Người Trung Quốc thay đổi thói quen chi tiêu vì dịch COVID-19

Khi Chính phủ Trung Quốc dần nới lỏng các biện pháp nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh trên khắp đất nước, Wang vẫn không có ý định kiềm chế việc chi tiêu, cô muốn dành tiền cho nhiều việc khác nhau. Cuộc khủng hoảng sức khỏe đã khiến cô Wang thay đổi suy nghĩ về việc tiết kiệm. Cô cho rằng tiền tiết kiệm không chỉ được ưu tiên để cải thiện chăm sóc sức khỏe tốt hơn mà còn nên đầu tư cho những cuộc trải nghiệm có ý nghĩa hơn với gia đình mình.

Thay đổi trong suy nghĩ của cô Wang là một trong những dấu hiệu cho thấy sự chuyển biến lớn trong việc ưu tiên chi tiêu của tầng lớp trung lưu ởTrung Quốc. Đó là chi tiêu nhiều hơn cho gia đình, các thương hiệu được ưa chuộng và việc mua sắm trực tuyến, mặc dù sức tiêu thụ của người Trung Quốc cần nhiều thời gian để hồi phục.

Là một thành viên của tầng lớp trung lưu giàu có tại Thượng Hải, Wang cho rằng việc đầu tư cho Pi Dan, con trai 8 tuổi của cô, tiếp tục các lớp học piano và lớp học nghệ thuật của mình, là rất cần thiết, thậm chí phải tham gia các lớp học trực tuyến.

Cô cũng đã quyết định đổi chiếc xe mui trần thành một chiếc xe thuộc dòng Minivan 7 chỗ, rộng rãi để dễ dàng thăm đón bố mẹ, những người đang sống ở một thành phố của tỉnh Trùng Khánh, cách Thượng Hải 1.700 km.

“Gần đây, tôi đã nghĩ rất nhiều về những ưu tiên cá nhân của mình. Sau khi dịch bệnh qua đi, tôi sẽ trân trọng những dịp đặc biệt mà cả gia đình có thể quây quần bên nhau. Tôi nghĩ rằng không cần thiết phải cắt giảm các loại chi tiêu cho gia đình mình”, cô Wang nói.

Các nhà phân tích cho biết kể từ đầu tháng 3, Trung Quốc đã thành công trong việc gia tăng sản xuất, với tỷ lệ hồi phục công việc tăng lên khoảng 70 đến 95% trước thời kỳ dịch COVID-19 bùng phát.

Tuy nhiên, sự hồi phục tương tự ở nhu cầu tiêu thụ trong nước dường như còn chậm chạp. Doanh số bán lẻ trong tháng 3 đã giảm 15,8% so với cùng kỳ năm ngoái, kéo dài sự suy giảm trong 2 tháng đầu năm. Chi tiêu cho việc ăn uống cũng giảm 46,8% và doanh số bản xe giảm 18,1% trong tháng 3.

Việc giảm chi tiêu chủ yếu là do lệnh phong tỏa và các biện pháp hạn chế các hoạt động bên ngoài. Về mặt lý thuyết, người tiêu dùng thành thị có khả năng tạo ra sự phục hồi mạnh mẽ khi đất nước mở cửa trở lại và người dân được phép ra ngoài, theo ông Aaronenia Victorino, Trưởng phòng Chiến lược châu Á tại Ngân hàng tư nhân SEB.

Nhiều người Trung Quốc đã chọn lái xe riêng để đi làm sau khi dịch bệnh dịu dần. Đây là một hình thức giãn cách xã hội an toàn nhưng dẫn đến tình trạng tắc nghẽn nhiều hơn tại các thành phố lớn vào các ngày trong tuần, mặc dù lưu lượng giao thông vào cuối tuần vẫn thấp hơn khoảng 30 đến 40% so với 1 năm trước đó.

“Mặc dù các biện pháp ngăn chặn dịch COVID-19 đã dần được nới lỏng ở hầu hết các quốc gia, nhưng sự sợ hãi dường như đang vượt qua đại dịch. Phần lớn người dân vẫn muốn ở nhà khi được lựa chọn, điều này cho thấy nỗi sợ hãi nhiễm virus vẫn còn len lỏi trong tâm trí của nhiều người”, ông Victorino nói.

Ông Aidan Yao, nhà kinh tế cấp cao châu Á tại Công ty Quản lý đầu tư AXA, cho biết sự thay đổi hành vi chi tiêu vì dịch bệnh COVID-19 đã dẫn đến sự phục hồi tiêu dùng không đồng đều và có thể gây áp lực cho nền kinh tế trong một thời gian dài.

“Đặc biệt đối với các hộ gia đình, nơi mà việc giãn cách xã hội đang được thực hiện một cách tự nguyện và những cú sốc thị trường lao động có thể kìm hãm mọi người chi tiêu cho việc ăn uống tại các nhà hàng, xem phim, đi du lịch và nhiều yêu cầu khác hỏi sự tương tác giữa người với người. Một số ngành dịch vụ như khách sạn, giải trí và hàng không khó có thể bình thường hóa cho đến năm 2021”, ông Aidan nhận định.

Cô Carol Sun, một trong số nhiều người dân Thượng Hải, vẫn đang tự nguyện thực hiện giãn cách xã hội để đảm bảo an toàn, mặc dù các hạn chế phong tỏa đã được dỡ bỏ.

Trước khi cuộc khủng hoảng sức khỏe bùng phát, cô Sun đã chuyển đến một căn hộ nhỏ hơn để tiết kiệm chi phí, cô cũng hạn chế các cuộc tụ tập ăn uống với bạn bè tại các nhà hàng nổi tiếng đông đúc. Sun cho biết cô muốn mua đồ nội thất mới và tiếp tục đi du lịch nước ngoài khi các lệnh hạn chế đi lại được nới lỏng. Tuy nhiên, cô có thể du lịch trong nước nếu không còn lựa chọn nào khác.

Trước khi virus bùng phát, cô đã lên kế hoạch cho một kỳ nghỉ 2 tuần ở Ireland vào tháng 8 sau đó là chuyến đi 20 ngày tới New Zealand vào năm tới. “Tôi và nhiều bạn bè của mình đang tự hỏi khi nào thì dịch bệnh sẽ chấm dứt và được kiểm soát hoàn toàn”, cô nói.

Mặc dù các trung tâm mua sắm đã chứng kiến ​​sự sụt giảm lớn về số lượng khách hàng vì khủng hoảng sức khỏe, nhưng những người trong cuộc vẫn lạc quan về tương lai cho thị trường hàng hóa xa xỉ Trung Quốc.

Tim Schlick, Giám đốc chiến lược của công ty tiếp thị Platinum Guild International, cho biết mặc dù Trung Quốc là thị trường trang sức bạch kim lớn nhất thế giới, nhưng vẫn còn là một thị trường đang phát triển.

“Sau đại dịch, mọi người sẽ thoát khỏi thời kỳ đen tối này và có sự ưu tiên cao hơn cho các mối quan hệ của mình. Tại Trung Quốc, mọi người luôn mong muốn những điều tốt đẹp, ý nghĩa và họ sẽ lựa chọn những sản phẩm này”, ông Schlick nói.

Bà Geraldine Chew, Giám đốc điều hành Greater China thuộc công ty quản lý sự kiện Uniplan, cho biết hành vi tiêu dùng của người Trung Quốc đang thay đổi, nhiều người muốn có “sự gắn kết tình cảm hoặc sự đồng cảm với các thương hiệu”.

Một sự phát triển khác có thể làm dịu “cơn bão” đại dịch COVID-19 chính là sự phát triển trong tư duy số hóa của người bản địa.

Tháng trước, Tuần lễ thời trang Thượng Hải đã hợp tác với thị trường trực tuyến Tmall để phát sóng trực tuyến toàn bộ các tiết mục trên sàn diễn, biến nó trở thành sự kiện tuần lễ thời trang đầu tiên hoàn toàn bằng kỹ thuật số.

“Đại dịch đã thực sự thay đổi khách hàng và cách tiếp cận của chúng tôi với các trải nghiệm sự kiện và triển lãm ảo. Ở châu Âu, mọi người tìm kiếm nhiều hơn về phương pháp thẩm mỹ và nghệ thuật. Người Trung Quốc lại tìm kiếm nhiều trải nghiệm số hơn”, bà nói.

Bà Chew cũng nhận định với một thị trường tiềm năng trên 1,4 tỷ dân, Trung Quốc đã phục hồi kinh tế tốt hơn so với phần còn lại của thế giới.

“Châu Âu là một thị trường trưởng thành hơn nhiều đối với một số thương hiệu. Người Trung Quốc đang tiếp tục viết câu chuyện về trải nghiệm thương hiệu của họ. Tôi nghĩ rằng Trung Quốc là một thị trường tiềm năng”, bà nói.