Tuần này, lãnh đạo ngân hàng phát triển quốc gia Nga Vnesheconombank – ông Igor Shuvalov xác nhận rằng Nga và Trung Quốc đang xem xét về giải quyết các thỏa thuận thương mại bằng đồng tiền nội địa của hai quốc gia. Gần đây, Ấn Độ còn tuyên bố sẽ dùng đồng ruble trả Nga trong thương vụ mua hệ thống phòng không S-400.
Lãnh đạo Nga, Trung Quốc và Ấn Độ khi cùng dự sự kiện. Ảnh: AFP
Thương vụ S-400 với đồng ruble này được cho là một quyết định mang tính địa chính trị của Ấn Độ. Điều này tạo điều kiện để cả Nga và Ấn Độ có thể tránh “cơn đau đầu” bởi lệnh trừng phạt có thể ập đến từ Mỹ. Ngày 20/9, Mỹ đã áp lệnh trừng phạt lên quân đội Trung Quốc do lực lượng này mua tiêm kích Su-35 và hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Tuy nhiên, tồn tại một lý do thực tiễn đối với động thái tránh xa đồng bạc xanh của Ấn Độ, Nga và Trung Quốc, đó chính là tỷ giá hối đoái.
Trong tháng 9, kênh CNBC thực hiện khảo sát đồng nội tệ của 143 quốc gia và nhận thấy hơn 80% chịu mức giảm giá trị so với đồng USD kể từ tháng 1. Trong đó, Venezuela, Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ hứng chịu mức lớn nhất. Đồng nội tệ của Nga, Ấn Độ và Trung Quốc cũng chung hoàn cảnh giảm giá trị lần lượt là 15%, 11% và 5% so với đồng USD.
CNBC cho biết diễn biến này bắt nguồn từ chính sách tiền tệ của Mỹ do Ngân hàng Dự trữ Liên bang (FED) nâng lãi suất nhiều lần kể từ khi ông Donald Trump bước chân vào Nhà Trắng. Không dừng lại, FED cam kết sẽ tăng thêm 5 lần nữa trong 15 tháng tới.
Trước tình hình này, nhiều nền kinh tế đang xoay sở tìm cách thay thế thỏa thuận thương mại do USD “chiếm lĩnh”.
Có thể lấy thương vụ hệ thống phòng không S-400 của Nga và Ấn Độ là ví dụ điển hình. Nhà quan sát kinh tế Alexander Lesnykh ước tính rằng giao dịch trị giá 5 tỷ USD sẽ tương đương với 331 tỷ ruble.
Tính đến ngày 1/1/2018, 1 rouble tương đương 0,89 rupee và đến cuối tháng 10 là 0,88 rupee. Ông Lesnykh nói: “Nếu đem so sánh, tính đến 1/1, thì 1 USD=57,04 rouble trong khi vào ngày 1/11 là 65,6 rouble”.
Điều này cho thấy biến động giữa rouble/USD là quá lớn so với rouble/rupee.
Tỷ giá hối đoái giữa rouble và nhân dân tệ Trung Quốc cũng khá ổn định, trong tháng 1 là 1 rouble=0,11 nhân dân tệ trong khi đến ngày 1/11 là 0,10 nhân dân tệ. Bên cạnh đó, tỷ giá hối đoái giữa rupee và nhân dân tệ cũng giữ mức không nhiều biến động.