Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Hàng Châu ngày 4/9. Ảnh: AFP/TTXVN |
Cuộc gặp trên diễn ra tại thành phố Hàng Châu (Trung Quốc), sau khi Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) vừa bế mạc chiều tối cùng ngày, trong bối cảnh căng thẳng tái diễn giữa hai cường quốc châu Á liên quan tới quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư trên Biển Hoa Đông.
Phát biểu tại cuộc gặp, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng Bắc Kinh và Tokyo cần "gạt bỏ những bất đồng" và sớm đưa mối quan hệ song phương trở lại lộ trình phát triển bình thường. Ông nhấn mạnh Trung Quốc và Nhật Bản là hai nước láng giềng quan trọng và gần gũi của nhau, việc phát triển mối quan hệ này bền vững và lâu dài mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước cũng như ổn định và hòa bình khu vực.
Theo nhà lãnh đạo Trung Quốc, quan hệ song phương giữa hai nước đã bước vào giai đoạn quan trọng, "hai bên cần tăng cường trách nhiệm và nhận thức khủng hoảng, nỗ lực xây dựng các yếu tố tích cực của mối quan hệ song phương nhằm đảm bảo thúc đẩy mối quan hệ bền vững".
Ông cho rằng hai bên cần tận dụng việc hai nước kỷ niệm 45 năm bình thường hóa quan hệ trong năm 2017 và 40 năm ký kết Hiệp ước Hòa bình và Hữu nghị trong năm 2018 để thúc đẩy quan hệ Trung - Nhật. Bên cạnh đó, hai nước cần tuân thủ 4 văn kiện chính trị và thỏa thuận nguyên tắc 4 điểm đạt được cuối năm 2014 nhằm đảm bảo nền tảng chính trị của mối quan hệ song phương bền vững. Chủ tịch Tập Cận Bình cho rằng, Trung - Nhật cần giải quyết hợp lý vấn đề Biển Hoa Đông thông qua đối thoại và tham vấn nhằm đảm bảo hòa bình và ổn định chung trong khu vực.
Về phần mình, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết Nhật Bản mong muốn hợp tác với Trung Quốc đóng góp vào tăng trưởng kinh tế toàn cầu, củng cố quan hệ "hữu nghị" thông qua việc "giải quyết các vấn đề khó khăn" và thúc đẩy "hợp tác cùng thắng".
Theo ông, Tokyo sẵn sàng thiết lập lòng tin chính trị với Bắc Kinh và sẽ hợp tác nhằm thúc đẩy quan hệ thông qua tinh thần đồng thuận đạt được giữa hai nước và duy trì các đối thoại về các vấn đề liên quan. Ông hy vọng hai nước sẽ tăng cường hợp tác về tài chính, thương mại và bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, Thủ tướng Abe còn nhất trí với Chủ tịch Tập Cận Bình về việc hai nước cần tăng cường đối thoại hướng đến việc sớm thực thi cơ chế liên lạc hàng không và hàng hải, một kiểu đường dây nóng giữa giới chức quốc phòng của hai nước, nhằm ngăn chặn các vụ đụng độ ngẫu nhiên trên Biển Hoa Đông.
Ông cho biết việc các tàu của Trung Quốc xuất hiện ở khu vực xung quanh quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư làm leo thang căng thẳng. Ngoài ra, Thủ tướng Abe còn mong muốn lãnh đạo hai nước lại tổ chức hội đàm vào tháng 11 tới bên lề Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC).