Ngày 28/2, Iran đã đưa ra cảnh báo đối với Adécbaigian liên quan đến số vũ khí trị giá 1,5 tỷ USD mà Têhêran nói rằng Bacu mua của Ixraen. Đây là một dấu hiệu nữa cho thấy mối quan hệ ngày càng căng thẳng giữa hai quốc gia láng giềng này.
Đại sứ Adécbaigian tại Têhêran, Javanshir Akhundov đã bị triệu đến Bộ Ngoại giao Iran để giải thích về việc mua vũ khí nói trên và nhận được cảnh báo rằng Ixraen không được phép sử dụng Adécbaigian để thực hiện "các hành vi khủng bố" nhằm vào Iran. Đại sứ Akhundov đã xác nhận vụ mua vũ khí của Ixraen, song khẳng định rằng Bacu "sẽ không cho phép lợi dụng những vũ khí này để chống lại nước thứ ba, đặc biệt là nước Cộng hòa Hồi giáo Iran".
|
Ixraen sẽ bán máy bay không người lái cho Adécbaigian. Ảnh: presstv.ir |
Quan hệ Iran và Adécbaigian đã trở nên căng thẳng trong vài tháng qua. Hồi tháng Giêng, Adécbaigian tuyên bố đã bắt giữ hai người được cho là có quan hệ với cơ quan tình báo Iran bị nghi âm mưu thực hiện các cuộc tấn công tại Adécbaigian. Tháng 10 năm ngoái, Iran cáo buộc lực lượng an ninh của nước láng giềng phía Tây Bắc này đã bắn chết một lính biên phòng Iran đi lạc vào lãnh thổ Adécbaigian. Ngày 12/2 vừa qua, Iran cũng cáo buộc Adécbaigian hợp tác với tình báo Ixraen và tiếp tay cho các sát thủ đã giết hại các nhà khoa học hạt nhân của Iran trong những năm gần đây.
Adécbaigian là quốc gia Hồi giáo theo dòng Siai nằm giữa Iran và Nga, có quan hệ chặt chẽ với Ixraen. Ngoài mua bán dầu mỏ, hai bên còn có những hợp tác sâu rộng trong trao đổi công nghệ và thiết bị quân sự, đầu tư viễn thông.
* Trong khi đó, ngày 28/2, Thủ tướng Ixraen Benjamin Netanyahu tiếp tục có những chỉ trích mạnh mẽ nhằm vào Iran. Phát biểu tại một hội thảo, ông Netanyahu cảnh báo rằng một Iran sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ khống chế các nhà sản xuất dầu lớn ở vùng Vịnh, đẩy giá nhiên liệu tăng cao và "bóp nghẹt" nền kinh tế toàn cầu.
Cùng ngày, kênh truyền hình MSNBC của Mỹ dẫn lời các quan chức tình báo Mỹ giấu tên cho biết giới chức Ixraen đã nói rằng họ sẽ không thông báo với Mỹ, đồng minh thân thiết nhất, trong trường hợp nhà nước Do Thái quyết định phát động tấn công nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Các quan chức Ixraen cho hay nếu họ quyết định rằng một cuộc tấn công là cần thiết thì họ sẽ giữ kín quyết định này với Mỹ nhằm giảm thiểu khả năng Oasinhtơn liên đới trách nhiệm.
Theo nguồn tin trên, thông điệp này được Thủ tướng Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak gửi đến một loạt quan chức cấp cao Mỹ đến thăm Ixraen gần đây, trong đó có cả Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey và cố vấn an ninh quốc gia Tom Donilon. Song Ixraen cũng thừa nhận chưa có quyết định cuối cùng về việc có tấn công Iran hay không.
Những thông tin này cho thấy có sự khác biệt ngày càng lớn giữa Mỹ và Ixraen trong cách thức giải quyết vấn đề hạt nhân của Iran. Ixraen cho rằng Iran đang theo đuổi vũ khí hạt nhân và để ngỏ khả năng tấn công phủ đầu nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Têhêran. Trong khi đó, Mỹ nhận định chưa có bằng chứng thể hiện Iran quyết tâm chế tạo một quả bom hạt nhân, đồng thời quan ngại những hậu quả nghiêm trọng của một cuộc tấn công quân sự nhằm vào Iran, trong đó có nguy cơ các lợi ích của Mỹ bị tấn công trả đũa, khu vực rơi vào bất ổn và nền kinh tế toàn cầu vốn đang mong manh sẽ chịu thêm nhiều tác động tiêu cực.
Ngày 28/2, ông Ehud Barak đã tới Oasinhtơn thảo luận với các quan chức cấp cao Mỹ. Ngày 5/3 tới, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tiếp Thủ tướng Ixraen Netanyahu tại Nhà Trắng. Theo giới phân tích, tâm điểm của những cuộc gặp này chính là khả năng Ixraen phát động tấn công các địa điểm hạt nhân ở Iran.
* Hãng thông tấn nhà nước Iran (IRNA) đưa tin nước này sẽ dùng vàng trong giao dịch mua bán dầu thô và các hàng hóa khác. Đây là một trong số những nỗ lực mới nhằm tránh các biện pháp trừng phạt của quốc tế liên quan đến chương trình hạt nhân của Têhêran và hạn chế tác động của những chế tài này đối với người tiêu dùng và giới doanh nghiệp Iran.
IRNA dẫn lời ông Mahmoud Bahmani, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran ngày 28/2 nói rằng ngoài đồng USD và đồng tiền của các bạn hàng thương mại, Iran có thể đưa vàng vào các giao dịch thương mại.
Trong những tháng gần đây, việc Mỹ và Liên minh châu Âu thắt chặt cấm vận tài chính đã khiến Iran gặp khó khăn trong việc thu hồi số tiền bán dầu thô, nguồn thu ngoại tệ chính và là mạch máu của nền kinh tế quốc gia Hồi giáo này. Điều đó buộc Chính phủ Iran phải xem xét các phương thức thanh toán khác trong xuất nhập khẩu hàng hóa. Hiện tại, Iran đã bắt đầu nhận đồng rupee của Ấn Độ và đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc thay vì đồng USD trong hoạt động bán dầu thô cho hai khách hàng lớn nhất này của Têhêran. Ông Bahmani cho biết giao dịch thương mại theo phương thức hàng đổi hàng trực tiếp cũng được thực hiện khi Iran bán dầu thô và thay vì nhận USD thì họ nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc và Ấn Độ. Ông cũng nói rõ các hoạt động thương mại của Iran với các nước khác cũng sẽ không bị giới hạn ở thanh toán bằng đồng USD và “bất cứ nước nào cũng có thể thanh toán bằng đồng nội tệ của nước họ hoặc bằng vàng”.
Các biện pháp cấm vận của Mỹ và EU đã gây nhiều khó khăn cho giới doanh nghiệp và người tiêu dùng Iran trong những tháng gần đây. Đồng rial của Iran đã mất giá khoảng 30% kể từ tháng 10/2011, đẩy giá hàng nhập khẩu lên cao.
Trong khi đó, hãng tin bán chính thức FARS cho biết trong 11 tháng qua, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm hóa dầu của Iran đạt 12 tỷ USD, tăng 75% so với cùng kỳ năm ngoái. Đến ngày 19/3 (ngày cuối cùng của năm theo lịch Iran), Têhêran hy vọng sẽ đạt mục tiêu dự kiến 14 tỷ USD. Năm ngoái, Iran xuất khẩu 16,2 triệu tấn các sản phẩm hóa dầu khác nhau tới 60 quốc gia và khu vực trên khắp thế giới.
TTXVN/Tin Tức