Bản kế hoạch Brexit mới do Thủ tướng Anh Boris Johnson đề xuất được gửi đến Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker. Ảnh: AFP/TTXVN
Trước đó, hôm 2/10, Thủ tướng Johnson đã công bố kế hoạch Brexit được coi như cuối cùng của mình, với phần nội dung tập trung vào giải pháp duy trì đường biên giới mở trên đảo Ireland. Ông Johnson đề xuất duy trì vùng quy định chung trên toàn đảo, cho phép cơ quan lập pháp của vùng Bắc Ireland thể hiện quan điểm trước khi các dàn xếp được thực thi và sau đó có quyền đánh giá theo chu kỳ 4 năm/lần với những biện pháp này. Ngoài ra, Anh đề xuất hai bên cam kết không thiết lập các điểm kiểm tra tại biên giới giữa vùng Bắc Ireland và CH Ireland mà thay vào đó là áp dụng cơ chế "thuế quan phi tập trung" với sự hỗ trợ của các thiết bị điện tử. Thủ tướng Anh mong muốn giải pháp trên có thể thay thế cho điều khoản "chốt chặn" vốn bị coi là nguyên nhân khiến thỏa thuận Brexit đã được hai bên ký kết dưới thời cựu Thủ tướng Theresa May, bị Quốc hội Anh bác bỏ trong cả 3 lần bỏ phiếu. EU tuyên bố chỉ xem xét loại bỏ điều khoản này khi phía Anh đưa ra một giải pháp thay thế "hiệu quả", đáp ứng mọi tiêu chuẩn của điều khoản cũ.
Tuy nhiên, nhiều quan chức EU cho rằng việc cho phép đánh giá lại các dàn xếp về vấn đề đường biên giới giữa vùng Bắc Ireland và CH Ireland theo chu kỳ 4 năm/lần là không thuyết phục. Người phát ngôn EU Mina Andreeva khẳng định hiện nay các bên đều nhất trí rằng điều cần thiết là một giải pháp khả thi chứ không phải các những dàn xếp có thể thay đổi và phải đàm phán ở giai đoạn chuyển tiếp. Theo người phát ngôn này, các đề xuất Anh đưa ra hồi tuần trước không đáp ứng những tiêu chuẩn của điều khoản "chốt chặn" đã được hai bên ký kết hồi năm 2018. Bà Andreeva khẳng định đây là quan điểm chung của Nghị viện châu Âu và tất cả các quốc gia thành viên.
Trong khi đó, trả lời phỏng vấn báo Le Monde, Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier cảnh báo EU đã nêu 2 vấn đề nghiêm trọng trong kế hoạch mà London phải điều chỉnh và nếu London không trở lại với những đề xuất mới thì hai bên sẽ ít có cơ hội để đi tiếp với kế hoạch mới được đưa ra.
Hiện London đặt mục tiêu hai bên có thể nhất trí về một thỏa thuận Brexit tại Hội nghị thượng đỉnh EU vào ngày 17-18/10 tới để Anh ra đi đúng hạn chót vào ngày 31/10. Tuy nhiên, những phản ứng kể trên từ Brussels có thể là dấu hiệu cho thấy mục tiêu này không thể thực hiện được. Đặc phái viên của ông Johnson, David Frost, vẫn đang ở Brussels để tham gia các "cuộc thảo luận kỹ thuật" nhưng không ít người hoài nghi về khả năng hai bên có thể tiến tới một văn bản thỏa thuận Brexit vào ngày 11/10 tới để kịp cho các quốc gia thành viên có thể ký thông qua tại hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra từ ngày 17-18/10 tới. Đây là hội nghị cuối cùng trước hạn chót Brexit hiện tại là 31/10.