Tờ Financial Times (Anh) ngày 27/12 cho biết Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị một kế hoạch dự phòng để phân bổ khoản viện trợ lên tới 20 tỷ euro cho Ukraine, bỏ qua quyền phủ quyết của Thủ tướng Hungary Viktor Orban.
Sau khi các nhà lãnh đạo EU không thống nhất về gói viện trợ 4 năm trị giá 50 tỷ euro được đề xuất cho Ukraine hồi đầu tháng này, các quan chức châu Âu bắt đầu tìm kiếm giải pháp thay thế nếu những khác biệt trong khối không thể được giải quyết. Đặc biệt, một loại mô hình tài trợ bằng nợ đã xuất hiện như là cách hỗ trợ thiết thực nhất.
Các nguồn tin cho biết kế hoạch này liên quan đến việc các quốc gia thành viên cung cấp bảo lãnh cho ngân sách EU, cho phép Ủy ban châu Âu vay tới 20 tỷ euro từ thị trường vốn cho Kiev vào năm tới. Những điều khoản chính xác vẫn đang được thảo luận và số tiền cuối cùng sẽ được ấn định tùy theo nhu cầu của Ukraine, theo Financial Times.
Như tờ báo trên lưu ý, cơ chế này tương tự như công cụ đã được sử dụng vào năm 2020, khi Ủy ban châu Âu cung cấp cho các nước EU khoản tài trợ giá rẻ lên tới 100 tỷ euro cho các chương trình hỗ trợ việc làm ngắn hạn trong đại dịch COVID-19.
“Điều quan trọng là phương án này sẽ không yêu cầu sự bảo lãnh từ tất cả 27 quốc gia thành viên EU khi những bên tham gia chính là những quốc gia có xếp hạng tín dụng cao nhất. Điều này sẽ cho phép EU bỏ qua quyền phủ quyết của Hungary”, Financial Times viết.
Cần lưu ý rằng một số quốc gia, bao gồm Đức và Hà Lan, sẽ cần sự chấp thuận của quốc hội để cung cấp bảo lãnh quốc gia, nhưng các quan chức châu Âu hy vọng rằng khoản hỗ trợ sẽ được cung cấp cho Ukraine trước tháng 3/2024.
Tuy nhiên, một trong những nhược điểm của kế hoạch này so với đề xuất ban đầu dựa trên ngân sách EU là nó sẽ bị giới hạn ở các khoản vay và không bao gồm các khoản tài trợ.
Ngoài ra, một lựa chọn dự phòng khác là EUcung cấp cho Ukraine khoản vay giá rẻ 18 tỷ euro trong vài tháng và tối đa một năm. Nhưng lựa chọn này sẽ cần có sự đồng ý của đại đa số các quốc gia thành viên EU.
Hơn nữa, bất kể mô hình được chọn là gì, EU đã cam kết với Ukraine sẽ cung cấp tài chính chậm nhất là vào tháng 3 năm tới.
Trước đó vào ngày 14/12, hội nghị thượng đỉnh EU đã được tổ chức tại Brussels, tại đó Hội đồng châu Âu cho phép bắt đầu các cuộc đàm phán về việc Ukraine gia nhập EU. Tuy nhiên, EU đã không thể thông qua kế hoạch hỗ trợ tài chính vĩ mô mới kéo dài 4 năm cho Ukraine với tổng ước tính khoảng 50 tỷ euro. Số tiền này phải được phân bổ từ ngân sách EU và đã bị Hungary phủ quyết.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho rằng các nước thành viên EU muốn hỗ trợ tài chính cho Ukraine nên ký một thỏa thuận riêng về việc tài trợ cho Kiev ngoài ngân sách EU. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo EU khác đã đồng ý tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào ngày 1/2/2024, tại đó họ sẽ bỏ phiếu về vấn đề hỗ trợ tài chính cho Ukraine.