Theo hãng tin AFP, khi Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ 2 khai mạc tại thành phố Lisbon (Bồ Đào Nha) ngày 27/6, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một bản ghi nhớ nhằm tăng cường hoạt động phối hợp và thực thi pháp luật của Chính phủ Mỹ đối phó với vấn nạn đánh bắt cá bất hợp pháp.
Nhà Trắng cho hay Mỹ có kế hoạch hợp tác với Việt Nam, Ecuador, Panama, Senegal và Đài Loan (Trung Quốc) nhằm ngăn chặn tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp hay các trường hợp đánh bắt không báo cáo và không theo quy định, thuật ngữ về môi trường gọi tắt là IUU.
Một nữ quan chức chính phủ giấu tên tiết lộ với hãng tin Reuters rằng Washington lý giải quyết định lựa chọn 5 quốc gia và vùng lãnh thổ nói trên là vì “các bên sẵn sàng hợp tác với Mỹ trong việc ngăn chặn các hành vi IUU”.
Trong tuyên bố cùng ngày, Mỹ khẳng định cũng sẽ thành lập một liên minh với Canada và Vương quốc Anh để "hành động khẩn cấp" nhằm cải thiện việc giám sát và kiểm soát trong cuộc chiến chống đánh bắt cá bất hợp pháp IUU.
Các quan chức Mỹ cam kết sẽ đưa ra các chính sách đối phó với nạn đánh bắt bất hợp pháp, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, như một phần nỗ lực tăng cường can thiệp vào khu vực này của Washington.
Trước đó, một số quốc gia trong khu vực nhiều lần lên tiếng phản đối đội tàu đánh cá khổng lồ của Trung Quốc, cho rằng các tàu này thường xâm phạm Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải lý của những nước này và gây ra thiệt hại về môi trường cũng như tổn thất về kinh tế.
Giới chức Mỹ cho hay bản ghi nhớ còn hướng tới việc “chấm dứt nạn buôn người, bao gồm cả lao động cưỡng bức… đồng thời thúc đẩy việc khai thác đại dương một cách an toàn và bền vững”.
Bản ghi nhớ do Tổng thống Biden ký ngày 27/6 nêu rõ Bộ Ngoại giao, Bộ Lao động, Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) sẽ phối hợp với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhằm khuyến khích xây dựng chương trình hỗ trợ kỹ thuật để giải quyết vấn đề lao động cưỡng bức trong hoạt động đánh bắt cá, đồng thời sẽ gắn các nỗ lực này với Kế hoạch Hành động Mỹ - ASEAN.
Chính quyền Tổng thống Biden cho biết mặc dù bản ghi nhớ không nhắm tới cụ thể một quốc gia nào song quan chức nước này vẫn chỉ ra Trung Quốc là một trong những quốc gia vi phạm nhiều nhất. “Trung Quốc là một trong các quốc gia vi phạm việc đánh bắt cá nhiều nhất trên thế giới, cũng như cản trở việc thực thi các biện pháp chống đánh bắt IUU và đánh bắt quá mức của các tổ chức quốc tế”, nữ quan chức trên nhấn mạnh.
Về phần mình, Trung Quốc khẳng định nước này tuân thủ quy định đánh bắt cá, đánh bắt trong các đặc khu kinh tế có liên quan theo các thỏa thuận song phương và đang hợp tác quốc tế để ngăn chặn tình trạng đánh bắt bất hợp pháp.