Đồng euro yếu sẽ làmgia tăng lạm phát trong khu vực eurozone. Ảnh: DW
Đồng euro vừa hứng chịu một cú sốc lớn so với đồng bạc xanh của Mỹ kể từ khi chiến tranh Nga – Ukraine nổ ra vào cuối tháng 2. Giá trị của euro đã giảm xuống mức thấp nhất 20 năm trong bối cảnh giá khí đốt tăng lên cùng sự bất ổn định về nguồn cung năng lượng của Nga, gây ra nỗi lo ngại suy thoái trong khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).
Đồng tiền này đã giảm xuống mức thấp nhất bằng 0,9998 USD hôm 13/7. Đây là cú trượt giá nhanh chóng từ mức 1,15 USD trước khi xảy ra xung đột tại Ukraine. Động thái giảm mạnh trên đồng nghĩa với việc tỷ giá đồng euro lần đầu tiên ngang hàng với USD lần đầu tiên kể từ cuối năm 2002.
Tại sao đồng euro giảm giá?
Triển vọng chung của khối eurozone đã xấu đi trong bối cảnh giá khí đốt tăng vọt và lo ngại về việc Nga cắt nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên đang kéo giá trị đồng tiền chung đi xuống. Sự phụ thuộc quá lớn của các nền kinh tế chủ chốt như Đức và Italy vào khí đốt của Nga đã khiến các nhà đầu tư không khỏi lo lắng. Giới chuyên gia kinh tế dự báo khu vực đồng euro sẽ phải đón nhận một cuộc suy thoái nhanh và nặng nề hơn so với ở Mỹ.
Một yếu tố khác chính là sự khác biệt về mức lãi suất ở Mỹ và EU. Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã tăng mạnh lãi suất để giảm lạm phát, trong khi Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) cho đến nay vẫn phản đối tăng mạnh lãi suất.
Ông Carsten Brzeski, nhà kinh tế trưởng của Đức và Áo tại tập đoàn tài chính ING, nói với DW: "Lãi suất ở Mỹ sẽ tăng lên 3% so với 1% ở châu Âu. Vì vậy, tiền sẽ chảy về nơi có lợi suất cao hơn". Đồng đô la Mỹ cũng đang được hưởng lợi từ sức trú ẩn an toàn của nó. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu ảm đạm và không chắc chắn, các nhà đầu tư đang cảm thấy yên tâm hơn đối với sự an toàn tương đối của USD mang lại khi ít phải đối mặt với một số rủi ro toàn cầu lớn ngay bây giờ.
Tại sao ngang bằng tỉ suất với USD lại có hại?
Về cơ bản, ngang bằng tỉ suất có nghĩa là 1 USD đổi được 1 euro. Nhà kinh tế Carsten Brzeski cho biết các nhà đầu tư tài chính luôn thích những con số tròn trịa như vậy.
Theo chiến lược gia Viraj Patel tại Vanda Research, mức ngang giá trên có thể báo hiệu cho thời điểm mà nhà đầu cơ tại các “thị trường bò” đang tăng trưởng và “thị trường gấu” đang suy giảm ở EU xung đột lẫn nhau để xác định hướng đi tiếp theo của đồng euro.
"Gần đây, chúng tôi bắt đầu thấy các nhà đầu tư đặt cược vào việc đồng euro giảm xuống dưới mức ngang giá. Nhưng bạn hoàn toàn có thể hiêu rằng nhiều nhà đầu tư sẽ tăng mua euro khi giá trị của nó tiến gần với mức ngang giá", ông nói với DW.
Người dân mua hoa quả tại một khu chợ ngoài trời ở San Francisco, Mỹ. Ảnh: Reuters
Đồng euro yếu hơn tác động đến người tiêu dùng như thế nào?
Đồng euro trượt giá sẽ tạo thêm gánh nặng cho các hộ gia đình và các doanh nghiệp châu Âu vốn đang quay cuồng với lạm phát cao kỷ lục. Một đồng tiền yếu hơn sẽ làm cho hàng nhập khẩu, chủ yếu bằng USD, trở nên đắt hơn. Nếu những mặt hàng đó là nguyên liệu thô hoặc hàng hóa trung gian, chi phí bị đội lên cao hơn sẽ làm tăng giá ở thị trường nội địa.
Trong các giai đoạn bình thường, một tiền tệ yếu được coi là tin tốt cho các nhà xuất khẩu và các nền kinh tế tập trung vào xuất khẩu như Đức, vì nó thúc đẩy xuất khẩu bằng cách làm cho chúng rẻ hơn tính theo đồng USD. Nhưng hiện nay lại không phải là thời điểm bình thường vì chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt đoạn, cũng như chịu nhiều ảnh hưởng từ các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga và cuộc chiến ở Ukraine.
“Trong tình hình căng thẳng địa chính trị như hiện nay, tôi nghĩ rằng một đồng tiền yếu kéo theo nhiều bất lợi hơn là ích lợi”, ông Carsten Brzeski nói.
Tuy nhiên, đối với những du khách Mỹ đến châu Âu vào mùa hè này, đồng euro yếu là một điều may mắn. Ví dụ, ở cấp độ ngang giá, về mặt lý thuyết, họ có thể đổi 1.000 USD lấy 1.000 euro, thay vì chưa đầy 900 euro như hồi tháng 2. Nói cách khác, đồng USD của họ sẽ đáng giá hơn rất nhiều. Đối với các doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa châu Âu, mọi thứ sẽ rẻ hơn khi tính theo đồng bạc xanh của Mỹ
Bao giờ chu kỳ biến động của đồng euro chạm đáy?
Những đồn đoán cho rằng đồng tiền chung của EU sẽ tiếp tục giảm xuống dưới mức ngang giá với USD đã tăng lên trong những ngày gần đây, khi cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu trở nên tồi tệ hơn.
Các chiến lược gia của Nomura International dự báo rằng đồng euro có thể giảm xuống mức thấp nhất là 0,95 USD. Người đứng đầu bộ phận nghiên cứu ngoại hối của Deutsche Bank, George Saravelos, cũng có dự đoán tương tự.
Trong bản lưu ý gửi cho khách hàng, ông Saravelos đã viết rằng nếu euro giảm xuống 0,95- 0,97 USD, đây sẽ mức cực đoan nhất mọi thời đại trong tỷ giá hối đoái kể từ cuối thời hệ thống tiền tệ quốc tế Bretton Woods năm 1971.
Đồng euro yếu có ý nghĩa gì đối với ECB?
Đồng euro yếu và lạm phát bổ sung mà nó gây ra đang tạo thêm những thách thức đối với Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), vốn đã chịu giám sát chặt chẽ vì đã làm chậm lại khối EU trong cuộc chiến chống lạm phát.
Thậm chí còn tồi tệ hơn nữa đối với ngân hàng trung ương có nhiệm vụ kiềm chế lạm phát này, đồng euro không chỉ suy yếu so với đồng USD mà còn so với các tiền tệ khác như franc Thụy Sĩ và yên Nhật.
ECB dự định tăng lãi suất cơ bản lên 25 điểm phần trăm vào tuần tới - lần tăng đầu tiên trong hơn 10 năm.
Theo nhà kinh tế Brzeski, đồng euro suy yếu đã thúc đẩy quan điểm về việc cần tăng lãi suất mạnh mẽ hơn. Nếu tăng 50 điểm phần trăm vào tuần tới thay vì mức 25 điểm, động thái này có thể ngay lập tức ngăn chặn đà giảm của đồng euro, vì nó sẽ gây bất ngờ cho thị trường tài chính.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng nguy cơ suy thoái kinh tế sẽ kìm hãm ECB trước bất kỳ sự thắt chặt chính sách tiền tệ nào. Điều đó sẽ đảm bảo rằng lãi suất trong khu vực eurozone vẫn bị kìm hãm so với Mỹ. Kỳ vọng trên đã đóng một vai trò trong sự sụt giảm của đồng euro.