Khách du lịch tại Berlin, Đức ngày 4/8/2020, trong bối cảnh dịch COVID-19 lan rộng. Ảnh: AFP/ TTXVN
Nếu như đại dịch COVID-19 không càn quét toàn cầu, Sucheta Rawal, cư dân thành phố Atlanta, Mỹ đã hoàn thành mục tiêu đi du lịch tới 100 quốc gia trong mùa Hè vừa qua. Thay vào đó, cô đành chứng kiến các nước trên thế giới đồng loạt đóng cửa biên giới, và hành trình dự kiến vào tháng 3 của Rawal tới Việt Nam, Campuchia bị hủy bỏ.
Tiếp theo đó là 3 tháng căng thẳng về cả thể chất lẫn tinh thần. Nhưng khi các lệnh hạn chế bắt đầu nới lỏng, Rawal đã đặt ngay một chuyến đi qua đêm khá gần nhà. Chuyến đi đó đã mở ra một cơn sóng mới với cô. Cứ một, hai tuần, Rawal lại lên đường, gần như đi cho thoả vậy. Vì thế không có gì ngạc nhiên khi xu hướng này có một cái tên riêng: “du lịch giải tỏa”.
"Du lịch giải tỏa" là một sự pha trộn của khái niệm "chi tiêu trả thù" từ những năm 1980, với làn sóng bùng nổ chi tiêu sau những năm hạn chế ở Trung Quốc. Mô hình này vừa lặp lại sau khi các lệnh phong tỏa phòng dịch được nới lỏng vài tháng trước: Một cửa hàng đồ hiệu ở Quảng Châu (Trung Quốc) đã đạt doanh thu tới 2,7 triệu USD chỉ trong một ngày.
Đại dịch đã cản trở kế hoạch đặt chân đến quốc gia thứ 100 trong mùa Hè vừa qua. Ảnh: Nikkei
Các chuyên gia tin rằng “du lịch giải tỏa” là một hiện tượng tốt và dự báo rằng du khách sẽ xem du lịch như một món quà tự thưởng, họ đi nhiều hơn đề bù đắp cho những chuyến đi đã bị lỡ cũng như thời gian “tù túng” do các lệnh hạn chế.
“Đối với tôi, du lịch không chỉ là một kỳ nghỉ. Toàn bộ cuộc sống của tôi, công việc, học tập và các chia sẻ của tôi đều xoay quanh du lịch. Hết chuyến đi này đến chuyến khác, từ Trung Á, Rwanda, Botswana, Bahamas, Canada, cũng như các hội nghị, lễ hội sách và mọi thứ đều bị hủy bỏ”, Rawal cho biết.
Là một nhà văn về ẩm thực và du lịch, Rawal còn là người điều hành “Go Eat Give” (Đi, Ăn và Cho đi) - một tổ chức thúc đẩy kết nối các nền văn hóa thông qua những chuyến đi nghỉ bền vững. “Tôi không bao giờ tưởng tượng được có thời điểm mình lại không thể đi du lịch do đất nước bị phong tỏa hoặc do dịch bệnh kéo dài”. Vì thế ngay khi các lệnh giới hạn được nới lỏng, nỗi bí bức dồn nén tìm được sự giải thoát, Rawal thấy mình cầnphải bù đắp ngay cho những gì đã mất!
Du khách tại Sân bay Quốc tế Đại Hưng Bắc Kinh ở Bắc Kinh vào tháng 9/2020. Ảnh: Reuters
Ngay từ đầu tháng 4, nhiều người Mỹ đã cảm thấy bồn chồn. Một cuộc khảo sát với 10.000 du khách ở Bắc Mỹ của Fuel Travel - một tổ chức cung cấp các giải pháp thương mại điện tử cho ngành du lịch khách sạn - cho thấy, 59% số người được hỏi nói chắc chắn sẽ đi du lịch trong năm 2020. Thăm dò của Harris Poll trên 2.500 người dân tại Mỹ cho thấy 57% sẽ đi du lịch để gặp gỡ người thân, bạn bè; 48% đi du lịch để thay đổi không khí. Cuộc thăm dò cũng cho thấy người dân ở những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch lại có nhiều khả năng nhất đi du lịch trong 4 tháng tới.
Ở những nơi khác trên thế giới, những dấu hiệu tương tự cũng đã bắt đầu. Dấu hiệu đầu tiên cho thấy du lịch sẽ bùng nổ trở lại tại Đông Nam Á là “cú nổ” từ Trung Quốc. Và ở Nam Bán cầu, niềm tin trong ngành du lịch tăng vọt khi Ernst & Young Australia công bố báo cáo cho thấy bong bóng du lịch xuyên Tasman dự kiến “sẽ tăng áp lực” lên ngành du lịch địa phương khi các hạn chế đi lại được dỡ bỏ.
Nhưng lúc này, cụm từ quan trọng nhất là “du lịch trong nước" hay "du lịch khu vực". Trong lúc các đường biên giới đều bị đóng cửa, hàng không quốc tế ngừng hoạt động, thì du lịch nước ngoài vẫn còn khá xa vời. “Tôi đã bắt đầu đi du lịch ở Bờ Đông, và bây giờ đang đi khắp nước Mỹ”, Rawal cho biết.
Du khách trải nghiệm đi tàu cao tốc N700S. Ảnh: Đào Thanh Tùng - PV TTXVN tại Nhật Bản
Tại châu Âu, nơi du lịch nội khối được thúc đẩy, thì hoạt động du lịch tại những khu vực như Scandinavia đang tăng mạnh. “Mọi người đi để đạp xe, chèo thuyền và thăm thú thiên nhiên trong vùng”, đại diện Phòng Du lịch Scandinavia, Mohit Batra cho biết.
Theo ông Batra: “Người ta chú trọng nhiều đến tiêu dùng nội địa. Chẳng hạn như Copenhagen đã tích cực quảng bá trong khu vực, điều mà thành phố chưa từng làm trước đây”. Một cuộc khảo sát của Cơ quan Dự phòng Dân sự Thụy Điển, Kantar Sifo, cho thấy 45% người được hỏi nói họ sẽ đi du lịch 1, 2 lần nội địa, với quãng đường di chuyển mất 1-2 tiếng lái xe trở lên.
Điều đó có nghĩa các chuyến đi đường bộ trở thành phương thức được ưa thích. Tại Mỹ, nhu cầu thuê những chiếc xe RV (xe du lịch “nhà di động”) đang tăng vọt. Theo Hiệp hội Công nghiệp RV, ngành này đã xuất xưởng 40462 chiếc xe RV trong năm nay, tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái.
Du khách đi thăm thú ven sông ở Ganderbal, miền Bắc Ấn Độ ngày 7/9. Ảnh: Getty Images
Ấn Độ, một trong những thị trường du lịch phát triển nhanh nhất, dường như cũng đang chứng kiến xu hướng tương tự. Năm 2019, người ta từng dự đoán 50 triệu người Ấn Độ sẽ du lịch nước ngoài cho tới cuối năm 2020 và du lịch trong nước là 1,82 tỉ lượt. Nhưng trước tình trạng phong tỏa từ tháng 3, những con số này đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mặc dù vậy, những người trong ngành cho biết đã có sự khởi sắc kể từ khi các hạn chế bắt đầu nới lỏng.
Cô Loveleen Multani Arun, làm việc Panache World, một công ty cung cấp giải pháp du lịch có trụ sở tại Bangalore (Ấn Độ), cho biết: “Du khách ở miền Nam đang tự lái xe đến Hampi, Coorg và Goa, trong khi người dân ở Mumbai và Delhi thì đổ tới các địa điểm trên đồi gần nhất”.