Các nhà lãnh đạo EU và CELAC tham dự hội nghị thượng đỉnh tại trụ sở Hội đồng EU ở Brussels vào ngày 17/7/2023. Ảnh: AFP
Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của EU Josep Borrell là người đầu tiên thừa nhận điều này hôm 17/7, khi hơn 50 nhà lãnh đạo tham dự hội nghị thượng đỉnh EU - CELAC.
"Vì chúng tôi là đối tác tự nhiên, chúng tôi đã không chú ý đầy đủ, đây là lý do. EU đã không chú ý đầy đủ đến khu vực Mỹ Latinh", ông Borrell nói tại Brussels.
"Và bây giờ chúng tôi phải phản ứng và tính đến kịch bản địa chính trị mới, với sự nổi lên của Trung Quốc và vai trò mới của Nga. Chúng tôi phải bày tỏ và thể hiện, không chỉ mối quan tâm, mà cả sự can dự", nhà ngoại giao hàng đầu của EU nêu rõ.
Sau 8 năm không có bất kỳ hội nghị thượng đỉnh cấp cao nào, EU muốn giành lại ảnh hưởng trong khu vực, nhận ra rằng cuộc xung đột ở Ukraine đã "thay đổi luật chơi khi nói đến địa chính trị". Trung Quốc cũng đã đầu tư ồ ạt vào khu vực, điều mà Brussels đang tìm cách cạnh tranh.
Nhưng ngoài thương mại, một số cuộc tranh luận đã nổ ra về kết luận hội nghị thượng đỉnh trên.
Chủ tịch của CELAC và Thủ tướng của Saint Vincent và Grenadines, ông Ralph Gonsalves, giải thích rằng các quốc gia Mỹ Latinh muốn các khoản bồi thường cho việc buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương. “Tôi rất hy vọng chúng ta sẽ thấy một đoạn trong tuyên bố giải quyết các di sản lịch sử của nạn diệt chủng và nô lệ hóa ở châu Phi và một điều gì đó hướng tới công lý”, ông Gonsalves nói.
Ngoài ra còn có tranh cãi xung quanh cách đề cập đến cuộc xung đột Nga - Ukraine. Có những quan điểm khác nhau ở hai bên bờ Đại Tây Dương, cũng như giữa các nước Mỹ Latinh.
Ông Charles Michel, Chủ tịch Hội đồng châu Âu, cho biết: “Cả hai bên đều muốn có một kết luận đầy tham vọng và đó là nguyên nhân mà một số cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra về dự thảo thông cáo chung".
Rõ ràng, tìm một quan điển chung cho tất cả các vấn đề trên sẽ khó khăn.