Trạm nén khí của một hệ thống đường ống dẫn khí ở Leningrad, Nga. Ảnh: TASS/TTXVN
Liên minh châu Âu đã giảm dần nhập khẩu dầu thô và khí đốt của Nga kể từ tháng 3 và đạt được đồng thuận về một lệnh cấm vận hoàn toàn chính thức có hiệu lực vào cuối năm 2022. Nhân cơ hội đó, nhiều nước châu Á đã đẩy mạnh việc mua dầu thô Nga đang được giảm giá. Tuy nhiên, châu Á không phải là một thị trường quá tiềm năng đối với nhiên liệu Nga vì châu Á vốn dĩ lọc nhiều dầu hơn nhu cầu và là một nhà xuất khẩu khí đốt ròng.
Chính vì vậy, việc tìm kiếm các thị trường mới như châu Phi và Trung Đông trở thành điều tối quan trọng đối với xứ sở Bạch Dương nhằm bảo vệ thị phần toàn cầu và ngăn chặn sự sụt giảm sâu hơn trong xuất khẩu và sản lượng dầu.
“Châu Phi và Trung Đông dường như là những lựa chọn chính đối với các nhà sản xuất nhiên liệu của Nga. Chúng tôi dự kiến xuất thêm nhiều lô hàng tới những khu vực đó trong nửa cuối năm khi lệnh cấm vận của EU ngày càng đến gần hơn”, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất dầu Nga cho hãng tin Reuters biết.
Phần lớn nguồn cung của Nga cho châu Phi và Trung Đông xuất phát từ các cảng ở Biển Đen. Theo dữ liệu của Refinitiv, ít nhất 5 chuyến hàng chở khoảng 230.000 tấn xăng và naphtha đã được thực hiện trong tháng 5-6, xuất phát từ cảng Ust-Luga của Baltic đến Oman và trung tâm dầu khí Fujairah của Các tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Tổng cộng, nguồn cung naphtha và xăng từ các cảng của Nga đến Oman và UAE đã đạt gần 550.000 tấn chỉ nửa đầu năm nay, đánh dấu một bước tăng vọt so với con số 0 trong cả năm 2021.
Bên trong cơ sở cung cấp khí đốt Bovanenkovo trên bán đảo Yamal, Nga. Ảnh: AFP/TTXVN
Nigeria và Morocco là hai điểm đến chính ở châu Phi đối với xăng và naphtha của Nga trong những tháng gần đây. Một số lô hàng cũng được cung cấp cho Senegal, Sudan, Côte d’Ivoirevà Togo.
liệu của Refinitiv Eikon cho thấy tổng thể xăng và naphtha Nga xuất sang khu vực hàng tháng rơi vào khoảng 200.000 tấn trong những tháng gần đây, bao gồm lô hàng khởi hành từ kho chứa ở các cảng của Latvia và Estonia. Lượng dầu diesel của Nga vào châu Phi cũng đã đạt 1 triệu tấn kể từ đầu năm, tăng mạnh so với nửa đầu năm ngoái chỉ là 0,8 triệu tấn.
Các doanh nghiệp về dầu khí của Nga cho biết mặc dù chi phí vận chuyển cao hơn song việc đưa các sản phẩm xăng dầu sang châu Phi và Trung Đông sẽ giúp các công ty bảo toàn lợi nhuận.
"Sohar ở Oman và Fujairah ở UAE có thể cung cấp khả năng lưu trữ và pha trộn cho tất cả mặt hàngnày, trong khi các cảng châu Âu đã bắt đầu từ chối các sản phẩm dầu của Nga", một nguồn tin thị trường tham gia kinh doanh dầu Nga cho biết.
Sự thay đổi thị trường xuất khẩu của Nga đã dẫn đến sự chênh lệch về giá xăng dầu chưa từng có trong thị trường nội địa của Nga. Nhu cầu tại châu Âu yếu đi dẫn đến giá nội địa đối với các sản phẩm xăng dầu ở Nga giảm vì nguồn cung dồi dào.