Manila tôn trọng các cam kết với Mỹ

Theo hãng tin Reuters, tuyên bố trên được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte hối thúc lực lượng đặc nhiệm Mỹ rút khỏi miền Nam Philippines.

Trả lời phỏng vấn trên đài phát thanh, Ngoại trưởng Yasay nêu rõ ngay trong diễn văn nhậm chức, Tổng thống Duterte đã tuyên bố Manila sẽ tôn trọng và tiếp tục tuân thủ các cam kết và nghĩa vụ, nhất là đối với Mỹ. Theo ông Yasay, những phát biểu mới đây của Tổng thống Duterte là “không cố ý” và không nên coi những phát biểu đó là dấu hiệu ông Duterte rút lại những cam kết trước đó.

Trước đó ngày 12/9, Tổng thống Duterte cho rằng các lực lượng đặc nhiệm Mỹ nên rời khỏi khu vực Mindanao ở miền Nam Philippines. Theo ông, sự hiện diện của quân đội Mỹ có thể làm phức tạp các chiến dịch truy quét những tay súng vũ trang Hồi giáo ở khu vực này vốn khét tiếng về các vụ bắt cóc và hành quyết người phương Tây.

Đáng chú ý là tuyên bố trên của Tồng thống Duterte được đưa ra chỉ một tuần sau khi nhà lãnh đạo Philippines có phát biểu xúc phạm Tổng thống Mỹ Obama trước báo giới ở Lào khi được hỏi về cuộc chiến chống ma túy ở Philippines. Đáp lại, Tổng thống Obama đã hủy kế hoạch gặp song phương với ông Duterte dự kiến diễn ra vào chiều 6/9 bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN ở thủ đô Viêng Chăn của Lào.

Sau đó, ông Duterte đã lên tiếng bày tỏ “rất tiếc” vì xúc phạm người đồng cấp Mỹ. Trong một thông cáo, nhà lãnh đạo Philippines giải thích rằng phát biểu “hơi nặng lời” của ông là nhằm đáp lại một số câu hỏi của báo giới, nhưng “rất tiếc nó lại trở thành công kích cá nhân nhằm vào Tổng thống Obama”.

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN và các hội nghị cấp cao liên quan tại Lào, người phát ngôn của Tổng thống Philippines cho biết Tổng thống Duterte không tham dự hội nghị cấp cao ASEAN Mỹ vì không được khỏe do chứng đau nửa đầu.

Trong khi đó, ông Duterte ngày 12/9 khẳng định ông đã chủ động hủy cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ Obama tại Viêng Chăn tuần trước để phản đối sự chỉ trích của Mỹ đối với chiến dịch chống ma túy ở Philippines.

Phát biểu trước các quan chức quân sự và cảnh sát tại Dinh Tổng thống Philippines, ông Duterte nói rằng ông “chủ tâm” không tham dự cuộc gặp song phương với Tổng thống Mỹ, và lý do không phải ông là một người bài phương Tây hay không thích Mỹ, mà đó “chỉ đơn giản là vấn đề nguyên tắc”.

Ông Duterte nhậm chức Tổng thống Philippines hồi tháng 6 vừa qua sau 2 thập kỷ giữ chức Thị trưởng Davao - thành phố lớn thứ ba của Philippines. Ông nổi tiếng về chính sách không khoan nhượng với tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy. Tháng trước, ông Duterte từng dọa Philippines có thể sẽ ra khỏi Liên hợp quốc sau khi tổ chức này chỉ trích cuộc chiến chống ma túy của ông là “hành động tội phạm” theo luật quốc tế.