Trong khuôn khổ chuyến thăm Mỹ, ngày 30/4, phát biểu trong cuộc họp báo chung sau cuộc gặp ở Nhà Trắng, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda và Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhất trí rằng mối quan hệ đồng minh giữa hai nước là nền tảng cho hòa bình, an ninh và ổn định tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.Trong thông cáo chung được đưa ra sau cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo cam kết thực hiện các vai trò và trách nhiệm của mình trong việc đảm bảo sự ổn định ở châu Á. Về lĩnh vực quốc phòng, hai nhà lãnh đạo nhất trí tăng cường hợp tác song phương nhằm đảm bảo an ninh cho đồng minh trước những tình huống có thể xảy ra. Hai bên nêu rõ việc nghiên cứu lại trong thời gian gần đây kế hoạch tái bố trí các lực lượng quân sự Mỹ tại Nhật Bản có thể góp phần tăng cường các khả năng để ứng phó với nhiều tình huống khẩn cấp trong khu vực.
Hai bên cũng xác nhận Tôkiô và Oasinhtơn sẽ mở rộng quan hệ đối tác song phương sang lĩnh vực vũ trụ và không gian mạng, nhất trí hợp tác trong việc nghiên cứu và phát triển công nghệ tái chế đất hiếm. Sau cuộc khủng hoảng hạt nhân tại nhà máy điện Fukushima số 1 ở Nhật Bản hồi năm ngoái, hai nhà lãnh đạo quyết định thành lập một ủy ban song phương để củng cố hợp tác trong việc đảm bảo an toàn và an ninh hạt nhân, trong đó có hoạt động khử độc các vật liệu phóng xạ.
Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda phát biểu tại Oasinhtơn DC., ngày 29/4. Ảnh: Kyodo/TTXVN |
Liên quan đến việc Nhật Bản tham gia tiến trình đàm phán Hiệp ước Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), tuyên bố chung khẳng định hai nước sẽ nỗ lực xúc tiến thông qua các cuộc đàm phán song phương về vấn đề này. Ngoài ra, hai bên cũng đạt được thỏa thuận về việc tái bố trí lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ ở Okinawa, Nhật Bản. Thủ tướng Noda khẳng định Nhật Bản và Mỹ sẽ tăng cường hợp tác song phương trên cơ sở mối quan hệ đồng minh chiến lược, đồng thời sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc bố trí lực lượng quân đội Mỹ tại khu vực và giảm tải gánh nặng cho Okinawa. Theo thỏa thuận, khoảng 9.000 lính Mỹ hiện đang đồn trú tại đây sẽ được chuyển đến các căn cứ quân sự khác bên ngoài lãnh thổ Nhật Bản, trong đó có 5.000 lính sẽ được chuyển tới Guam và số còn lại sẽ được điều tới Hawaii (Mỹ) và Ôxtrâylia.
Hai nhà lãnh đạo cũng bày tỏ quan ngại trước những diễn biến gần đây trên bán đảo Triều Tiên trước thông tin Bình Nhưỡng có thể tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 3. Phát biểu tại cuộc họp báo chung, Tổng thống Obama cảnh báo Triều Tiên không nên có thêm những hành động khiêu khích, nếu không Bình Nhưỡng sẽ phải đối mặt với những biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn và bị cô lập hơn trong cộng đồng quốc tế. Về những đồn đoán cho rằng Triều Tiên chuẩn bị tiến hành vụ thử hạt nhân thứ ba, nhà lãnh đạo Mỹ nói ông không muốn đưa ra giả thuyết về điều có thể xảy ra trong những tháng tới, song ông nhấn mạnh Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc cần thống nhất lập trường trong việc đối phó với Triều Tiên.
Đây là lần đầu tiên Mỹ và Nhật Bản ra một tuyên bố chung ở cấp cao nhất kể từ khi cựu Thủ tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi và cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush hội đàm năm 2006. Ông Noda cũng là Thủ tướng Nhật Bản đầu tiên đến thăm Oasinhtơn kể từ khi đảng Dân chủ Nhật Bản lên nắm quyền tháng 9/2009.
TTXVN/Tin tức