Tổng thống Italy Giorgio Napolitano và Thủ tướng Enrico Letta ngày 29/9 đã có cuộc họp nhằm tìm cách giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị mới ở nước này sau khi đảng Nhân dân Tự do (PDL) trung hữu của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi hôm 28/9 quyết định rút tất cả 5 bộ trưởng của họ khỏi chính phủ liên minh vốn chỉ mới được thành lập cách đây 5 tháng.Các Bộ trưởng thuộc đảng Nhân dân tự do (PDL) trung hữu của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi (giữa) đã đồng loạt từ chức, dẫn đến sự tan rã chinh phủ của Thủ tướng Enrico Letta. Ảnh: AFP/TTXVN |
Một tuyên bố từ Phủ Tổng thống Italy được đưa ra sau cuộc họp cho biết hai ông Napolitano và Letta đã thảo luận những giải pháp khả thi cho cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay. Theo tuyên bố này, Tổng thống Napolitano nói rằng những phát biểu bày tỏ quan điểm khác nhau của các chính trị gia trung hữu đã tạo nên một “môi trường rõ ràng là bất ổn liên quan đến những diễn tiến có thể xảy ra sắp tới. Vì vậy, Thủ tướng Letta sẽ ra trước Quốc hội để trình bày những đánh giá của mình về tình hình cũng như những gì có thể được thực hiện”.
Kể từ khi PDL rút các bộ trưởng khỏi chính phủ liên minh và đẩy Italy rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị mới, một số thành viên thuộc đảng PDL – kể cả những bộ trưởng đã từ chức - đã đưa ra những tín hiệu trái ngược nhau liên quan đến việc liệu họ có nên ủng hộ mong muốn của ông Berlusconi về việc tổ chức cuộc tổng tuyển cử mới hay không.
Các nhà phân tích cho rằng hiện chỉ có một số ít kịch bản có thể xảy ra. Thủ tướng Letta có thể tìm cách thành lập một chính phủ khác dựa vào sự ủng hộ của những thành viên trung hữu ly khai và các nhóm cánh tả. Tuy nhiên, một chính phủ cánh tả mới có lẽ sẽ có ít cơ hội để xoay xở, vận hành.
Trong khi đó, cựu Thủ tướng Berlusconi, người vừa bị Tòa án Tối cao kết tội gian lận thuế hồi tháng trước và đang bị một ủy ban thượng viện xem xét tiến hành bỏ phiếu truất quyền Thượng nghị sĩ, đã lên tiếng kêu gọi nhanh chóng tổ chức một cuộc tổng tuyển cử mới bởi vì theo ông này, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy phe của ông sẽ giành thắng lợi. Cựu danh hài Beppe Grillo đứng đầu đảng Phong trào 5 Sao, cũng ủng hộ việc tổ chức bầu cử sớm.
Cũng trong ngày 29/9, Thủ tướng Letta cho biết ông sẽ đề nghị Quốc hội tiến hành một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối với liên minh của ông vào ngày 2/10 sau khi các bộ trưởng trung hữu rút khỏi nội các. Phát biểu trên truyền hình Italy, ông Letta nói rằng nếu đề nghị của ông không được chấp nhận, lúc đó ông sẽ đưa ra các kết luận của mình.
Dự kiến Tổng thống Napolitano giờ đây sẽ lại phải đứng ra làm trung gian hòa giải giữa các bên để tìm cách đưa Italy thoát khỏi thế bế tắc chính trị mới nhất này. Ông Napolitano cho biết ông sẽ chỉ giải tán quốc hội và kêu gọi tổ chức một cuộc tổng tuyển mới trong trường hợp không còn giải pháp nào khác. Ông Napolitano, 88 tuổi và là nhân vật đã trở nên khá lão luyện trong việc dàn xếp các cuộc khủng hoảng như vậy kể từ khi lên làm tổng thống vào năm 2006, lâu nay luôn tuyên bố phải cải cách luật bầu cử trước khi tổ chức bất kỳ cuộc tổng tuyển cử mới nào.
Báo chí Italy ngày 29/9 dự đoán nếu cuộc khủng hoảng chính trị ngày càng trở nên trầm trọng, lòng tin đối với thị trường có thể bị đảo ngược và điều này sẽ khiến Italy gặp nhiều khó khăn hơn trong việc giải quyết những khó khăn kinh tế của mình cũng như thúc đẩy thông qua những cải cách cần thiết. Hôm 27/9, Chính phủ Letta đã không đạt được nhất trí về các biện pháp tài khóa nhằm giữ thâm hụt ngân sách của Italy không vượt quá các mức giới hạn của Liên minh Châu Âu (EU), khiến liên minh tả - hữu cầm quyền mong manh ở nước này gần như bị tan vỡ hoàn toàn.
Chính phủ Italy gần đây đã nâng dự báo tỷ lệ thâm hụt ngân sách so với GDP cho năm 2013 từ 2,9% lên 3%, mức quy định mà các nước thuộc EU không được phép vượt quá, tiếp sau quyết định sẽ bãi bỏ thuế bất động sản (IMU) bắt đầu từ năm 2014 và dự kiến thay thế bằng một loại “thuế dịch vụ” mới.
Hồi tháng 5, Uỷ ban Châu Âu (EC) đã đưa Italy ra khỏi danh sách những nước có thâm hụt ngân sách quá mức sau khi thâm hụt ngân sách của Italy chỉ đứng ở mức 3% hồi năm ngoái và được chính phủ nước này dự báo sẽ giảm xuống còn 2,9% trong năm nay. Liên quan đến vấn đề thâm hụt ngân sách, EC cảnh báo sẽ không ngần ngại đưa Italy trở lại danh sách những nước bị “tuýt còi” nếu thâm hụt ngân sách của nước này lại vượt quá 3%.
Ngự Bình - Phóng viên TTXVN tại Roma