Theo các nhà khoa học tại Đại học New South Wales (UNSW), hạn hán nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, khai hoang đất nông nghiệp và xây dựng đập thủy điện là một trong những nguyên nhân chính khiến thú mỏ vịt dễ bị tổn thương. Giám đốc Trung tâm Khoa học Hệ sinh thái tại UNSW Richard Kingsford quan ngại nếu các con sông tiếp tục bị thu hẹp do hạn hán và các công trình thủy điện, thú mỏ vịt có nguy cơ biến mất khỏi một số con sông tại Australia.
Thú mỏ vịt là loài vật đặc trưng của Australia, thường sinh sống dọc theo khu vực ven biển miền Đông nước này, từ cực Bắc bang Queensland tới đảo Tasmania. Loài thú này có đặc điểm không thể sống xa nguồn nước, nên chúng chủ yếu cư ngụ ở gần các con sông và suối để tìm kiếm thức ăn. Trong bối cảnh khí hậu châu Đại Dương tiếp tục khô hạn và con người khai thác nguồn nước nhiều hơn tại các con sông, một số hồ nước vĩnh cửu có thể bị thu hẹp hơn nữa, kéo theo môi trường sống của thú mỏ vịt bị thu hẹp theo. Nghiên cứu cho thấy số lượng thú mỏ vịt có thể đã giảm hơn 50% trong vài thập kỷ qua, nhưng hiện rất khó để xác định con số cụ thể bởi đây là loài động vật hoạt động về đêm. Cơ quan bảo tồn IUCN ước tính có khoảng 30.000-300.000 con thú mỏ vịt tại Australia năm 2016.
Các loài động vật sẽ được xếp vào nhóm dễ bị tổn thương khi chúng đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng cao trong môi trường hoang dã trong tương lai gần, nhưng không được xem là bị đe dọa nghiêm trọng. Nếu các loài động vật được đưa vào danh sách này, con người sẽ cần đầu tư nhiều tài nguyên hơn, nhằm bảo vệ môi trường sống cho chúng.