Dẫn thông cáo của Nhà Trắng khẳng định việc công khai các tài liệu mật trên là “nỗ lực chính trị của Chính phủ Mỹ trong việc tìm kiếm, nhận dạng, xác minh và cung cấp các văn bản làm sáng tỏ tình trạng vi phạm nhân quyền tại Argentina trong giai đoạn 1975-1984”.
Tổng thống độc tài Bignone trong một phiên tòa xét xử. Nguồn: Clarín |
Trong số các tài liệu được giải mã có báo cáo của Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) về kế hoạch của Chính phủ Argentina trong Chiến dịch Condor, trong đó có việc cử các nhân viên tình báo tới Paris (Pháp) và London (Anh) để sát hại các “thủ lĩnh khủng bố” và các nhà hoạt động xã hội có quan hệ với tổ chức nhân quyền quốc tế. Cũng theo tài liệu này, 6 nước Nam Mỹ tham gia Chiến dịch Condor đã thông đồng trong việc giết hại các công dân Mỹ Latinh sống tại Pháp. Một số tài liệu của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ năm 1978 cũng miêu tả các vụ tra tấn một số thủ lĩnh cánh tả Argentina.
Trong chuyến thăm Argentina hồi tháng 3 năm nay, Tổng thống Mỹ Barack Obama cam kết sẽ giải mã nhiều tài liệu liên quan tới giai đoạn độc tài ở Argentina. Tháng 8 vừa qua, khi thăm Buenos Aires, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã trao cho Chính phủ Argentina hơn 1.000 trang tài liệu liên quan.
Chế độ độc tài là một giai đoạn đau thương nhất trong lịch sử Argentina và nhiều nước Nam Mỹ khác, khi những kẻ cầm quyền đàn áp, bắt cóc, tra tấn và thủ tiêu những người mà chúng cho là thuộc phe cánh tả, cũng như người thân của họ. Theo thống kê chính thức, hơn 30.000 người đã mất tích trong thời gian này tại Argentina. 500 trẻ em đã bị bắt cóc khi bố mẹ các em bị giết hại và thủ tiêu. Cho tới nay gia đình các nạn nhân vẫn tiếp tục yêu cầu Chính phủ Argentina thực thi công lý.