Elon Musk, kiến trúc sư của tương lai

Trong “Inception”, một bộ phim khoa học viễn tưởng của Christopher Nolan, nói về việc đi vào giấc mơ của con người và đưa ý tưởng vào tiềm thức của người đó, chúng ta đã được biết về một khái niệm hoàn toàn mới “Kiến trúc sư Giấc mơ “ (Dream Architect) –những người thiết kế nhiều tầng lớp không gian mơ ước. Nếu hình dung song song vị trí của “Kiến trúc sư Giấc mơ” ra ngoài đời thực, thì đó sẽ là ai? Một người có những ý tưởng phá cách và kỳ diệu đến nỗi gần như không có thật! Tuy nhiên nếu nhìn vào những ý tưởng, những sáng tạo và những gì Elon Musk đã làm được, thì doanh nhân tỷ phú này có thể là gương mặt hiếm hoi phù hợp.

Ý tưởng của Elon Musk về xâm chiếm các hành tinh, ô tô không người lái, năng lượng tái tạo, vận chuyển tốc độ cao qua đường ống hyperloop, du lịch vũ trụ và những cách thức mới của giao diện bộ não con người-máy móc… đã liên tục vượt qua các ranh giới công nghệ.

Ở tuổi 48, Musk đã nổi lên như một nhà đổi mới hàng đầu, doanh nhân táo bạo nhất trong thời đại của chúng ta, người thử nghiệm những khái niệm đôi khi có vẻ kỳ cục và hài hước. Nhưng ông đã mơ ước lớn, đặt ra những chuẩn mực cao, và những nhân tố dẫn đến thất bại cũng được Musk coi là một phần trong hành trình hướng tới sự xuất sắc trong các lĩnh vực được ông lựa chọn. 

KỶ NGUYÊN MỚI CỦA KHÁM PHÁ VŨ TRỤ

Công ty hàng không vũ trụ của Musk, SpaceX, gần đây đã tạo ra một kỳ tích đáng chú ý là lần đầu tiên đưa các phi hành gia của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đến Trạm Vũ trụ Qquốc tế (ISS) trên một tàu vũ trụ do tư nhân sản xuất.

Sứ mạng này đánh dấu một thời khắc lịch sử trong vận tải hàng không, chấm dứt sự độc quyền của các cơ quan chính phủ trong lĩnh vực này. Lần đầu tiên, tên lửa và một con tàu vũ trụ hoàn toàn do một công ty tư nhân chế tạo đã được sử dụng để vận chuyển các phi hành gia lên quỹ đạo Trái đất.

NASA đã thúc đẩy ngành công nghiệp vũ trụ tư nhân phát triển nhằm lấp đầy khoảng trống sau khi đội tàu con thoi của Mỹ nghỉ hưu từ năm 2010. Tháng 9/2014, cơ quan này đã trao các hợp đồng trị giá hàng tỷ USD cho SpaceX để phát triển tàu vũ trụ “Crew Dragon” và tiến hành các sứ mạng đưa phi hành đoàn đến và rời khỏi ISS. Quan hệ đối tác nhà nước – tư nhân được thiết lập đã làm thay đổi đáng kể tính năng động của doanh nghiệp vũ trụ SpaceX do Elon Musk sáng lập.

“Nhà công nghệ” của tương lai

Những cuộc trò chuyện với Musk không dành cho những người yếu tim. Những ý tưởng mà ông đưa ra sẽ khiến bạn cảm thấy chóng mặt bởi sự hoang mang.

Nếu Musk không nói về các kế hoạch định cư ngoài vũ trụ, cách mạng hóa vận chuyển tốc độ cao hay phát minh lại công nghệ ô tô, thì có lẽ ông đang thực hiện dự án đầy tham vọng của mình là “NeuraLink”, liên quan đến việc cấy chip vào não người để tạo ra các giao diện não người – máy tính. Sở hữu tài sản trị giá trên 39 tỷ USD, Elon Musk đã viết lại ngôn ngữ của “đổi mới” và thành lập một chuỗi các công ty để thúc đẩy giấc mơ của mình, từ PayPal đến Tesla, SpaceX và SolarCity.

Ông đã vượt qua một tuổi thơ nhiều khó khăn, gia đình bất hạnh, một người cha bạo hành, để bắt đầu một hành trình theo đuổi những giấc mơ dường như bất khả thi, kiếm được hàng tỉ USD nhưng cũng tạo ra rất nhiều kẻ thù trên đường đi. Ông đã phá vỡ mọi quy ước, mọi truyền thống và mọi tiêu chuẩn để tiến lên phía trước, hiện thực hóa những giấc mơ của mình.

Hành trình kinh doanh đã đưa ông từ những start-up nhỏ gồm Zip2 và X.com tới những công ty lớn và lâu bền hơn như SpaceX, Tesla và SolarCity. Nếu kế hoạch “xâm chiếm” không gian thành công, Elon Musk chắc chắn sẽ tìm được một chỗ đứng trong những cuốn sách lịch sử các hành tinh trong tương lai xa.

Những giấc mơ của ông còn bao gồm chuyển đổi sử dụng nhiên liệu ô tô, năng lượng cho các hộ gia đình và ngành công nghiệp từ nhiên liệu hóa thạch sang nhiên liệu bền vững; xây dựng một hình thức vận chuyển cao tốc mới từ thành phố này sang thành phố khác thông qua những đường ống Hyperloop; giảm tắc nghẽn giao thông đô thị với một hệ thống “tổ ong” các đường hầm dưới lòng đất được trang bị ván trượt điện cho ô tô và hành khách; tạo ra một giao diện trí não - máy móc nhằm nâng cao sức khỏe và năng lực của con người; và cứu rỗi nhân loại khỏi mối đe dọa trí tuệ nhân tạo một ngày nào đó có thể vượt khỏi tầm kiểm soát và hủy diệt loài người.  

Khi kết hợp lại với nhau, những giấc mơ của Elon Musk, nếu thành công sẽ kết nối Trái đất và hệ Mặt trời theo những cách sẽ làm thay đổi căn bản mối quan hệ giữa con người với hai khía cạnh quan trọng nhất của thực tại: là khoảng cách và thời gian.

Thước đo những kỹ năng đột phá của Musk có thể được đánh giá từ thực tế là ông không có bất cứ kinh nghiệm thực tiễn nào ở hai lĩnh vực mà ông lựa chọn bước chân vào, gồm sản xuất ô tô (công ty Tesla) và tên lửa vũ trụ (SpaceX). Nhưng Musk đã tạo ra những sản phẩm tốt nhất trong các ngành đó. Tesla hiện đang buộc các nhà sản xuất ô tô khác phải loại bỏ xe chạy bằng xăng/dầu diesel để chuyển sang xe chạy hoàn toàn bằng điện.

Elon Musk có thể đã tạo ra sự khác biệt hiếm có khi khởi lập bốn công ty tỉ USD – PayPal, Tesla, SpaceX và SolarCity – nhưng về cốt lõi, ông không phải là một doanh nhân, mà là một nhà đổi mới, một “nhà công nghệ”, như ông tự gọi mình.

Hành trình không bằng phẳng

Bạn có biết rằng cả SpaceX và Tesla, có thời điểm đã sắp phá sản? Bạn có biết tên lửa Falcon 1 đã liên tục thất bại, và thêm một lần phóng thất bại nữa sẽ đồng nghĩa với sự kết thúc của SpaceX?

“Nếu một điều gì đó đủ quan trọng, ngay cả khi tỷ lệ cá cược chống lại bạn, bạn vẫn nên làm điều đó”, Musk nói khi đối mặt với một chuỗi thất bại.

Hành trình của ông tới đỉnh cao của thế giới công nghệ chưa bao giờ bằng phẳng. Đúng hơn đó là một câu chuyện kinh điển về vượt qua khó khăn. Trong thời kỳ bùng nổ kỹ thuật số, Musk đã thành lập doanh nghiệp đầu tiên Zip2 vào năm 1995, một công ty phần mềm phục vụ các tờ báo điện tử.

Bốn năm sau, Zip2 được bán cho Compaq với giá 307 triệu USD. Musk tiếp tục đồng sáng lập ra công ty tiền thân của Paypal sau này, cuối cùng được bán cho eBay vào năm 2002 với giá 1,5 tỉ USD. Những thành công ban đầu cho phép ông bắt đầu thành lập công ty thám hiểm vũ trụ SpaceX vào năm 2002, với sứ mạng giảm chi phí khám phá không gian và mở ra con đường chinh phục sao Hỏa.

Tiếp đó, năm 2003, Musk thành lập công ty sản xuất ô tô điện Tesla. Các công ty này đều trên bờ vực phá sản vào năm 2008 và 2013, nhưng một loạt các sự kiện đã xoay chuyển tình thế, giúp doanh nghiệp của Musk vượt qua khó khăn. Doanh thu của Tesla đã tăng từ 15 triệu USD năm 2008 lên 4 tỉ USD trong năm 2015, trong khi SpaceX triển khai hợp đồng vận chuyển dài hạn với NASA và đã đưa thành công phi hành gia lên Trạm Vũ trụ Quốc tế. Bên cạnh điều hành SpaceX và Tesla, Musk còn sáng lập công ty năng lượng Mặt trời SolarCity  và dự án vận chuyển cao tốc trong đường ống Hyperloop.

Sáng tạo, kiên trì, chấp nhận rủi ro và tìm giải pháp tốt nhất trong quá trình chinh phục những giấc mơ vĩ đại, Elon Musk là một kiến trúc sư không chỉ biết vẽ lên mà còn trực tiếp dựng xây và truyền cảm hứng về một thế giới tương lai tốt đẹp hơn.