Theo đài RT, tài liệu mới được giải mật ngày 3/12 có tên “Bước ngoặt lớn tại Moskva” và dành để tưởng nhớ những chiến công bất tử của những người bảo vệ thủ đô.
Công bố tài liệu giải mật đánh dấu 80 năm ngày kỷ niệm Trận chiến Moskva vào mùa đông năm 1941. Khi đó, Hồng quân Liên Xô đã đẩy lùi cuộc tấn công của Đức Quốc xã, đặt dấu chấm hết cho hy vọng thắng Liên Xô nhanh chóng của phe Trục.
Cùng với tài liệu trên, Bộ Quốc phòng Nga nhận định: “Chiến thắng của lực lượng Liên Xô trong Trận chiến Moskva đã đập tan quan niệm rằng phát xít Đức là bất khả chiến bại, tăng cường liên minh chống Hitler, buộc Thổ Nhĩ Kỳ và Nhật Bản kiềm chế tham chiến. Tại Moskva, quân của Hitler mất trên 500.000 lính và sĩ quan do tử trận hoặc bị thương, 1.300 xe tăng, 2.500 pháo, trên 15.000 phương tiện và thiết bị chiến tranh”.
Lực lượng Đức Quốc xã đã tiếp cận Moskva nhiều tháng, nhưng tới đầu tháng 12/1941, lực lượng Liên Xô đã chặn quân Đức ở cách Moskva hàng chục km. Đây là mùa đông lạnh nhất ở châu Âu trong cả thế kỷ.
Bằng lực lượng điều từ Siberia và Viễn Đông, Tướng Liên Xô Georgy Zhukov đã mở cuộc phản công từ ngày 5/12/1941, khiến quân Đức buộc phải thoái lui thêm vài trăm km nữa từ Moskva.
Mặc dù mặt trận Moskva mãi tới năm 1943 mới an toàn hoàn toàn, nhưng lực lượng Hitler không bao giờ tới được gần để chiếm Moskva. Quá trình bảo vệ thành phố đã trở thành biểu tượng cuộc kháng chiến của Liên Xô chống quân Trục.
Tài liệu gồm bản đồ chiến dịch của Bộ tham mưu Hồng quân, được công bố lần đần tiên, trong đó có kế hoạch phản công.
Tài liệu cũng có các ghi chép từ các đội quân đóng trên mặt trận, tài liệu vạch ra các dự án phòng vệ để chặn đứng đà tiến của quân Đức từ phía bắc.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết việc công bố tài liệu trên là để bảo tồn và bảo vệ sự thật lịch sử, chống lại hành vi xuyên tạc lịch sử.
Hồi tháng 8, cơ quan an ninh FSB của Nga đã công bố một bộ biên bản lịch sử tiết lộ những nỗi thống khổ của người dân Liên Xô bị quân Nhật Bản bắt và mang ra làm thí nghiệm trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Tài liệu này cho thấy tù nhân không chịu làm việc cho đế quốc Nhật Bản bị mang ra làm vật thí nghiệm thuốc độc và vi khuẩn, như bệnh than, bệnh dịch hạch.