Theo các chuyên gia, hạn hán kéo dài ở phần Đông Bắc Mexico là nguyên nhân chính thay đổi hành vi của loài động vật này.
Không chỉ biết được thời gian thu gom rác để kiếm ăn, những con gấu đen ở Mexico còn hết sợ con người, ngày càng đến gần các khu đô thị hơn. Ảnh tư liệu: dailymail.co.uk
Ở Mexico, gấu đen được xếp vào loại có nguy cơ tuyệt chủng. Trong suốt 12 năm qua, các nhà khoa học đã ghi nhận những thay đổi trong thói quen và hành vi kiếm ăn của loài động vật này, nhưng năm 2022 chứng kiến sự thay đổi rõ rệt nhất. Theo ông Guillermo Herrera Pérez, người đứng đầu Ban Quản lý Công viên động thực vật hoang dã bang Nuevo León, cho biết từ năm 2008 những con gấu đã quen đi vào thành phố để tìm thức ăn của con người, tuy nhiên trong năm nay hạn hán đã làm gia tăng tần suất gấu xuất hiện. Ông Herrera nhận xét rằng những con gấu đã “hết sợ con người, ngày càng đến gần các khu đô thị hơn và biết được thời gian thu gom rác để kiếm ăn. Chúng thậm chí biết rằng trong nhà có tủ lạnh và thức ăn, và ngày càng có nhiều vụ cư dân chạm trán với gấu ngay trong nhà”.
Mỗi năm có khoảng 40 báo cáo liên quan đến hiện tượng này, trong đó năm 2015 ghi nhận kỉ lục 123 vụ. Các chuyên gia cho rằng con số này không phản ánh đầy đủ thực tế, vì người dân đôi khi tránh khai báo vì không muốn những con gấu bị bắt và chuyển đi nơi khác. Tuy nhiên, trong những tuần qua, những hình ảnh về tương tác giữa người và gấu đã xuất hiện thường xuyên trên mạng xã hội, chẳng hạn một video nổi tiếng ghi lại cảnh một con gấu đi qua cặp đôi đang trao nhẫn đính hôn, hoặc một cá thể khác “ghé thăm” nhà hàng của một khách sạn nổi tiếng. Trước tình hình này, chính quyền bang Nuevo León đã phát cảnh báo về sự gia tăng số lượng gấu xâm nhập vào các khu đô thị để kiếm ăn, chủ yếu trong các thùng rác và contener.
Các nhà khoa học giải thích rằng từ nửa cuối tháng Tám đến giữa tháng 11 là khoảng thời gian gấu đen phải tăng cường kiếm ăn để tích trữ năng lượng cho kỳ ngủ đông. Ông Rogelio Carrera Treviño, điều phối viên của Phòng thí nghiệm Động vật hoang dã, Khoa Y và Thú y thuộc Đại học Tự trị Nuevo León, cho biết: “Mỗi cá thể phải tiêu thụ ít nhất 2.000 calo mỗi ngày để chuẩn bị và tích lũy chất béo để sinh tồn trong những tháng không có thức ăn trong năm, đó là lý do hiện nay chúng phải kiếm ăn 24/24". Là loài ăn thịt lớn nhất Mexico, đối với gấu đen rác thải của con người là loại thức ăn dễ kiếm hơn so với con mồi hay hoa quả trong môi trường tự nhiên.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo thói quen kiếm ăn trong môi trường sinh sống của con người có thể đe dọa loài động vật hoang dã này. Ngoài nguy cơ bị đâm phải khi mò mẫm kiếm ăn trong bãi rác, gấu đen có thể ăn phải chất thải nhựa và kim loại gây tắc nghẽn đường ruột. Ngoài ra, chúng còn dễ mắc bệnh do ăn phải thức ăn chứa ký sinh trùng có nguồn gốc từ người và vật nuôi.
Trước tình hình đó, Ban Quản lý Công viên động thực vật hoang dã bang Nuevo León và các nhà khoa học đang vận động chính quyền địa phương ra quy định về quản lý chất thải rắn ở các thành phố lớn, cũng như đề xuất lắp các thùng chứa “chống gấu” và có chế tài xử phạt người tiếp cận hoặc cho gấu ăn, do hành vi này có thể khiến gấu tấn công con người.