Phóng viên TTXVN tại Mỹ Latinh dẫn thông cáo của Bộ Ngoại giao Guatemala cho biết các cổ vật hồi hương bao gồm bình, tượng nhỏ, các mảnh gốm cùng nhiều hiện vật cổ khác có niên đại từ thời kỳ Tiền Cổ điển (1.500 trước Công nguyên) và thời kỳ Cổ điển (năm 250 - 900 sau Công nguyên), được chế tác ở khu vực duyên hải phía Nam và các vùng cao nguyên ở nước này.
Những cổ vật này bị đưa sang Mỹ bất hợp pháp và bị lực lượng chức năng tịch thu năm 2014 và 2015. Cảnh sát bang New Mexico, Mỹ, đã tìm thấy 30 tượng gốm cổ trong một cuộc điều tra liên quan đến hoạt động nhập khẩu bất hợp pháp các di sản văn hóa. Hơn 20 cổ vật còn lại bị Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ thu giữ ở sân bay quốc tế St. Louis, bang Missouri.
Bộ Ngoại giao Guatemala nhấn mạnh, ngoài những phát hiện khảo cổ học đối với người Maya bản địa, việc hồi hương nhóm cổ vật trên có nhiều ý nghĩa sâu sắc, góp phần giúp giới khảo cổ và các nhà sử học Guatemala hiểu hơn về tín ngưỡng, văn hóa và tập tục của tổ tiên. Cơ quan ngoại giao quốc gia Trung Mỹ này cam kết tiếp tục tăng cường bảo vệ và phòng chống hoạt động buôn bán trái phép cổ vật liên quan di sản văn hóa quốc gia.
Văn hóa Maya phát triển huy hoàng nhất trong thời kỳ Cổ điển, cho đến khi suy tàn vào thời kỳ hậu Cổ điển (900 - 1200 sau Công nguyên). Nền văn minh Maya phát triển khắp khu vực Trung Mỹ, từ miền Nam Mexico đến Guatemala, El Salvador, Honduras và Belize.
Trong khi đó, văn hóa Olmec là nền văn minh phát triển trong thời kỳ Tiền Cổ điển của Trung Mỹ, chủ yếu ở Mexico và miền Nam Guatemala.