Vụ ám sát ứng cử viên tổng thống Fernando Villavicencio vào chiều 9/8 tại Quito đã khiến Ecuador rơi vào tình trạng báo động cao độ. Vụ giết người xảy ra ngay trước cuộc bầu cử Tổng thống sắp diễn ra vào ngày 20/8 và trong bối cảnh khủng hoảng an ninh sâu sắc mà chính quyền không giải quyết được.
Trước khi bị sát hại, ứng cử viên 59 tuổi cảnh báo rằng ông đã nhận được những lời đe dọa từ một nhóm buôn bán ma túy có liên hệ với cartel ma túy Sinaloa của Mexico. Tổng thống Guillermo Lasso đổ lỗi cho nhóm “tội phạm có tổ chức” và triệu tập nội các an ninh của mình.
Dưới đây là năm nhân tố đưa đến một ngày định mệnh trong lịch sử bầu cử của Ecuador.
Vụ ám sát
Khi đó, Fernando Villavicencio, một nhà báo chuyên nghiệp, tham gia một sự kiện vận động tranh cử tại ngôi trường Anderson ở thủ đô Ecuador. Lúc 18h20, ông rời tòa nhà và lên xe, xung quanh là các vệ sĩ. Kẻ sát nhân đã bắn khoảng 40 phát súng vào ứng viên. Ông chết ngay sau đó. Một số người đi gần cũng bị thương. Văn phòng Công tố viên cho biết kẻ thủ ác bị tiêu diệt trong cuộc đối đầu với các nhân viên an ninh.
Chiến dịch bầu cử
Vụ ám sát đã lập tức tác động đến một chiến dịch tranh cử tổng thống khác với truyền thống. Tổng thống sắp mãn nhiệm, Guillermo Lasso, đã giải tán Quốc hội từ ba tháng trước và kêu gọi bầu cử sớm để tránh một phiên tòa luận tội có thể xảy ra. Ông Villavicencio, người luôn cam kết sẽ hành động mạnh mẽ với tội phạm và không khoan nhượng với tham nhũng, đứng ở vị trí thứ 2 trong cuộc thăm dò dư luận mới nhất. Dẫn đầu các cuộc thăm dò là Luisa González, ứng cử viên được do cựu tổng thống Rafael Correa đề cử. Cuộc bầu cử lần này có thể chứng kiến một chính phủ cánh tả quay trở lại Ecuador.
Cuộc khủng hoảng an ninh
Ecuador đang hứng chịu cuộc khủng hoảng an ninh tồi tệ nhất trong nhiều năm trở lại đây. Tình hình trở nên tồi tệ hơn trong đại dịch Covid-19, phần lớn là do tranh chấp về tuyến đường buôn bán ma túy giữa các băng đảng Mexico. Trong chiến dịch tranh cử, Agustín Intriago, thị trưởng Manta, một hải cảng quan trọng ở Ecuador, và Rider Sánchez, ứng cử viên nghị sĩ Quốc hội, cũng bị ám sát. Trong những tuần gần đây đã xảy ra bạo loạn và tấn công bằng chất nổ. Số người chết lên tới hàng chục người và mặc dù bạo lực tập trung ở khu vực bờ biển, đặc biệt là tại thành phố Guayaquil, nhưng cũng đã lan đến thủ đô Quito.
Các mối đe dọa
Ông Villavicencio đã tố cáo các mối đe dọa từ một nhóm có liên quan đến cartel ma túy Sinaloa Cartel. Cụ thể, ông nhận được những tin nhắn đáng sợ từ Alias Fito, tên tội phạm thuộc bang đảng Los Choneros. “Nếu tôi cứ nhắc đến cái tên Fito và nhắc đến Los Choneros, bọn chúng sẽ đánh gục tôi”, ông cảnh báo. Nhưng Villavicencio vẫn tuyên bố ông không sẵn sàng nhượng bộ: “Tôi ra đây, tôi không sợ bọn chúng”.
Los Choneros là băng đảng ma túy ra đời từ những năm 1990, hiện làm việc cho Sinaloa Cartel của Mexico. Băng này đụng độ với ba nhóm tội phạm khác của Ecuador - Los Lobos, Tiguerones và Chone Killers, là những nhóm làm việc cho tổ chức đối thủ của Sinaloa, Jalisco New Generation Cartel.
Tình trạng bất ổn
Vụ sát hại ứng cử viên Villavicencio đã phủ bóng lên cuộc bầu cử tổng thống sắp tới trong bầu không khí bất ổn. Một số ứng cử viên đối thủ thông báo đang tạm dừng chiến dịch tranh cử của mình. Tổng thống Lasso đã triệu tập các cơ quan chức trách chính của đất nước để đối mặt với cuộc khủng hoảng và cam kết sẽ hành động chống lại tội phạm có tổ chức “với toàn bộ sức nặng của luật pháp”. Tuy vậy, hiện tại, bạo lực đã khiến đất nước bị đình trệ.