Người di cư trèo qua bức tường biên giới Mexico - Mỹ, gần cửa khẩu El Chaparral ở Tijuana, bang Baja California, Mexico, ngày 25/11/2018. Ảnh: AFP/TTXVN
Phán quyết này của tòa án là một thất bại tiếp theo trong nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm xây bức tường biên giới, một trong những cam kết hàng đầu của ông trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016. Khi đó, ông Trump đã cam kết rằng Mexico sẽ phải chi trả cho bức tường này.
Trong một quyết định, ban hội thẩm gồm 3 thẩm phán thuộc Tòa phúc thẩm lưu động số 9 của Mỹ nêu rõ: "Quốc hội đã không dành riêng tiền để xây dựng hàng rào biên giới mà các bị đơn tìm cách xây dựng tại đây. Quốc hội có lẽ đã quyết định rằng hoạt động xây dựng như vậy vào thời điểm này không phù hợp với lợi ích chung... Điều này khiến chúng tôi không đi đến một kết luận khác".
Ông Trump từng thất bại trong việc thuyết phục Quốc hội cấp kinh phí xây tường biên giới. Hồi tháng 2/2019, Tổng thống Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, nói rằng sẽ trao cho chính quyền 6,7 tỷ USD để xây tường biên giới từ ngân sách Quốc hội phân bổ cho các mục đích khác. Một vài bang trong đó có California, và nhiều tổ chức đã kiện Chính phủ Mỹ vì quyết định nói trên trong hai vụ kiện.
Ngày 28/6, một thẩm phán thuộc tòa án cấp quận ở California đã ra phán quyết rằng đề xuất của chính quyền Mỹ nhằm xây tường biên giới bằng ngân sách dành cho Bộ Quốc phòng để sử dụng trong cuộc chiến chống ma túy là trái pháp luật. Thẩm phán này đã ban hành một lệnh cấm sử dụng các ngân sách này để xây tường biên giới. Sau đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump ngày 29/6 đã kháng cáo quyết định này và đề nghị hoãn thi hành quyết định cho tới khi có kết quả kháng cáo.
Sau những cuộc chiến chính trị kéo dài và đợt đóng cửa chính phủ một phần, tháng 2 vừa qua, Quốc hội Mỹ đã thông qua khoản tiền 1, tỷ USD cho việc xây dựng các hàng rào biên giới. Tổng thống Trump sau đó đã sử dụng quyền hạn của tổng thống để có thêm kinh phí xây dựng bức tường thông qua chuyển đổi mục đích sử dụng đối với 3 nguồn gồm: 601 triệu USD từ quỹ tịch thu tài sản của Bộ Tài chính cho các ưu tiên thực thi pháp luật; 2,5 tỷ USD từ một chương trình chống ma túy của quân đội; và 3,6 tỷ USD từ các dự án xây dựng quân sự. Các hạ nghị sĩ đảng Dân chủ đã tiến hành nhiều vụ kiện, cho rằng việc chuyển đổi các quỹ vi phạm nguyên tắc phân chia quyền lực cơ bản được quy định trong Hiến pháp.