Nga giành được bước tiến lãnh thổ lớn nhất kể từ tháng 7/2022

Việc mất 5 tháng chờ đợi cho đến khi Quốc hội Mỹ thông qua khoản viện trợ quân sự trị giá 61 tỷ USD cho Ukraine có thể đã gây ra thiệt hại lâu dài mà các tuyến đầu của Kiev sẽ cảm nhận được trong những tháng tới.

Theo CNN, các lực lượng Nga đã tận dụng “cơn hạn hán pháo binh” cản trở hệ thống phòng thủ của Ukraine kể từ tháng 12 năm ngoái để tiến bước trên mặt trận phía đông gần Avdiivka, thực hiện được bước tiến lớn nhất kể từ những tháng đầu cuộc xung đột. Bước tiến của Moskva đã khiến các quan chức quân sự cấp cao của Ukraine cảnh báo về mối đe dọa có thể xảy ra đối với các tuyến đường tiếp tế và trung tâm của Kiev ở phía đông, nơi hiện đang ở mức nguy hiểm trong tầm bắn hỏa lực vượt trội của Nga.

Tin tức ảm đạm với Ukraine xuất hiện trước một cuộc tấn công được dự đoán của Nga vào cuối tháng 5, có thể đe dọa sự hiện diện của Ukraine ở khu vực Donetsk cũng như đẩy họ tới những khó khăn lớn hơn để có thể giành được những bước tiến về phía thành phố cảng Mariupol. Nga đã tung nguồn lực khổng lồ, dồn áp lực lên hệ thống phòng thủ yếu của Ukraine trên khắp chiến tuyến phía đông, hướng tới ba điểm then chốt gồm: trung tâm quân sự quan trọng Pokrovsk, phía tây Avdiivka; thành phố cao điểm chiến lược Chasiv Yar, gần Bakhmut; và Kurakhove ở phía đông nam.

Vào ngày 17/2, Ukraine tuyên bố đã rút khỏi Avdiivka, một thị trấn bị chiến sự giằng xé suốt một thập kỷ. Tuy nhiên, bước tiến của Moskva không dừng lại ở đó. Trong 10 tuần tiếp theo, như bản đồ CNN và phân tích của nhóm giám sát Ukraine DeepStateMap cho thấy, các lực lượng Nga dần dần giành quyền kiểm soát hết làng này đến làng khác ở phía tây Avdiivka, lợi dụng việc Kiev không xây dựng công sự phòng thủ và không công khai mức độ tổn thất lãnh thổ của họ trong khu vực đó.

Chỉ đến ngày 28/4, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Oleksandr Syrskyi, mới thừa nhận sự thất thủ của hàng loạt ngôi làng mà cấp dưới của ông suốt thời gian qua khẳng định vẫn đang bị tranh chấp.

Theo một phân tích của CNN, chỉ trong hơn hai tháng, các lực lượng Nga đã đạt được tiến bộ nhanh chóng và đáng kể nhất kể từ những bước tiến gần Severodonetsk vào tháng 7/2022.

Việc Ukraine miễn cưỡng thừa nhận những tổn thất này đã dẫn đến sự chỉ trích công khai từ một số nhà phân tích và blogger quân sự thân Ukraine. DeepStateMap, trang cập nhật tình hình tiền tuyến hàng ngày, cũng tiết lộ những tổn thất đáng kể của Ukraine gần Avdiivka. Một trong những người sáng lập nhóm, Ruslan Mykula, nói với CNN rằng họ lên tiếng vì cảm thấy “người phát ngôn của quân đội có cơ hội kiểm tra tình hình thực tế, nhưng ông ta vẫn cung cấp thông tin sai sự thật và điều này làm giảm uy tín của chúng tôi”.

Nga đang đạt được những lợi ích chiến thuật hàng ngày ở miền đông Ukraine, trong khi những lo ngại xoay quanh báo cáo của quân đội Ukraine

Ông Mykula cho biết những bước tiến của Nga gần Ocheretyne, một ngôi làng đã bị Nga kiểm soát ở phía tây Avdiivka trong những tuần qua, là “một thành công về mặt chiến thuật cho đến nay” nhưng nó có thể trở thành “một thành công về mặt chiến lược”. Ông nói thêm: “Trong tình hình hiện tại, sẽ rất khó để ngăn chặn đối phương vì họ đang tấn công vào những nơi mà hàng phòng ngự Ukraine chưa được gia cố đầy đủ”.

Ông Mykula cũng nói rằng Ukraine đang thiếu các công sự phòng thủ dọc theo "toàn bộ cánh trái" Avdiivka - điều này có nghĩa là các vùng đồng bằng rộng mở hiện dễ bị tổn thương, lại nằm gần tuyến đường cao tốc quan trọng dẫn đến trung tâm chiến lược Pokrovsk của Ukraine.

Cập nhật hôm 30/4 từ Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết lực lượng của họ đang bảo vệ một loạt ngôi làng gần Pokrovsk. Bài phát biểu Tổng thống Volodymyr Zelensky cùng ngày đã yêu cầu “tăng tốc đáng kể nguồn cung cấp [của phương Tây] để tăng cường mạnh năng lực của binh lính chúng ta”. Ông cho biết lực lượng phòng thủ của Kiev cần một “sức mạnh chứng tỏ được bản thân ở hướng Pokrovsk”, cùng với các tiền tuyến nguy hiểm khác ở phía nam gần Kurakhove và cả ở phía đông bắc gần Kupiansk.

Những bước tiến xa hơn của Nga tới Kurakhove ở phần đông nam của tiền tuyến có thể gây nguy hiểm cho những lợi ích mà Ukraine từng đạt được trong cuộc phản công mùa hè năm ngoái. Ở phía bắc, Nga thường xuyên bắn phá thành phố lớn thứ hai của Ukraine, Kharkiv, nhưng cũng đẩy mạnh tấn công dọc theo tiền tuyến gần Kupiansk, để tái chiếm vùng lãnh thổ đã được Ukraine giành lại trong một cuộc phản công chớp nhoáng vào cuối mùa hè năm 2022.

Các quan chức Ukraine cũng đã cảnh báo công khai về mối đe dọa đối với Chasiv Yar, một thành phố nhỏ nhưng có địa hình cao gần Bakhmut, nơi Ukraine đã mất kiểm soát hồi tháng 5/2023. Trung tá Nazar Voloshyn, phát ngôn viên của Bộ chỉ huy Khortytsia Ukraine, cho biết hôm 30/4 rằng, các lực lượng Nga đang nhắm tới việc tiến dọc theo con kênh gần Chasiv Yar và tìm cách chiếm giữ nó để đạt được lợi thế chiến lược đối với các thị trấn quân sự quan trọng gần đó của Ukraine.

Ông Voloshyn nói với đài truyền hình Ukraine: “Điều rất quan trọng đối với Nga là chiếm được Chasiv Yar trước khi chúng tôi nhận được viện trợ nước ngoài, khi chúng tôi sẽ không còn thiếu đạn dược. Nếu họ chiếm được những khu địa hình cao ở Chasiv Yar, đó sẽ là khó khăn lớn đối với chúng tôi, bởi vì Kostiantynivka, Kramatorsk, Sloviansk và Druzhkivka sẽ ngay lập tức bị tấn công”.

Nếu bốn thị trấn nằm dọc theo cùng một đường cao tốc đó bị Nga chiếm được, thì mục tiêu kiểm soát toàn bộ khu vực Donetsk của họ sẽ gần thành hiện thực hơn nhiều.

Yurii Fedorenko, chỉ huy đại đội máy bay không người lái tấn công Achilles thuộc Lữ đoàn tấn công độc lập số 92 ở khu vực đó, cho biết hai tháng tới sẽ đánh dấu “cửa sổ cơ hội” cho lực lượng Nga. Ông cho biết các lực lượng Nga đã nhận ra rằng Ukraine sẽ sớm “có các trang bị phòng không và số lượng đạn dược cần thiết tập trung ở tiền tuyến, điều này sẽ khiến Nga không thể thực hiện các nhiệm vụ với cường độ như hiện nay”.