Đài RT dẫn nguồn từ hãng tin AP cho biết, Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba ngày 26/12 đã đề xuất tổ chức "hội nghị thượng đỉnh hòa bình" vào cuối tháng 2/2023 để chấm dứt cuộc xung đột với Nga, đồng thời đưa ra các điều kiện Ukraine mời Moskva tham gia sự kiện này.
Trong khi đó, theo hãng tin AP, Ngoại trưởng Ukraine Kuleba nói rằng chính phủ của ông muốn có một hội nghị "thượng đỉnh hòa bình” trong vòng hai tháng tại Liên hợp quốc, do Tổng thư ký António Guterres làm trung gian hòa giải.
Trong một cuộc phỏng vấn với AP được công bố ngày 26/12, ông Kuleba thừa nhận rằng mặc dù Ukraine sẽ làm bất cứ điều gì có thể để giành chiến thắng trong cuộc xung đột quân sự đang diễn ra với Nga vào năm 2023, nhưng ngoại giao sẽ đóng một vai trò quan trọng. "Mọi cuộc chiến đều kết thúc theo con đường ngoại giao", Ngoại trưởng Kuleba nói và bổ sung rằng "mọi cuộc chiến đều kết thúc do các hành động được thực hiện trên chiến trường và trên bàn đàm phán."
Ngoại trưởng Ukraine tuyên bố rằng, Nga phải đối mặt với tòa án về tội ác chiến tranh trước khi đất nước của ông trực tiếp đàm phán với Moskva. Tuy nhiên, ông nói rằng các quốc gia khác nên thoải mái giao tiếp với người Nga, như đã xảy ra với thỏa thuận ngũ cốc giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.
Cuộc phỏng vấn của AP cung cấp thêm một cái nhìn về quan điểm của Ukraine về cách cuộc xung đột với Nga một ngày nào đó có thể kết thúc, mặc dù bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào cũng sẽ diễn ra trong nhiều tháng và phụ thuộc rất nhiều vào các cuộc thương lượng quốc tế phức tạp.
Tại cuộc phỏng vấn với AP diễn ra tại Bộ ngoại giao Ukraine, Ngoại trưởng Kuleba cũng cho biết ông "hoàn toàn hài lòng" với kết quả chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Volodymyr Zelensky vào tuần trước, đồng thời tiết lộ rằng chính phủ Mỹ đã lên một kế hoạch đặc biệt để đưa tổ hợp tên lửa Patriot sẵn sàng hoạt động tại nước này trong thời gian dưới 6 tháng. Thông thường, quá trình huấn luyện sử dụng Patriot kéo dài tới một năm.
Ông Kuleba khẳng định Kiev sẽ làm bất cứ điều gì có thể để giành chiến thắng trong cuộc xung đột này vào năm 2023. “Mọi cuộc chiến đều kết thúc theo cách ngoại giao. Mọi cuộc chiến đều kết thúc do các hành động trên chiến trường và trên bàn đàm phán", ông Kuleba nói.
Bình luận về đề xuất của Ngoại trưởng Kuleba, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti rằng Nga “không bao giờ tuân theo các điều kiện do người khác đặt ra. Chỉ có nhận thức chung và riêng chúng ta".
Trong tuần trước, phát ngôn viên của Điện Kremlin cũng cho biết rằng không có kế hoạch hòa bình nào của Ukraine có thể thành công nếu không tính đến “thực tế ngày nay không thể bỏ qua” – ám chỉ yêu cầu của Moskva rằng Ukraine phải công nhận chủ quyền của Nga đối với bán đảo Crimea, được Nga sáp nhập vào năm 2014, cũng như các lợi ích lãnh thổ khác.
Trong cuộc phỏng vấn nói trên, Ngoại trưởng Kuleba nêu cụ thể: “Liên hợp quốc có thể là địa điểm tốt nhất để tổ chức hội nghị thượng đỉnh này, bởi vì đây không phải là để ủng hộ một quốc gia nào đó. Đây thực sự là về việc đưa mọi người cùng tham gia".
Khi được hỏi liệu Ukraine có mời Nga tham dự hội nghị thượng đỉnh hay không, ông Kuleba nói rằng Moskva trước tiên sẽ phải đối mặt với việc truy tố tội ác chiến tranh tại một tòa án quốc tế. “Họ chỉ có thể được mời tham gia bước đi này theo cách này".
Về vai trò của Tổng thư ký Liên hợp quốc, ông Kuleba nói: “Ông ấy đã chứng tỏ mình là một nhà hòa giải và đàm phán hiệu quả, và quan trọng nhất, là một người có nguyên tắc và chính trực. Vì vậy, chúng tôi hoan nghênh sự tham gia tích cực của ông.”
Văn phòng phát ngôn viên của Liên hợp quốc không có bình luận ngay lập tức.
Các nhà lãnh đạo thế giới khác cũng đã từng đề nghị làm trung gian hòa giải, chẳng hạn như ở Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia.
Tại hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 ở Bali vào tháng 11, Tổng thống Zelensky đã trình bày từ xa về công thức hòa bình 10 điểm bao gồm khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, rút quân đội Nga, trả tự do cho tất cả tù nhân, lập tòa án xét xử tội ác chiến tranh và đảm bảo an ninh cho Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin vài ngày trước vừa tuyên bố rằng đất nước của ông sẵn sàng đàm phán để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nhưng cho rằng chính người Ukraine mới là những người từ chối thực hiện bước đó.