*2.500 binh sỹ Mỹ sẽ đồn trú ở Ôxtrâylia
* Mỹ ủng hộ mạnh mẽ cả về quân sự và ngoại giao đối với Philíppin
Ngày 16/11, Thủ tướng Ôxtrâylia Julia Gillard và Tổng thống Mỹ Barack Obama đã thống nhất những sáng kiến quân sự chung nhằm củng cố liên minh quân sự giữa hai nước, theo đó, Mỹ sẽ gia tăng những hoạt động quân sự ở Ôxtrâylia liên quan đến việc huấn luyện chung cũng như các cuộc tập trận kể từ năm 2012 theo từng giai đoạn.
|
Thủ tướng Julia Gillard (phải) và Tổng thống Barack Obama trong buổi họp báo ở thủ đô Canbơrơ ngày 16/11. Ảnh: AFP/ TTXVN |
Những sáng kiến trên được lãnh đạo hai nước nhất trí trong chuyến thăm Ôxtrâylia hai ngày của Tổng thống Mỹ. Phát biểu tại cuộc họp báo chung ở Canbơrơ tối 16/11, Thủ tướng Julia Gillard cho biết kể từ giữa năm 2012, Ôxtrâylia sẽ đón tiếp các đợt triển khai luân phiên trong vòng 6 tháng của một đại đội lính thủy đánh bộ Mỹ (gồm khoảng 200-250 lính) ở vùng lãnh thổ phía bắc. Trong vòng vài năm sau đó, hai bên dự định sẽ nâng số lính thủy đánh bộ Mỹ đồn trú tại đây lên khoảng 2.500 binh sĩ, tương đương quân số một đơn vị đặc nhiệm đầy đủ trên không và trên bộ của lính thủy đánh bộ Mỹ. Ngoài ra, máy bay của Mỹ sẽ sử dụng nhiều hơn các căn cứ của Không quân Hoàng gia Ôxtrâylia (RAAF) ở miền bắc Ôxtrâylia.
Theo Thủ tướng Gillard, những thay đổi trong sự hợp tác hiện nay giữa Lực lượng quốc phòng Ôxtrâylia và Lính thủy đánh bộ cũng như Không quân Mỹ sẽ nâng cao Hiệp ước quốc phòng ANZUS (gồm Mỹ, Ôxtrâylia và Niu Dilân). Hiệp định giữa hai nước sẽ cho phép Mỹ tăng cường sự hiện diện trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, qua đó củng cố sự ổn định trong khu vực.
Phản ứng trước thỏa thuận này của Mỹ và Ôxtrâylia ngày 16/11, tại cuộc họp báo thường kỳ, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vi Dân nói: "Điều này có lẽ không mấy thích hợp đối với việc tăng cường và mở rộng các liên minh quân sự và có thể không phù hợp với lợi ích của các quốc gia trong khu vực". Ông Lưu nói, Bắc Kinh nghi ngờ kế hoạch tăng cường hợp tác quân sự trên của Mỹ với Ôxtrâylia.
Tổng thống Mỹ Obama tới Canbơrơ chiều 16/11 trong bối cảnh an ninh được thắt chặt. Thủ tướng Gillard cho biết tại cuộc gặp giữa bà và ông Obama, hai nhà lãnh đạo cũng đã thảo luận về kinh tế toàn cầu, tương lai năng lượng sạch cho hai nước và Trái Đất cũng như về Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) sắp tới. Dự kiến, ngày 17/11, ông Obama sẽ có bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Ôxtrâylia, trong đó nhấn mạnh kế hoạch của Mỹ can dự ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
lCùng ngày, trong chuyến thăm Philíppin nhân kỷ niệm 60 năm hai nước ký Hiệp ước phòng thủ chung, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton khẳng định Mỹ sẽ ủng hộ mạnh mẽ cả về quân sự và ngoại giao đối với Philíppin.
Ngoại trưởng Hillary Clinton và người đồng cấp Philíppin Albert del Rosario cũng đã ký Tuyên bố Manila nhằm tái khẳng định quan hệ liên minh quân sự giữa hai nước, bao gồm việc tiếp tục hợp tác để củng cố năng lực của lực lượng vũ trang Philíppin. Ngoài ra, Tuyên bố Manila cũng nhấn mạnh tới cam kết của các bên về an ninh hàng hải, nêu bật lợi ích chung trong việc duy trì tự do hàng hải và thông thương hàng hóa trên biển.
Phát biểu tại lễ ký, bà Hillary nhấn mạnh, Oasinhtơn mong muốn mở rộng và củng cố quan hệ đối tác giữa hai nước, ngoài vấn đề phòng thủ quân sự. Về phần mình, Ngoại trưởng Philíppin Rosario khẳng định, Tuyên bố Manila đã tiếp tục chứng minh cho tầm quan trọng sống còn của liên minh Mỹ - Philíppin. Chiều cùng ngày, Ngoại trưởng Hillary Clinton cũng có cuộc hội đàm với Tổng thống nước chủ nhà Benigno Aquino III và các thành viên nội các nhằm thảo luận về khả năng tiếp tục mở rộng quan hệ giữa hai nước.
Ngọc Quang (P/v TTXVN tại Ôxtrâylia) – H.H