Cảnh sát phong tỏa hiện trường vụ xả súng tại Christchurch, New Zealand, ngày 15/3/2019. Ảnh: THX/TTXVN
Bộ trưởng Cảnh sát New Zealand Stuart Nash nêu rõ mục đích của kế hoạch trên là nhằm chấm dứt việc lưu thông những vũ khí nguy hiểm nhất. Trong vụ tấn công đẫm máu nhằm vào 2 đền thờ Al Noor và Linwood vừa qua, thủ phạm người Australia Brenton Harrison Tarrant bị cho là đã sử dụng 5 loại vũ khí, trong đó có 2 khẩu súng trường bán tự động kiểu quân sự (MSSA).
Trước đó, các nghị sĩ New Zealand đã bỏ phiếu thông qua dự luật thắt chặt quy định về kiểm soát súng đạn, trong đó có việc cấm sử dụng MSSA. Những người sở hữu loại súng này sẽ có 6 tháng để giao nộp vũ khí và được đảm bảo sẽ không bị truy tố trong thời gian đó. Sau khi thời hạn này kết thúc, những người vi phạm sẽ bị phạt tới 5 năm tù.
Cảnh sát New Zealand cho biết sẽ tổ chức các sự kiện thu gom súng trên cả nước. Thống kê của cảnh sát cho thấy hiện có 14.300 khẩu súng MSSA được đăng ký và có khoảng 1,2 triệu súng lục đang được lưu hành tại nước này. Súng lục hiện vẫn được xem là hợp pháp theo luật mới. Ước tính gần 700 vũ khí đã được giao nộp cho nhà chức trách trước khi kế hoạch trên được triển khai và có gần 5.000 khẩu súng được các chủ sở hữu đăng ký với cảnh sát trong khi đợi thu mua. Ước tính kế hoạch thu mua vũ khí này sẽ tiêu tốn 218 triệu NZD (143 triệu USD), bao gồm 18 triệu NZD (11,8 triệu USD) cho các chi phí hành chính.
Ngày 15/3 vừa qua, Tarrant, người Australia, 28 tuổi, đã xả súng vào các tín đồ Hồi giáo đang đi lễ ngày thứ Sáu hằng tuần tại đền thờ Al Noor ở trung tâm thành phố Christchurch, sau đó tiếp tục di chuyển tới tấn công một đền thờ khác ở khu ngoại ô Linwood. Nhiều người cho rằng những quy định lỏng lẻo về sở hữu súng đạn là một yếu tố khiến Tarrant quyết định tiến hành vụ thảm sát. Vụ việc đã bộc lộ những lỗ hổng trong luật sở hữu súng đạn tại New Zealand và là lý do chính phủ của Thủ tướng Jacinda Ardern có các biện pháp khẩn cấp thắt chặt luật sử dụng súng, đồng thời khuyến khích người sở hữu súng tự nguyện giao nộp những vũ khí không cần thiết.
Chính phủ New Zealand hiện đã bắt đầu phác thảo dự luật thứ hai về quản lý vũ khí nhằm khắc phục các vấn đề liên quan đến đăng ký sử dụng súng. Thủ tướng Ardern ngày 17/6 cho biết chính phủ sẽ thông báo các kế hoạch này trong những tuần tới.