Trụ sở Tân Hoa Xã tại New York. Ảnh: Reuters
Theo Bloomberg, Nhà Trắng đã bàn các biện pháp đáp trả vào tối 25/2 (giờ Mỹ) với sự tham gia của các quan chức chính phủ cấp cao, dưới sự chỉ đạo của Matt Pottinget – Phó Cố vấn An ninh Quốc gia, người từng có thời gian làm nhà báo cho tờ WSJ tại Bắc Kinh.
Tại cuộc họp, không khí tranh luận diễn ra căng thẳng. Một số quan chức đề xuất trục xuất hàng chục – thậm chí có thể lên tới hàng trăm – nhà báo Trung Quốc làm việc tại Mỹ, trong khi số khác lại cho rằng điều đó không phù hợp về mặt pháp lý và đúng với giá trị tự do ngôn luận mà Mỹ đề ra.
Mặc dù từ chối công bố hành động cụ thể mà Mỹ cân nhắc, John Ullyot – người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia – ngày 21/2 cho rằng quyết định của Trung Quốc nhằm vào các nhà báo Mỹ là “hành động tầm thường”.
“Việc trục xuất là một minh chứng khác cho thấy Trung Quốc kiểm soát báo chí và ngăn chặn độc giả thế giới cũng như các nhà đầu tư biết những thông tin quan trọng về Trung Quốc”, ông Ullyot nhấn mạnh.
Trước đó, Trung Quốc đã có một động thái bất ngờ khi trục xuất 3 nhà báo làm việc cho WSJ sau khi WST từ chối xin lỗi về một bài viết có nội dung bị đánh giá là phân biệt chủng tộc.
Theo quy định, các nhà báo nước ngoài muốn làm việc tại một quốc gia khác cần phải được bộ ngoại giao nước chủ nhà xác nhận thị thực và cho phép hoạt động báo chí. Dẫn bức thư được gửi từ Câu lạc bộ Phóng viên nước ngoài tại Trung Quốc, ông Ullyot chỉ rõ tổ chức này biết 9 nhà báo, trong đó có 3 phóng viên WSJ, đã bị trục xuất thông qua việc không gia hạn thị thực từ năm 2013.
Mặc dù vẫn chưa rõ lựa chọn cuối cùng của Mỹ là gì song các quan chức nước này tỏ rõ sự quyết tâm trong việc giải quyết sự mất cân bằng sâu sắc trong phương thức hai nước đối xử với báo chí của nhau.
Theo thống kê, có khoảng 500 nhà báo Trung Quốc đang làm việc tại Mỹ, trong khi chỉ có 75 nhà báo Mỹ sống và làm việc tại Trung Quốc.
Cũng trong tuần trước, Mỹ đã đưa ra các quy định mới với 5 hãng truyền thông nhà nước Trung Quốc hoạt động trên đất Mỹ, trong đó có hãng thông tấn Tân Hoa và tờ Nhân dân Nhật báo. Cơ quan đại diện của 5 hãng truyền thông trên tại Mỹ sẽ phải công khai hoạt động quản lý nhân sự, công tác tuyển dụng cũng như sa thải nhân viên, và đăng ký tài sản mà họ thuê hoặc sở hữu tại Mỹ với Bộ Ngoại giao Mỹ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nêu rõ Bắc Kinh có quyền đáp trả trước hành động trên của Washington và hối thúc Mỹ chấm dứt tâm lý Chiến tranh Lạnh.