Máy bay của hãng hàng không Japan Airlines cất cánh từ sân bay quốc tế Haneda ở Tokyo ngày 24/9/2021. Ảnh: CNN
Theo chuyên trang theo dõi hành trình bay Flightradar24, kể từ khi Nga đóng cửa không phận đối với máy bay gần 40 quốc gia và vùng lãnh thổ vào cuối tháng 2 nhằm đáp trả các lệnh trừng phạt, khoảng 400 chuyến bay mỗi tháng trước đó có lịch trình bay qua Moskva đã phải thay đổi đường bay sang quãng đường xa hơn.
Thay vì đi qua không phận của Nga, một số chuyến bay từ châu Âu đến châu Á đang bay vòng qua phía Nam của Nga hoặc trong một số trường hợp, phải di chuyển qua Bắc Cực. Các đường bay mới được điều chỉnh khiến thời gian bay lâu hơn, máy bay đi xa hơn và phải đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn. Điều nay đồng nghĩa với việc khí thải được sản sinh nhiều hơn và tác động trực tiếp lên khí hậu hành tinh.
Ví dụ, chuyến bay JL43 của hãng hàng không Japan Airlines có lịch trình từ Tokyo đến London (Anh) sử dụng máy bay Boeing 777-300ER đốt cháy khoảng 2.300 gallon nhiên liệu mỗi giờ. Sau khi được định tuyến lại, chuyến bay JL43 phải đi về phía đông vòng qua Bắc Thái Bình Dương, Alaska, Canada và Greenlan, mất thêm 2,4 giờ bay và có khả năng đốt cháy thêm khoảng 5.600 gallon nhiên liệu, tương đương tăng 20%.
Theo tính toán của chuyên gia khí quyển Paul Williams làm việc tại Đại học Reading, JL43 đã thải thêm 60 tấn carbon dioxide vào bầu không khí với mỗi chuyến bay. Lượng carbon dioxide đó tương đương với lượng khí thải từ một chiếc ô tô chạy 6 vòng quanh Trái Đất.
Chuyên gia Williams cho biết tốc độ đốt cháy nhiên liệu phụ thuộc vào trọng lượng của máy bay, độ cao và tốc độ bay cùng một số biến số khác.
“Đương nhiên rất nhiều người khi nghĩ về hàng không và khí hậu, họ chỉ tập trung vào lượng CO2 thải ra. Nhưng thực ra, còn nhiều thứ tồi tệ hơn thế nhiều. CO2 chỉ là phần nổi của tảng băng trôi”, ông Williams lưu ý.
Ông Dan Rutherford, Giám đốc các chương trình hàng không và hàng hải của Hội đồng Quốc tế về Giao thông Vận tải Sạch, cho rằng tính toán của chuyên gia Williams "có vẻ hợp lý”. Vị giám đốc ước tính nếu Nga tiếp tục đóng cửa không phận lâu hơn, lượng carbon thải ra từ hoạt động hàng không toàn cầu sẽ tăng 1%.
Mặc dù thoạt nhìn con số này có vẻ thấp song hoạt động hàng không vốn dĩ đã là một yếu tố góp phần đáng kể cho khủng hoảng khí hậu, chiếm hơn 2% lượng thải carbon dioxide thế giới vào năm 2018. Theo Viện Nghiên cứu Năng lượng và Môi trường, nếu tính ngành hàng không là một quốc gia, nó sẽ xếp hạng thứ 6 trong các nước thải CO2 nhiều nhất thế giới.
“Bay ít lại” là lời khuyên đầu tiên mà giới chuyên gia gửi đến những người mong muốn làm giảm tác động của ngành hàng không đến khí hậu.
Bên cạnh đó, các hãng hàng không về lâu dài có thể đầu tư những chiếc máy bay mới, hiệu quả hơn và chuyển sang sử dụng nhiên liệu bền vững.
Hồi tháng 2, Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres nói rằng: "Các sự kiện đang diễn ra cho thấy thế giới quá phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và chúng ta đang đi vào ngõ cụt". Một báo cáo khí hậu gần đây của Liên hợp quốc cho thấy trừ khi quá trình ấm lên của Trái đất chậm lại đáng kể, hàng tỷ người dân và các loài khác sẽ không còn khả năng thích ứng với những thay đổi do khí thải nhiên liệu hóa thạch gây ra.