Theo phóng viên TTXVN có mặt tại Bêôgrát, chiều 5/9, tại thủ đô của Xécbia đã khai mạc trọng thể Hội nghị kỷ niệm 50 năm Phong trào Không liên kết (NAM, 9/1961-2011).
Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: THX/TTXVN |
Tham dự Hội nghị cấp ngoại trưởng NAM tổ chức trong hai ngày 5-6/9 có 105 đoàn đại biểu thuộc 101 nước, trong đó có 80 đoàn chính thức. Đoàn đại biểu Việt Nam do Thứ trưởng Ngoại giao Lê Lương Minh dẫn đầu. Nước chủ nhà tham dự phiên khai mạc Hội nghị có đầy đủ các nhà lãnh đạo chủ chốt gồm Tổng thống Boris Tadic, Thủ tướng Mirko Svetkovic, Chủ tịch Quốc hội Slavica Dukic-Dejanovic và Ngoại trưởng Vuk Zeremik.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Ngoại trưởng Ai Cập, đương kim Chủ tịch NAM, ông Mohamed Kamel Amr đã điểm lại chặng đường 50 năm phát triển NAM, từ 25 nước ban đầu hiện lên tới 120 nước thành viên, đồng thời khẳng định NAM đã giúp người dân nhiều nước đang phát triển đạt được những khát vọng của mình. Ông nêu rõ bất chấp sự sụp đổ của hai cực, NAM vẫn lớn mạnh và phát triển không ngừng. Từ mục tiêu giúp đỡ các dân tộc giành độc lập khỏi sự áp bức của thực dân-đế quốc, NAM giờ đây đã tham gia giải quyết cả những vấn đề lớn liên quan đến chính trị, kinh tế và xã hội quy mô toàn cầu, thể hiện sức mạnh và sự phát triển của mình. Trong bối cảnh mới, NAM cần phải tăng cường năng lực hoạt động của mình và phát triển đúng hướng. Ông cũng bày tỏ sự biết ơn đối với các nhà lãnh đạo các quốc gia thành viên đã sáng lập Phong trào Không liên kết.
Tổng thống Tadic tuyên bố sự có mặt của hơn 100 đoàn đại biểu tại Hội nghị lần này cho thấy NAM vẫn tiếp tục thể hiện ý chí và mong muốn của các nước đang phát triển nhằm thực hiện các nguyên tắc chủ chốt được thông qua cách đây 50 năm là đoàn kết và phấn đấu cho hòa bình, ổn định, độc lập dân tộc và phát triển. Ông khẳng định CH Xécbia vinh dự và tự hào được tổ chức lễ kỷ niệm 50 năm thành lập NAM tại địa điểm lịch sử đã chứng kiến Hội nghị cấp cao lần đầu tiên vào năm 1961. Đồng thời, Xécbia sẵn sàng tiếp tục hợp tác với các quốc gia trung thành với các mục tiêu trên.
Tiếp đó, Tổng Giám đốc Văn phòng Liên hợp quốc (LHQ) tại Giơnevơ, ông Kassym- Jomart Tokayev đã đọc thư của Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon, trong đó đánh giá cao hoạt động của NAM trong 50 năm qua và bày tỏ mong muốn được chứng kiến những thành công mới của NAM trong thời gian tới. Bức thư nhấn mạnh LHQ chủ trương phối hợp với NAM để ngăn chặn xung đột, giải quyết mọi cuộc tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. NAM đã trở thành đối tác quan trọng của LHQ trong cuộc đấu tranh chống đói nghèo, đối phó với khủng hoảng tài chính toàn cầu hiện nay cũng như tìm kiếm giải pháp hòa bình cho nhiều cuộc xung đột.
Các đại biểu phát biểu tại phiên họp khai mạc đã nêu lên những thách thức đang đặt ra trước Phong trào và nhấn mạnh NAM cần duy trì đoàn kết và phối hợp hành động trên cơ sở giữ vững các nguyên tắc độc lập dân tộc, chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình để cùng tồn tại và phát triển. Đồng thời NAM cần thay đổi để đáp ứng tình hình mới, trước hết nhằm đối phó với những thách thức như tình trạng đói nghèo, bất ổn xã hội, xung đột sắc tộc-tôn giáo, áp lực từ bên ngoài và các vấn đề khác, góp phần bảo vệ lợi ích chính đáng của các nước thành viên và góp phần giải quyết hòa bình các cuộc xung đột, tăng cường tính năng động và vai trò của NAM trên trường quốc tế, trước hết trong việc phối hợp hành động về chính trị và kinh tế tại các diễn đàn đa phương.
Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm 50 năm thành lập NAM, các đại biểu đã cùng xem lại một đoạn phim tài liệu về Hội nghị đầu tiên thành lập NAM tháng 9/1961. Những hình ảnh lịch sử làm sống lại thời khắc trọng đại khi các quốc gia độc lập non trẻ châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh cùng chung nguyện vọng muốn có hòa bình, ổn định để xây dựng đất nước, thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, đồng thời đấu tranh cho quyền tự quyết của các dân tộc, chống chủ nghĩa đế quốc, xóa bỏ chủ nghĩa thực dân cũ và mới, đã bắt tay nhau thành lập Phong trào Không liên kết.
Tiếp đó, các đại biểu đã đến thăm Trung tâm tưởng niệm cố Tổng thống Nam Tư Titô, người đã có sáng kiến và đề xuất đăng cai tổ chức Hội nghị cấp cao đầu tiên Phong trào Không liên kết tại Bêôgrát cách đây 50 năm.
Bên lề Hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Lương Minh đã có các cuộc tiếp xúc với Bộ trưởng Ngoại giao Angôla và Bộ trưởng Ngoại giao Tuynidi, tập trung bàn về các biện pháp thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ NAM, cũng như về quan hệ song phương và các vấn đề cùng quan tâm.
Đình Lanh