những hình ảnh giả mạo kêu gọi ủng hộ cho nạn nhân động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. Ảnh: Daily Mail
Trên TikTok Live, kẻ lừa đảo có thể kiếm lợi bằng cách nhận quà tặng ảo rồi đổi lại sang tiền. Và hiện nay, những bức ảnh và video về sức tàn phá của cơn động đất, cùng những hình ảnh cho thấy các nỗ lực cứu hộ đang xuất hiện tràn ngập TikTok. Các chủ tài khoản này không quên đính kèm lời kêu gọi quyên góp như "Hãy giúp Thổ Nhĩ Kỳ", "Cầu nguyện cho Thổ Nhĩ Kỳ" và "Quyên góp cho các nạn nhân động đất".
Đáng chú ý, một tài khoản đã phát trực tiếp trong hơn ba giờ, hiển thị hình ảnh pixel trên không của các tòa nhà bị phá hủy, kèm theo hiệu ứng âm thanh của các vụ nổ. Bên ngoài camera, một giọng nam cười và nói bằng tiếng Trung Quốc. Chú thích của video là "Hãy giúp Thổ Nhĩ Kỳ. Quyên góp".
Một video khác cho thấy hình ảnh một đứa trẻ đau khổ chạy khỏi một vụ nổ. Thông điệp của người phát trực tiếp là "Hãy giúp tôi đạt được mục tiêu này" - một lời xin xỏ quà tặng rõ ràng.
Nhưng bức ảnh của đứa trẻ đó không phải từ trận động đất xảy ra ngày 6/2. Một phép tìm kiếm hình ảnh ngược lại đã tìm thấy hình ảnh tương tự được đăng trên Twitter vào năm 2018 với chú thích "Chấm dứt nạn diệt chủng Afrin", đề cập đến một thành phố ở phía Tây Bắc Syria - nơi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và các đồng minh trong phe đối lập ở Syria tấn công lực lượng dân quân người Kurd vào năm đó.
Hay như trên Twitter, mọi người đang chia sẻ những hình ảnh đầy xúc động cùng với các liên kết đến ví tiền điện tử để yêu cầu quyên góp.
Một tài khoản đã đăng cùng một lời kêu gọi đến 8 lần trong 12 giờ, với hình ảnh một người lính cứu hỏa ôm một trẻ nhỏ giữa những tòa nhà bị sập. Tuy nhiên, hình ảnh được sử dụng đó là không có thật.
Tờ báo OEMA của Hy Lạp cho biết nó là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo. Trình tạo hình ảnh AI thường mắc lỗi và người dùng Twitter đã nhanh chóng phát hiện ra rằng bàn tay phải của người lính cứu hỏa này có sáu ngón tay. Những kẻ lừa đảo cũng tạo tài khoản gây quỹ giả và đăng liên kết tới PayPal.
Bà Helen Stephenson, Giám đốc điều hành Ủy ban Từ thiện của Anh, đã đánh giá cao tấm lòng hào phóng của mọi người khi quyên góp cho các quỹ cứu trợ để san sẻ nỗi đau và gánh nặng của những người sống sót sau thảm họa trên.
Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo rằng những kẻ lừa đảo sẽ tận dụng mọi kẽ hở để lợi dụng người tốt. “Đáng buồn thay, những sự kiện như vậy cũng tạo cơ hội cho những kẻ lừa đảo và những kẻ lừa đảo. Chúng sẽ tìm ra những cách mới để thử và lừa mọi người chuyển tiền”.
Bà Stephenson khuyến cáo mọi người nên kiểm tra tính hợp pháp của một tổ chức kêu gọi từ thiện trước khi chuyển tiền. Chẳng hạn, bạn có thể vào trang web Charity Register để kiểm tra đăng ký của tổ chức đó, cẩn trọng khi trả lời thư điện tử hoặc nhấn vào các đường link, và tìm hiểu thêm thông tin về tổ chức từ thiện…