Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (trái) trả lời phỏng vấn của Tân Hoa Xã tại Manila ngày 13/10, trước chuyến thăm Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN |
Mặc dù mức độ tin tưởng giữa Philippines và Mỹ đã giảm nhẹ kể từ cuộc khảo sát hồi tháng 6, cuộc thăm dò của tổ chức Social Weather Station (SWS), thực hiện từ ngày 24-27/9, cho thấy 55% dân số Philippines “không mấy tin tưởng” vào Trung Quốc, so với 11% có thái độ hoài nghi đối với Mỹ.
Trong số 1.200 người được hỏi, hơn 3/4, khoảng 76% nói họ “tin tưởng nhiều hơn” vào Mỹ, so với 22% những người cảm thấy như vậy về Trung Quốc. Cuộc khảo sát không đề nghị những người được hỏi giải thích quan điểm của họ.
Liên quan tới quan hệ Trung Quốc-Philippines, mới đây có tin cho biết Trung Quốc sẽ xem xét cho ngư dân Philippines tiếp cận “có điều kiện” bãi cạn Scarborough, vùng biển đang tranh chấp ở Biển Đông. “Ngư dân Philippines có thể ra đó, nhưng sẽ có những điều kiện”, một trong những nguồn tin Trung Quốc thường xuyên nói chuyện với các quan chức cấp cao nước này phát biểu với phóng viên hãng tin Reuters. Khi được hỏi những điều kiện này là gì thì nguồn tin này nói: “Hai nước sẽ phải lập ra các nhóm công tác để thỏa thuận cụ thể”.
Tuy nhiên, chưa rõ liệu Trung Quốc sẽ chấp thuận những cuộc tuần tra chung bảo vệ bờ biển hay không. Nguồn tin này không cho hay liệu Trung Quốc có đòi hỏi gì từ Manila không để đổi lấy sự nhượng bộ cho ngư dân Philippines đánh bắt cá. Nguồn tin này cho biết thêm rằng nếu mọi chuyện diễn ra theo đúng kịch bản thì hợp tác ngư nghiệp sẽ là một trong hơn 10 thỏa thuận khung rộng lớn mà hai nước sẽ ký kết trong chuyến thăm Trung Quốc của ông Duterte.
Ông Duterte thăm Trung Quốc từ ngày 18/10, cùng đi là một phái đoàn doanh nhân khoảng 200 người. Ông Duterte mong mở ra một liên minh thương mại mới với Bắc Kinh mà ông nói nhằm mục tiêu thúc đẩy nền kinh tế của Philippines và đa dạng hoá chính sách ngoại giao lâu nay quá phụ thuộc vào Washington. Ông đã có những phát biểu mạnh mẽ chỉ trích Mỹ, đồng minh lâu năm và trước đây từng đô hộ Philippines. Ông đã đặt nghi vấn về mức độ cam kết của Mỹ đối với nước ông.
Một số người Mỹ ở Philippines nói những phát biểu có tính chất gay gắt của ông đã làm cho nhiều người Mỹ và các doanh nghiệp Mỹ lo ngại.
Quan hệ ấm áp hơn với Philippines cũng có thể mang lại nhiều cơ hội cho nền kinh tế Trung Quốc, đặc biệt là cho Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng châu Á vừa thành lập và được Bắc Kinh ủng hộ như là một định chế thay thế cho Ngân hàng Phát triển châu Á, Quỹ Tiền tệ Quốc tế và các tổ chức tài chính toàn cầu khác. Các công ty Trung Quốc sẽ tích cực chộp lấy bất kỳ dự án cơ sở hạ tầng lớn nào được Philippines đưa ra, đặc biệt là các dự án xây dựng đường bộ và đường sắt.