Hàng dài xe ô tô xếp hàng chờ đổ xăng. Các lái xe tranh giành nhau tại các trạm xăng. Binh sĩ được điều động để phân phối nhiên liệu khắp nước. Trong khi đó, đại dịch COVID-19 vẫn hoành hành, củ quả thối trên cánh đồng, các gia đình lâm vào cảnh nghèo đói. Đây là hình ảnh nước Anh năm 2021.
Theo tờ New York Times, khi Thủ tướng Anh Boris Johnson đã dỡ bỏ mọi biện pháp phòng chống COVID-19 hồi tháng 7, tâm lý của người dân là lạc quan thận trọng. Triển khai tiêm chủng thành công cuối cùng đã giúp Anh trở về cuộc sống hàng ngày bình thường với các hoạt động giao lưu, ăn uống, tụ tập. Các ca mắc COVID-19 tiếp tục tăng nhưng số ca nhập viện và tử vong giảm đáng kể. Cơn ác mộng đại dịch dường như đã qua.
Tuy nhiên, cảm giác bình thường đã bị phá vỡ trong vài tuần qua. Cuộc khủng hoảng nhiên liệu lớn đang ở giai đoạn đỉnh điểm, buộc 1/3 trạm xăng phải đóng cửa. Người sở hữu ô tô lo lắng về nguồn cung xăng khi mà cứ mỗi khi xăng về tới trạm nào đó thì ngay lập tức, cả hàng xe ô tô nối đuôi nhau bên ngoài.
Các nhà phân tích cho rằng tình trạng thiếu xăng có nguyên nhân từ Brexit. Một trong những lý do xăng không được vận chuyển từ cơ sở lưu trữ tới các trạm xăng là vì thiếu lái xe tải. Khi Anh chính thức rời Liên minh châu Âu (EU), nước này đã thắt chặt quy định nhập cư để công dân EU không còn được làm việc miễn thị thực tại Anh.
Nhiều lái xe tải làm việc ở Anh tới từ các nước châu Âu khác và do thiếu hụt lao động nên các công ty không thể phân phối nhiên liệu cũng như nhiều loại hàng hóa khác.
Tới nay, các bộ trưởng Anh đều bác bỏ tính chất nghiêm trọng của khủng hoảng. Họ tin rằng trạng thái cân bằng sẽ trở lại sau giai đoạn mua tích trữ xăng hiện nay. Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết ông sẽ cấp thị thực tạm thời cho 10.000 lái xe tải nước ngoài.
Tuy nhiên, khảo sát nhanh lái xe tải châu Âu cho thấy họ không hào hứng với việc bỏ việc ở châu Âu để tới Anh làm lái xe lần nữa.
Anh Miguel Brunel từ Pháp nói: “Đây là điều họ muốn. Mọi lái xe tải nước ngoài, kể cái lái xe người Anh đã rời đi. Giờ họ không thể thuê những người này làm việc được nữa”.
Một lái xe tải cho rằng nếu không còn những người như họ, Anh sẽ ngừng hoạt động sau vài giờ chứ không phải sau vài ngày.
Trong năm 2020, đại dịch đã ảnh hưởng tới việc kiểm tra và cấp bằng cho lái xe tải mới ở Anh. Cùng lúc, các lái xe cũ đã rời bỏ ngành này do lương thấp và điều kiện làm việc kém.
Cuộc khủng hoảng xăng chỉ là một phần khởi đầu của vấn đề nghiêm trọng hơn và dài hạn hơn mà Anh sắp phải đối mặt.
Một loạt ngành kinh tế đang cảnh báo chính phủ và người dân rằng giá cả có thể sẽ tăng cho tới dịp Giáng sinh khi tình trạng thiếu lái xe tải đã tác động tới ngành xây dựng, nhà cung cấp siêu thị, nông nghiệp và nhiên liệu. Các công ty đều gặp khó khăn trong vận chuyển hàng hóa.
12 công ty năng lượng Anh đã phá sản năm nay, ảnh hưởng tới 2 triệu gia đình, buộc họ phải chuyển đổi sang nhà cung cấp khác.
Trong năm 2020, giá khí đốt hộ gia đình ở Anh tăng gấp bốn lần và hầu như không có hy vọng tình hình sẽ cải thiện.
Nếu mùa đông năm 2021 khắc nghiệt, các hộ gia đình thu nhập thấp sẽ đối mặt lựa chọn khó khăn liên quan vấn đề sưởi ấm.