Trước làn sóng chỉ trích về tính chất vô nhân đạo và vi phạm luật pháp, ngày 23/5, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã công bố kế hoạch hạn chế sử dụng lực lượng máy bay không người lái (UAV) để tấn công các mục tiêu tình nghi khủng bố ở các nước. Ông Obama cũng một lần nữa cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực thuyết phục Quốc hội đóng cửa nhà tù quân sự ở Vịnh Guantanamo của Cuba.Máy bay không người lái Predator của Mỹ trang bị tên lửa tại căn cứ không quân Bagram ở Afghanistan. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trong bài phát biểu quan trọng về chính sách đối ngoại tại Đại học Quốc phòng ở thủ đô Washington D.C, Tổng thống Obama nêu rõ an ninh của nước Mỹ vẫn bị khủng bố đe dọa, tuy nhiên mối nguy hiểm đã chuyển hướng và biến đổi so với thời điểm vụ 11/9/2001. Vì vậy, ông Obama cho biết trong tương lai Mỹ sẽ chỉ sử dụng các cuộc tấn công bằng UAV khi nguy cơ khủng bố đe dọa nước Mỹ là hiện hữu và không thể bắt sống đối tượng tình nghi.
Ông Obama cũng cam kết sẽ tôn trọng chủ quyền của các quốc gia khi sử dụng UAV tấn công vào những mục tiêu tình nghi. Để thực hiện chủ trương này, Tổng thống Obama ngày 22/5 đã ký sắc lệnh trao quyền chỉ đạo các cuộc tấn công bằng UAV cho Lầu Năm Góc, thay vì Cơ quan Tình báo trung ương (CIA) như hiện nay. Đây được coi là một sự thay đổi lớn trong học thuyết chống khủng bố mà Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush bắt đầu triển khai từ sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001.
Sử dụng máy bay không người lái tấn công các mục tiêu tình nghi dưới mặt đất là vấn đề gây tranh cãi cả trong chính trường và xã hội Mỹ. Các nhà hoạch định chính sách sử dụng UAV và một số nghị sỹ của đảng Cộng hòa cho rằng sử dụng UAV "tiết kiệm xương máu cho binh lính Mỹ". Tuy nhiên, nhiều tổ chức nhân quyền cho rằng đây là thứ vũ khí vừa vô nhân đạo vừa vi phạm luật pháp.
Theo thống kê của quỹ "New America", từ năm 2004 tới nay, Mỹ đã tiến hành 350 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, làm khoảng 3.300 người thiệt mạng, trong đó có hơn 300 dân thường. Quan hệ của Mỹ với Pakistan và Afghanistan đã nhiều lần căng thẳng do các vụ tấn công của UAV sát hại hàng chục người dân vô tội ở hai nước này.
Cũng trong bài phát biểu, Tổng thống Obama thừa nhận rất thất vọng vì vẫn chưa thực hiện được lời hứa từ năm 2008, theo đó đóng cửa nhà tù ở
Guantanamo. Ông Obama kêu gọi Quốc hội gạt bỏ những mâu thuẫn đảng phái, bãi bỏ những hạn chế về việc chuyển các nghi can khủng bố ra khỏi
Guantanamo. Người đứng đầu Nhà Trắng cho biết ông cũng đã chỉ thị Bộ Quốc phòng Mỹ tìm địa điểm tiến hành các phiên tòa quân sự để xét xử những đối tượng hiện đang bị giam giữ tại nhà tù này.
TTXVN/Tin tức