Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu về Các giá trị và Minh bạch Věra Jourová. Ảnh: AFP
Theo tờ Politico, EU ngày 30/5 cho biết họ có thể có hành động pháp lý chống lại một đạo luật ở Ba Lan được thiết kế để điều tra ảnh hưởng của Nga trong nền chính trị Ba Lan, nhưng có thể dẫn đến việc cấm các nhân vật đối lập nắm giữ các chức vụ trong cơ quan công quyền.
EU đã lặp lại lời chỉ trích, bao gồm cả từ Mỹ và phe đối lập Ba Lan, khi nói rằng đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền có thể sử dụng luật mới để "đe dọa" các đối thủ chính trị trước cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào cuối năm nay.
“Tôi có thể đảm bảo với các bạn rằng chúng tôi sẽ không ngần ngại thực hiện biện pháp ngay lập tức khi chúng tôi thấy rằng có dấu hiệu của hành động đó”, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu về Các giá trị và Minh bạch Věra Jourová cho biết trong cuộc họp báo.
Bà Jourová đã nêu vấn đề này bên lề cuộc họp cấp bộ trưởng EU tại Brussels, tập trung vào một thủ tục pháp lý đang diễn ra nhằm vào Ba Lan và Hungary về những cáo buộc vi phạm pháp quyền.
Brussels và Warsaw đã nhiều lần xảy ra xung đột về các nguyên tắc dân chủ, với việc Ủy ban châu Âu chặn hàng triệu euro tiền quỹ phục hồi của EU do lo ngại rằng Chính phủ Ba Lan đang kìm hãm sự độc lập của các tòa án.
Mặc dù Chính phủ Ba Lan bảo vệ đạo luật gây tranh cãi này như một nỗ lực nhằm loại bỏ các đặc vụ của Điện Kremlin ở nước này, nhưng các nhà phê bình cảnh báo rằng nó có thể được sử dụng như một "vũ khí chính trị".
Luật sẽ cho phép thành lập một ủy ban có thể cấm những người bị phát hiện chịu ảnh hưởng của Nga khỏi các công việc liên quan đến chi tiêu công quỹ trong một thập kỷ - thực tế là ngăn cản họ ra tranh cử.
Ủy viên Tư pháp EU Didier Reynders nói với các phóng viên trên đường đến cuộc họp của các bộ trưởng EU: “Hiện chúng tôi có mối quan ngại đặc biệt về tình hình ở Ba Lan. Một ủy ban đặc biệt như vậy có thể tước bỏ quyền được bầu vào cơ quan công quyền là tâm điểm của mối quan tâm".
Ủy ban mới của Ba Lan sẽ gồm chín thành viên do Quốc hội nơi PiS chiếm đa số lựa chọn và các phán quyết của ủy ban này sẽ mang tính quyết định.
Trong một động thái hiếm hoi, chính quyền Mỹ đã công khai chỉ trích kế hoạch này từ một trong những đồng minh hàng đầu của NATO ở Đông Âu.
“Chúng tôi chia sẻ mối quan ngại của nhiều nhà quan sát rằng luật thành lập ủy ban điều tra ảnh hưởng của Nga có thể được sử dụng để ngăn chặn việc ứng cử của các chính trị gia đối lập mà không có thủ tục hợp pháp”, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố.
Quốc hội Ba Lan đã thông qua luật trên vào cuối tuần trước sau một cuộc tranh luận sôi nổi. Tổng thống Andrzej Duda đã xác nhận đầu tuần này rằng ông dự định nhanh chóng ký thông qua dự luật.