Ukraine đang rất cần trang bị các hệ thống phòng không để bảo vệ vùng trời phía tây nước này. Ảnh minh họa: hurriyetdailynews
Các quan chức nói với hãng tin AFP rằng do thiếu các hệ thống phòng không đủ hiệu quả để đẩy lùi các cuộc tấn công không ngừng của Nga, Ukraine đang thúc đẩy các đồng minh châu Âu thiết lập vùng cấm bay ở phía tây đất nước bằng cách triển khai hệ thống phòng không ở các nước láng giềng Ba Lan và Romania.
Kiev muốn tạo ra một không gian an toàn ở miền Tây Ukraine, nơi ngành công nghiệp, cơ sở hạ tầng năng lượng và dân thường có thể được bảo vệ trước sự tàn phá lớn do các cuộc tấn công của Nga gây ra trong những tháng gần đây.
Nghị sĩ Oleksiy Goncharenko nói: “Tôi không hiểu tại sao NATO không triển khai các hệ thống Patriot dọc biên giới Ba Lan”.
Ông nói thêm: “Tên lửa của Nga thậm chí đã bay vào không phận Ba Lan và Romania. Việc triển khai sẽ bảo vệ biên giới của Ba Lan và Romania và điều này sẽ tạo ra một vùng an toàn ở phía tây và phía nam Ukraine”.
Yêu cầu đó cũng được đề cập bởi một số quan chức dân sự và quân sự Ukraine, những người đã nói chuyện với phóng viên AFP ở Kiev trong chuyến đi do Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (IFRI) và tổ chức tư vấn địa phương New Europe Center tổ chức vào tuần trước.
Hồi tháng 5, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã mở đầu một cuộc tranh luận, nói rằng “không có lý lẽ pháp lý, an ninh hay đạo đức nào cản trở các đối tác của chúng tôi bắn hạ tên lửa Nga trên lãnh thổ Ukraine từ lãnh thổ của họ”.
Trong khi đó, Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng đã nỗ lực trong nhiều tháng để thúc đẩy tăng cường lực lượng phòng không từ các đối tác phương Tây, nhưng những nguồn cung mới đến nay chỉ mới đang được đưa vào Ukraine.
Những bước tiến ngoại giao gần đây của Kiev bao gồm lời hứa của Romania về hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot và Mỹ cho biết sẽ ưu tiên bán tên lửa phòng không cho Ukraine trong 16 tháng tới để nước này bổ sung thêm kho dự trữ.
Tuy nhiên, thời gian không còn nhiều đối với Ukraine, quốc gia đã chứng kiến một nửa công suất sản xuất điện quốc gia bị phá hủy trong những tháng gần đây. Hàng tuần, tên lửa và thiết bị bay không người lái của Nga tấn công mạng lưới năng lượng, gây ra tình trạng mất điện hàng ngày ảnh hưởng đến gần như toàn bộ người dân.
Hệ thống phòng không tầm xa Patriot của Đức được triển khai tại sân bay Vilnius trước Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius, Litva vào ngày 7/7/2023. Ảnh: Kyiv Post
Nga đã tập trung pháo kích vào mạng lưới phân phối năng lượng của Ukraine trong mùa đông 2022-2023, nhưng gần đây tiếp tục phá hủy các cơ sở sản xuất năng lượng, gây thiệt hại hơn nhiều và phải mất nhiều năm để sửa chữa hoặc xây dựng lại.
Moskva cũng đang nhắm mục tiêu vào khu vực dự trữ năng lượng của Kiev. Một nguồn tin ngoại giao châu Âu cho biết quyết tâm của Nga đã được thể hiện rõ ràng khi nước này tấn công một cơ sở lưu trữ khí đốt nằm sâu dưới lòng đất 3 km ở phía tây Ukraine.
Một quan chức an ninh cấp cao Ukraine giấu tên thừa nhận: “Trong lĩnh vực năng lượng, tình hình thực sự khó khăn”, đồng thời cho biết thêm ông lo ngại tình hình sẽ còn tệ hơn nữa khi mùa đông đến gần.
Quan chức trên cho biết, các cuộc đàm phán đang được tiến hành giữa Kiev với các đồng minh phương Tây về vùng cấm bay ở phía Tây Ukraine bằng cách sử dụng hệ thống Patriot ở Ba Lan hoặc Romania, "nhưng đó không phải là một quyết định đơn giản".
Vị quan chức nói thêm rằng, các nước phương Tây đang hết sức thận trọng trước bất kỳ động thái nào có thể dẫn đến đụng độ trực tiếp với lực lượng Nga và kéo họ vào một cuộc chiến rộng lớn hơn, điều này "khiến quá trình [thuyết phục của Kiev] diễn ra chậm chạp và lặng lẽ".
Nhưng chủ đề này có thể được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh NATO tiếp theo ở Washington vào đầu tháng 7 - theo Phó Thủ tướng Ukraine Olga Stefanishyna.
Bà Olga nói: “Chúng tôi đang làm mọi thứ có thể để huy động đủ lực lượng phòng không nhằm cho phép chúng tôi tiếp tục hoạt động trong suốt cuộc chiến”.
Mặc dù vậy, Kiev không mong đợi bất kỳ tiến triển nào trong việc gia nhập NATO vì Washington và Berlin vẫn phản đối mạnh mẽ vấn đề này do lo ngại sẽ gây căng thẳng hơn nữa với Nga.
Một nguồn tin ngoại giao Ukraine tiết lộ: “Cơ hội nhận được lời mời gần như bằng 0”.
Tuy nhiên, người này nói rằng các đồng minh của Ukraine có "cảm giác tội lỗi" về điều này, một tâm lý có lợi cho Kiev. Theo ông, điều đó "gây áp lực lên các đồng minh của chúng tôi" trong việc đưa ra "các quyết định mạnh mẽ khác làm giải pháp thay thế".