Toàn cảnh cuộc đàm phán giữa đại diện Nga, Trung Quốc, Đức, Pháp, Anh và Iran về JCPOA tại Vienna, Áo ngày 19/5/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Phát biểu tại phiên họp nội các được phát trên truyền hình nhà nước Iran ngày 20/5, ông Rouhani cho biết Iran và Mỹ đã đạt được thỏa thuận nguyên tắc về khôi phục thỏa thuận hạt nhân, có tên gọi chính thức là “Kế hoạch hành động toàn diện chung” (JCPOA).
Theo đó, Washington sẽ dỡ bỏ một loạt các lệnh trừng phạt chống Tehran về dầu mỏ, công nghiệp hóa dầu, đóng tàu, bảo hiểm và ngân hàng. Vấn đề còn lại hiện nay chỉ là một vài chi tiết hai bên cần tiếp tục đàm phán.
Tuyên bố trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi phái đoàn Iran kết thúc vòng đàm phán thứ 4 ở Vienna cùng với đại diện Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức, dưới sự chủ tọa của Liên minh châu Âu (EU). Gần như tất cả các bên đều lạc quan về một thỏa thuận mới. Khâu còn lại là các bên sẽ tiến hành “vòng tham vấn cuối cùng” trong nội bộ trước khi đạt thỏa thuận chính thức.
Mỹ tham gia đàm phán ở Vienna ở vai trò gián tiếp với mục tiêu khôi phục lại JCPOA. Washington yêu cầu Tehran nối lại việc tuân thủ triệt để các điều khoản của thỏa thuận, trong đó có việc bãi bỏ làm giàu urani ở ngưỡng 60%. Về phần mình, Iran yêu cầu Mỹ dỡ bỏ mọi lệnh trừng phạt từng được dựng lên sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump rút khỏi JCPOA hồi năm 2018.
Tuy nhiên, còn nhiều khó khăn trên con đường đi tới đồng thuận cuối cùng. Iran được cho là bảo lưu yêu sách đòi Mỹ dỡ trừng phạt đối với các cá nhân và một số thực thể, trong đó có Đại giáo chủ Ali Khamenei, Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). Trong bài phát biểu hôm 20/5, ông Rouhani không đề cập đến việc Mỹ liệu có chịu xuống thang trong vấn đề này hay không.