Ảnh minh họa: newstinger
Lim, 34 tuổi, cho biết: “Tôi khá sốc, cùng với lãi suất vay mua ô tô, giá nhiên liệu và phí bảo dưỡng cao, mua một chiếc ô tô mới là một quyết định không bền vững về mặt tài chính. Tại sao lại tiêu tốn chi phí bằng tiền mua cả một căn hộ cho một tài sản mất giá nhanh?”.
Suy nghĩ của Lim rất phổ biến ở Singapore, nơi kiểm soát chặt chẽ số lượng phương tiện trên đường bằng cách buộc người mua đấu giá giấy phép lưu hành phương tiện, khiến Singapore trở thành một trong những nơi có chi phí xe đắt nhất thế giới.
Tháng trước, do nhu cầu của người tiêu dùng bị dồn nén và do họ muốn mua xe điện nên giá những giấy phép này bị đẩy lên mức kỷ lục.
Để giảm tắc đường, ô nhiễm do khí thải động cơ, Singapore áp dụng mô hình biến phương tiện này trở thành thứ xa xỉ, đồng thời đầu tư hàng tỷ USD vào hệ thống giao thông công cộng phổ biến và hiệu quả.
Ông Song Seng Wun, nhà kinh tế tại Ngân hàng tư nhân CIMB, cho biết: “Nếu bạn là một nhà quy hoạch đô thị thành phố, bạn sẽ nhìn vào Singapore. Đây là một trong những thành phố duy nhất có thể giảm lượng xe hơi. Bạn không thể xây thêm đường mà không lấy đi không gian và tài nguyên của người khác, vì vậy nếu bạn muốn lái xe, hãy trả tiền”.
Chính phủ Singapore kiểm soát giao thông bằng một loạt hạn ngạch và thuế, có thể đẩy chi phí lăn bánh trên đường của một chiếc ô tô lên gấp 5 lần giá bán buôn tại quốc gia sản xuất. Mức phí lớn nhất là giấy chứng nhận quyền mua xe (COE), được đấu giá hai lần một tháng. COE cấp quyền cho xe chạy trong 10 năm ở Singapore. Khi hết hạn, bạn phải mua COE khác.
Mới đây, mức giá đấu thầu COE đã tăng lên mức kỷ lục 110.524 đô la Singapore. Theo các nhà kinh tế và đại lý ô tô, giá có thể sẽ tiếp tục tăng cho đến ít nhất là cuối năm 2022.
Bà Selena Ling, Trưởng bộ phận Nghiên cứu & Chiến lược Ngân quỹ tại Oversea-Chinese Banking Corp tại Singapore, cho biết: “Khi ngày càng nhiều người quay lại làm việc tại các văn phòng và tài chính các hộ gia đình ổn định, nhu cầu đối với các mặt hàng như ô tô đã tăng trở lại”.
Cơ quan Giao thông Đường bộ của Singapore cho biết COE được phân bổ thông qua cơ chế thị trường. Giá cao gần đây là điều tự nhiên do nhu cầu cao, và mức giá này đã được duy trì kể từ nửa cuối năm 2020.
Singapore có thể thực hiện chương trình sở hữu ô tô đắt đỏ như vậy một phần vì đây là một hòn đảo nhỏ, chỉ có hai con đường kết nối với nước láng giềng Malaysia.
Mô hình của Singapore có thể là không khả thi ở nhiều nơi. Các thành phố khác thường cải thiện phương tiện giao thông công cộng hoặc dành nhiều đường hơn cho xe đạp hoặc người đi bộ, đồng thời làm cho việc sử dụng ô tô trở nên tốn kém và bất tiện hơn”.
Nhưng ngày càng nhiều các nhà quy hoạch đô thị cho rằng giải pháp thực sự cho ô nhiễm và chất thải từ ô tô chỉ đơn giản là giảm bớt ô tô. Ngay cả những chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện cũng sử dụng tài nguyên và năng lượng nhiều mà thường chỉ để chở một người.
Đối với hầu hết người dân Singapore, giá COE cao có nghĩa là phải sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, đi taxi hoặc sử dụng các dịch vụ đi chung xe.
Bà Walter Theseira, Phó giáo sư tại Đại học Khoa học Xã hội Singapore, cho biết: “Bạn không cần phải sở hữu xe ở Singapore. Số phương tiện tăng mất kiểm soát sẽ gây tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng”.
Ảnh minh họa: dailyhindustannews
Singapore đã bổ sung 1.000 xe buýt và 200 tàu hỏa trong thập kỷ đến năm 2021, đồng thời đang xây dựng ba tuyến tàu điện ngầm mới để đảm bảo rằng 80% hộ gia đình có thể đi bộ 10 phút là ra tới ga. Chính phủ cho biết họ có kế hoạch chi hơn 60 tỷ đô la Singapore cho mạng lưới đường sắt trong thập kỷ này. Mỗi năm, Singapore cũng chi khoảng 2 tỷ đô la Singapore để trợ giá vé xe buýt và tàu hỏa.
Tuy nhiên, chi phí sở hữu xe đắt đỏ của Singapore cũng đi kèm với rủi ro. Trong số đó là rủi ro làm giảm khả năng cạnh tranh trong thu hút nhân tài quốc tế. Hòn đảo này đã là nơi đắt đỏ thứ hai ở châu Á cho người nước ngoài đến sinh sống và làm việc sau Hong Kong (Trung Quốc).
Các chi phí khác cũng đang tăng lên khi Singapore cảm nhận ảnh hưởng của lạm phát toàn cầu. Giá thuê nhà riêng đã tăng vọt và giá thực phẩm đã tăng 4,5% trong tháng 5 so với một năm trước đó.
Đối với giám đốc điều hành dịch vụ khách hàng G Dharshen, chi phí tăng cao đồng nghĩa với việc phải từ bỏ sở hữu xe hơi. COE cho chiếc Toyota Corolla Altis cũ của Dharshen đã hết hạn vào tháng 5. Anh không đủ khả năng để mua COE mới và thấy nó không đáng.
Một dấu hiệu đáng khích lệ là chính phủ đã bắt đầu khuyến khích chuyển sang sử dụng xe lai hoặc xe điện. Singapore sẽ bổ sung 12.000 trạm sạc tại các bãi đỗ xe nhà ở công cộng vào năm 2025 và có 60.000 trạm trên toàn quốc vào năm 2030.
Ông Steven Teo, Giám đốc điều hành của nhà phân phối xe hơi Trans Eurokars Pte Ltd., cho biết: “Các ưu tiên đang có xu hướng hướng tới các mẫu xe điện và xe lai”. Giới chức Singapore đã phân loại xe điện vào nhóm có chi phí COE rẻ hơn.
Trong khi đó, một số người muốn mua ô tô như Ellie Lim đang hy vọng rằng giá cả cuối cùng sẽ giảm xuống. Trong lúc đó, Lim phải đi taxi hoặc mượn xe của bố.