Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (phải) và Thái tử UAE Sheikh Mohammed Bin Zayed. Ảnh: Reuters
Hãng thông tấn Reuters (Anh) cho biết, theo thỏa thuận mới đạt được, Israel cũng đồng ý tạm ngừng sáp nhập Bờ Tây.
Một số quan chức Nhà Trắng giấu tên cho biết thỏa thuận này đạt được kết quả sau nhiều cuộc thảo luận dài giữa Israel, UAE và Mỹ.
Thỏa thuận được thống nhất trong cuộc điện đàm ngày 13/8 giữa Tổng thống Trump, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Thái tử UAE Sheikh Mohammed Bin Zayed.
UAE, Mỹ và Isreal đưa ra thông báo chung cho biết ba lãnh đạo đã “đồng ý bình thường hóa mối quan hệ giữa Israel cùng UAE”.
Thông báo chung nêu rõ: “Đột phá ngoại giao này sẽ đẩy mạnh tiến trình hòa bình tại Trung Đông và là bằng chứng cho thấy tầm nhìn, ngoại giao rõ nét của ba nhà lãnh đạo, cũng như sự dũng cảm của UAE và Israel để vạch ra con đường mới tạo tiềm năng lớn trong khu vực”.
Bên cạnh đó, thông báo chung cũng có nội dung: “Từ kết quả của đột phá ngoại giao, đề nghị của Tổng thống Trump và sự ủng hộ của UAE, Israel sẽ tạm ngưng tuyên bố chủ quyền đối với Bờ Tây”.
Trong những tuần tới, đại diện của Israel và UAE sẽ gặp gỡ để ký thỏa thuận song phương liên quan đến đầu tư, du lịch, an ninh, viễn thông, hàng không… Hai quốc gia cũng dự định sớm trao đổi đại sứ và mở sứ quán.
Hãng thông tấn AP (Mỹ) đưa tin rằng diễn biến này đánh dấu mốc UAE trở thành quốc gia Vùng Vịnh đầu tiên và là nước Arab thứ ba có quan hệ ngoại giao với Israel.
Trong những nước Arab, chỉ có Ai Cập và Jordan kích hoạt quan hệ ngoại giao với Israel. Ai Cập đã đạt thỏa thuận hòa bình với Israel năm 1979, sau đó là Jordan năm 1994.
Đối với Palestine, thỏa thuận này vừa là tin vui vừa là tin buồn. Tin vui vì Israel sẽ tạm dừng kế hoạch sáp nhập Bờ Tây. Nhưng trong thời gian qua, Palestine nhiều lần đề nghị chính phủ các nước Arab không bình thường hóa quan hệ với Israel cho đến khi đạt được một thỏa thuận thành lập nhà nước Palestine độc lập.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã góp phần giúp đạt được thỏa thuận lịch sử. Ảnh: Reuters
Phát biểu trước các phóng viên tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump nói: “Tôi hy vọng sẽ có thêm những quốc gia Arab và Hồi giáo đi theo bước chân của UAE”.
Nhà lãnh đạo Mỹ đã đăng trên mạng xã hội Twitter: “Đột phá khổng lồ của ngày hôm nay! Thỏa thuận lịch sử giữa hai người bạn tuyệt vời, Israel và UAE”.
Nhiều chuyên gia đánh giá rằng thỏa thuận có tên Hiệp định Abraham này sẽ được coi là chiến thắng đối ngoại đối với Tổng thống Trump trước thềm cuộc bầu cử tháng 11 tới.
Các quan chức Nhà Trắng tiết lộ cố vấn Jared Kushner, Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman và đặc phái viên Trung Đông Avi Berkowitz đã tham gia sâu vào đàm phán thỏa thuận. Ngoài ra, còn có sự tham gia của Ngoại trưởng Mike Pompeo và Cố vấn An ninh Quốc gia Robert O’Brien.