Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) đưa tin, ngày 30/8, một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra tuyên bố trên để trả lời các câu hỏi rằng Mỹ sẽ cử thủy quân lục chiến đến bảo vệ Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) hay không khi cơ quan này đi vào hoạt động.
“Một lực lượng nhỏ các sĩ quan Mỹ được điều đến AIT cùng với một số lượng lớn các nhân viên bản địa sẽ bảo vệ an ninh cho tòa văn phòng mới, trong sự hợp tác với chính quyền địa phương”, quan chức Mỹ cho biết.
Khách tham quan khu phức hợp Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) tháng 6/2018. Ảnh: AFP
Trước đó, các phương tiện truyền thông, bao gồm hãng CNN, hồi tháng 6 đưa tin rằng Bộ Ngoại giao Mỹ đã đề nghị cử lính thủy quân lục chiến đến AIT. Nếu đề nghị trên được phê duyệt, đây sẽ là lần đầu tiên trong gần 40 năm qua lính thủy quân lục chiến Mỹ bảo vệ một sứ mệnh ngoại giao ở Đài Loan.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ đã không nêu chi tiết về việc lính thủy quân lục chiến sẽ mặc đồng phục để làm nhiệm vụ hay không, cũng như không “thảo luận các vấn đề an ninh cụ thể liên quan đến việc bảo vệ cơ sở hay sĩ quan của chúng tôi”.
Mỹ thường triển khai lính thủy quân lục chiến mặc đồng phục làm nhiệm vụ canh gác các đại sứ quán, lãnh sự quán cũng như tòa nhà chính phủ của nước này tại nước ngoài. Nếu làm như vậy tại Đài Bắc, đây sẽ là lần đầu từ năm 1979 – thời điểm Mỹ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan và công nhận chính sách “Một Trung Quốc” rằng Washington áp dụng biện pháp an ninh tương tự tại tòa đại sứ quán không chính thức ở đây
Việc lính thủy quân lục chiến mặc đồng phục canh gác cơ sở này chắc chắn sẽ kéo theo một phản ứng giận dữ từ phía Bắc Kinh.
Bà Bonnie Glaser, chuyên gia hàng đầu về Trung Quốc thuộc Trung tâm Nguyên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) ở Washington cho hay “các quyết định về an ninh tại khu AIT mới đã được đưa ra vài năm trước và giờ đơn thuần là tái xác định bởi chính quyền Trump”.
“Bất kể sự sắp xếp như thế nào được đưa ra đều nhằm mục đích đảm bảo an ninh cho AIT, chứ không phải trừng phạt Trung Quốc vì chính sách với Đài Loan”, bà Glaser nhấn mạnh.
Khi được hỏi về khả năng điều động thủy quân lục chiến đến Đài Loan trong một cuộc họp báo vào cuối tháng 6, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng đã kêu gọi Mỹ "thận trọng".
"Việc Mỹ nghiêm chỉnh tuân theo cam kết ‘Một Trung Quốc’ của mình và kiềm chế không có bất kỳ trao đổi chính thức hoặc liên hệ quân sự với Đài Loan là những điều kiện tiên quyết về chính trị cho mối quan hệ Trung Quốc - Mỹ", ông Lục Khảng tuyên bố.
Đầu năm, Quốc hội Mỹ đã nhất trí thông qua và Tổng thống Donald Trump ký ban hành Đạo luật Du lịch Đài Loan - cho phép các quan chức ở tất cả các cấp chính phủ Mỹ, bao gồm cả các quan chức cấp nội các, đi đến Đài Loan.