Lực lượng Houthi tràn lên tàu hàng Galaxy Leader ngày 19/11. Ảnh: AP
Khi chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza nổ ra vào ngày 7/10, ông Saleh Abdullah, chủ siêu thị 48 tuổi ở Sanaa, đã tham gia các cuộc biểu tình rầm rộ ủng hộ Palestine, bày tỏ tình đoàn kết với vùng đất Gaza. Ông chưa bao giờ nghĩ rằng nhóm vũ trang Houthi đang kiểm soát thủ đô Yemen và phần lớn đất nước Yemen sẽ can thiệp quân sự để chống lại Israel.
Ngày 19/10, một tàu chiến Mỹ đã đánh chặn các máy bay không người lái (UA) và tên lửa bắn từ phía Yemen hướng tới Israel. Sau đó, nhóm Houthi đã nhận trách nhiệm và tuyên bố sẽ phóng thêm tên lửa về phía Israel.
Ông Abdullah bắt đầu suy ngẫm về hậu quả leo thang khi đất nước của ông tràn ngập các khủng hoảng, từ bất ổn chính trị trong nước, xung đột quân sự và nền kinh tế suy yếu. Các cuộc đàm phán ngoại giao nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh kéo dài nhiều năm vẫn chưa thể đi đến hồi kết.
Giờ đây, một loạt cuộc tấn công của lực lượng Houthi nhằm vào các tàu đi qua Biển Đỏ – nhằm gây áp lực buộc Israel chấm dứt cuộc chiến ở Gaza khiến gần 20.000 người thiệt mạng – đã gây ra phản ứng dữ dội từ phương Tây.
Ngày 18/12, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã công bố thành lập một lực lượng đặc nhiệm hàng hải đa quốc gia bao gồm 10 nước nhằm bảo vệ Biển Đỏ khỏi những gì ông mô tả là sự leo thang liều lĩnh của Houthi.
Đó chính xác là những gì mà ông Abdullah đang lo sợ. “Các cuộc tấn công của Yemen vào Israel hoặc lực lượng Mỹ sẽ khiến họ phản ứng và phản ứng của họ sẽ đưa Yemen vào tình trạng chiến tranh. Đây là điều mà rất nhiều người Yemen không muốn thấy. Chúng tôi đã chán ngấy những xung đột và không muốn sự tàn bạo bùng phát trở lại”, ông chủ siêu thị này chia sẻ.
Lo lắng về chiến tranh
Đã 9 năm kể từ khi Yemen rơi vào cuộc nội chiến gây ra tình trạng nhân đạo thảm khốc khiến hàng nghìn người thiệt mạng và hàng triệu người phải di dời. Kể từ năm ngoái, những nỗ lực của Liên hợp quốc và các nước trong khu vực đã giúp ngăn chặn vũ khí ở Yemen và người dân hy vọng điều đó sẽ tiếp tục, ngay cả khi các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn dài hạn vẫn còn trong tình trạng lấp lửng.
Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, cuộc chiến ở Gaza đã phủ bóng đen lên những hy vọng đó. Nhiều vụ không kích của Houthi nhằm vào các tàu đi qua Biển Đỏ - tuyến đường thương mại hàng hải quan trọng đi qua thị trường cung cấp dầu lớn nhất thế giới - đã đe dọa kéo Yemen vào một cuộc chiến mới.
Hôm 15/12, nhiều hãng vận tải biển lớn nhất thế giới đã thông báo ngừng đi qua Biển Đỏ trong bối cảnh xảy ra các cuộc tấn công bằng tên lửa. Động thái này có nguy cơ đẩy giá dầu tăng cao và gây tổn hại cho nền kinh tế toàn cầu. Ngay ngày hôm sau, Hải quân Anh và Mỹ đã đánh chặn 15 UAV được bắn từ các vùng lãnh thổ do Houthi kiểm soát. Hai tàu khác đã bị tấn công hôm 18/12.
Không đủ sức tác động
Tên lửa và UAV của Houthi là nguyên nhân gây lo ngại cho Israel trong vài tuần qua. Tuy nhiên, công chúng Yemen có quan điểm trái ngược nhau về tác động của những cuộc tấn công như vậy.
Leila Salem, sinh viên đại học 28 tuổi ở Sanaa, cho biết vũ khí của Houthi là không đủ để ngăn chặn quân đội Israel tiếp tục cuộc chiến ở Gaza. Cô nói với kênh Al Jazeera rằng hành động của Houthi như thể dùng một cây gậy nhỏ đánh một con voi đang giận dữ. Những cuộc tấn công như vậy có thể không gây hề hấn gì đến quân đội Israel.
Thay vào đó, Salem lo ngại người dân Yemen sẽ phải gánh chịu hậu quả nhiều hơn.
Các vụ tấn công của Houthi nhằm vào các tuyến đường vận chuyển và lực lượng Mỹ trong khu vực có thể dẫn đến việc nhóm này bị vào danh sách đen. Song nhóm này sẽ không bị suy yếu hoặc xóa sổ chỉ sau một đêm, và chỉ có dân thường mới phải chịu gánh nặng.
Nhà phân tích chính trị và quân sự Yemen, ông Ali al-Dhahab khẳng định liên minh hải quân quốc tế ở Biển Đỏ sẽ không đứng yên nếu phát hiện tên lửa hoặc máy bay không người lái phóng từ khu vực do Houthi kiểm soát. Ông tin tưởng liên minh 10 nước sẽ phản ứng bằng các nguồn hỏa lực. Và bất kỳ cuộc đụng độ vũ trang nào giữa Houthi các lực lượng quốc tế đều sẽ cản trở tiến trình hòa bình ở Yemen.