Têhêran chấp nhận đề nghị nối lại đàm phán của EU
Ngày 15/2, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad cho biết, nước này đã bổ sung thêm 3.000 máy li tâm cho nỗ lực làm giàu urani, đồng thời tuyên bố khánh thành ba dự án hạt nhân mới.
|
Hình ảnh các máy ly tâm tại nhà máy Natanz được phát trên PressTV ngày 15/2. Ảnh: AFP-TTXVN |
Trong bài phát biểu được kênh truyền hình IRIB phát trực tiếp, Tổng thống Ahmadinejad khẳng định, Iran hiện có khoảng 6.000 máy li tâm đang hoạt động và 3.000 máy đã được bổ sung, nâng tổng số lên máy li tâm lên 9.000.
Trước đó, tại trụ sở Tổ chức Nguyên tử Iran ở Têhêran, ông Ahmadinejad đã chứng kiến việc lắp đặt các thanh nhiên liệu hạt nhân lần đầu tiên được chế tạo trong nước của Iran vào một lò phản ứng y tế. Tiếp đó, ông tham dự lễ khánh thành hai dự án khác tại nhà máy Natanz ở miền trung Iran, thông qua kết nối video trực tuyến. Nhà máy này có thể làm giàu urani ở cấp độ 20% và cũng sẽ sử dụng một dạng máy ly tâm mới, có khả năng làm giàu urani nhanh hơn những mẫu trước đây.
Kênh IRIB không đề cập tới lễ khai trương cơ sở làm giàu urani mới Fordo tại tỉnh Qom, nơi dự kiến nằm trong các dự án được tổng thống Iran khai trương. Lò phản ứng của Têhêran được xây dựng năm 1967 và được trang bị dạng tổ máy 5 mêgaoát. Nhiên liệu cho lò phản ứng này ban đầu do Áchentina cung cấp, nhưng đã bị ngừng lại cách đây vài năm. Nga và Pháp được cho là đã cung cấp nhiên liệu cho Iran song thỏa thuận giữa các bên đã bị hủy bỏ hồi tháng 10/2009 dẫn đến việc Iran tự chế tạo nhiên liệu hạt nhân - làm giàu urani ở cấp độ 20% để làm thành các thanh nhiên liệu.
Liên quan tới chương trình hạt nhân của Iran, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 15/2 đã thúc giục Iran hợp tác với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) nhằm nối lại các cuộc đàm phán về chương trình gây nhiều tranh cãi này.
Phát biểu tại La Hay trong khuôn khổ chuyến thăm tới Hà Lan, quan chức ngoại giao Nga khẳng định, vấn đề quan trọng là bất cứ điều gì đã làm và được tuyên bố phải nằm trong sự kiểm soát của IAEA, đồng thời bày tỏ hy vọng các cường quốc phương Tây sẽ có một "quyết định" về Iran vào mùa hè năm nay nhằm đối phó với chương trình hạt nhân của Têhêran. Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh rằng cần tránh những hành động có khả năng phá hỏng sự hợp tác giữa Iran và IAEA.
Trong một diễn biến khác, Liên minh châu Âu (EU) ngày 15/2 thông báo đã nhận được thư phúc đáp của Têhêran về đề nghị nối lại đàm phán với nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức). Phát ngôn viên Maja Kocijancic của Đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại của EU, bà Catherine Ashton xác nhận, trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran Saeed Jalilii đã trả lời đề nghị từ tháng 10/2011 của bà Ashton. Quan chức này cho biết thêm, EU đang nghiên cứu kỹ nội dung thư trả lời của Iran và sẽ tham vấn các thành viên nhóm P5+1.
Theo Hãng thông tấn chính thức của Iran (IRNA), bức thư phúc đáp trên có đoạn: “Iran hoan nghênh sự sẵn sàng trở lại bàn đàm phán của nhóm P5+1 nhằm xây dựng những cơ sở cơ bản cho sự hợp tác xa hơn... Iran cũng hoan nghênh tuyên bố của bà Ashton rằng EU tôn trọng quyền sở hữu năng lượng hạt nhân hòa bình của Têhêran” và “Iran sẵn sàng tiếp tục đàm phán”.
TTG – A.M