Kênh CNN cho biết trong tháng 4 và tháng 5, chiến hạm Hải quân Mỹ và máy bay ném bom B-1 của Không quân Mỹ đã nhận những nhiệm vụ với mục tiêu chính gửi thông điệp rằng nước này duy trì hiện diện trong khu vực, bảo đảm với các đồng minh. Lầu Năm Góc còn ưu tiên đưa tàu sân bay USS Theodore Roosevelt quay trở lại khu vực vào cuối tháng.
Động thái diễn ra ở thời điểm Mỹ tăng cường áp lực ngoại giao qua việc Tổng thống Donald Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo công khai chỉ trích Trung Quốc không thể ngăn COVID-19 lây lan đồng thời giấu thông tin trong giai đoạn đầu khi dịch bùng phát ở nước này.
Lầu Năm Góc còn cáo buộc Trung Quốc lợi dụng dịch COVID-19 để giành lợi thế trong kinh tế và quân sự. Phía Trung Quốc kịch liệt bác bỏ cáo buộc này.
Người phát ngôn của Trung tâm Chỉ huy Ấn Độ-Thái Bình Dương thuộc quân đội Mỹ - ông Michael Kafka đánh giá: “Trung Quốc đang cố gắng lợi dụng sự tập trung của khu vực vào COVID-19 để giành lợi thế cho mục đích riêng”.
Lầu Năm Góc cũng thể hiện rõ rằng dịch COVID-19 không thể gây ảnh hưởng tới khả năng phản ứng của quân đội Mỹ trước các động thái từ Trung Quốc. Tướng Timothy Ray, Tư lệnh Bộ chỉ huy chỉ huy tấn công toàn cầu của Không quân Mỹ, nêu rõ: “Chúng tôi có thể đưa hỏa lực tầm xa tới bất kỳ đâu, bất kỳ nơi nào với sức mạnh đáng gờm-ngay cả trong đại dịch”.
Ngày 13/5, Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Mỹ đã có bước đi bất thường khi tuyên bố rằng mọi tàu ngầm của lực lượng này trong khu vực đều được điều động ra biển tham gia chiến dịch hỗ trợ một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cơi mở ở thời điểm dịch COVID-19 lây lan.
Lần đầu tiên kể từ 2004, quân đội Mỹ gần đây đã rút máy bay ném bom khỏi căn cứ không quân Andersen ở Guam vào ngày 17/4, điều này đồng nghĩa với việc kết thúc chương trình “Máy bay ném bom hiện diện thường trực” (CBP). Tuy nhiên, Không quân Mỹ vẫn duy trì điều động máy bay ném bom đến khu vực.
Trong những tuần gần đây, Mỹ đã đưa máy bay ném bom B-1 từ căn cứ tại Mỹ đến khu vực trong 3 sự kiện khác nhau, trong đó có trường hợp cử 4 máy bay ném bom B-1 và 200 binh sĩ từ căn cứ không quân Dyess tại bang Texas đến Guam.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Trung Tá Dave Eastburn chia sẻ với CNN: “Chúng tôi lo ngại về các hoạt động cơ hội ngày càng gia tăng của Trung Quốc gây sức ép tới láng giềng và những tuyên bố hàng hải bất chính tại Biển Đông ở thời điểm khu vực và thế giới tập trung xử lý dịch COVID-19”.
Đô đốc John Aquilino, chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ nhấn mạnh: “Chúng tôi cam kết với trật tự dựa trên các quy định tại Biển Đông và sẽ duy trì tự do trên biển và các quy định pháp luật. Trung Quốc phải ngưng bắt nạt các quốc gia Đông Nam Á về khai thác khí đốt, đánh cá. Hàng triệu người trong khu vực dựa vào nguồn tài nguyên này để mưu sinh”.
Theo CNN, Trung Quốc đã lợi dụng quân sự để gửi thông điệp rằng nước này có khả năng hoạt động ở phạm vi xa trong thời gian dài để thách thức các nước láng giềng và Mỹ.